Muzeum Zoologiczne

Kontakt

telefon: 81 537 59 63
muzeum.zoologiczne@umcs.pl

Charakterystyka jednostki

„Muzeum Zoologiczne” posiada salę ekspozycyjną o powierzchni 130 m² . W 65 gablotach rozmieszczonych na ścianach zaprezentowano faunę bezkręgowców i kręgowców niższych. W 28 wolnostojących witrynach znajdują się okazy wystawowe ptaków i ssaków. Eksponaty dużych krajowych gatunków ssaków z rzędów parzystokopytnych i drapieżnych  oraz kolekcja gadów prezentowane są w wydzielonych częściach sali. Na korytarzu przed wejściem do Muzeum zlokalizowana jest ekspozycja osteologiczna. W witrynach i gablotach wiszących prezentowane są szkielety kręgowców i ich fragmenty. Najliczniejszy jest zbiór czaszek ssaków - 115 okazów należących do 102 gatunków. Łącznie obie ekspozycje stałe obejmują ponad 2 tys. okazów naturalnych.

Druga sala Muzeum posiada funkcję ekspozycyjno-dydaktyczną. Znajdują się w niej gabloty z zakresu entomologii stosowanej. W mikroskopach  można zaobserwować pospolite szkodniki magazynowe. W witrynach  stojących zgromadzono zbiór porównawczy kilkudziesięciu gatunków ryb, płazów i gadów. można się również zapoznać z dokumentami i drobnymi przedmiotami dotyczącymi początków funkcjonowania Muzeum.

 Muzeum posiada również zbiory naukowe obejmujące ok. 100 tys. okazów zwierząt. Znanym i cenionym jest liczący 12,5 tys. zbiór motyli z kolekcji doc. dr. inż. Mieczysława Krzywickiego, który obejmuje motyle nearktyczne i palearktyczne, w tym najcenniejsze, zebrane na terenie Polski oraz neotropikalne pazie. Najliczniejszym zbiorem naukowym jest kolekcja szczątków kostnych (ponad 80 tys.) wypreparowanych z wypluwek sów. W zbiorach muzealnych znajduje się również ponad 6 tys. przechowywanych na mokro drobnych ssaków, w większości z terenów Lubelszczyzny oraz ok. 1 tys. ryb, płazów i gadów. Okazy ptaków ssaków przechowywane są także jako zbiory suche w formie bałwanków, skórek i czaszek.

Większość eksponatów wystawowych zostało wykonanych przez pracowników muzeum o wybitnych zdolnościach preparatorskich: adiunkta dr Janusza Dynowskiego (kręgowce), preparatora p. Jerzego Gundłacha i asystenta mgr Franciszka Ostrowskiego (głównie bezkręgowce).

Rys historyczny

Muzeum Zoologiczne Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie powstało w styczniu 1946 roku. Kierownikiem, pierwszym kustoszem utworzonej placówki został dr Zdzisław Raabe. W latach 1946-48 muzeum było wyodrębnioną jednostką UMCS. W 1949 roku zostało ono przyłączone do kierowanej przez profesora Augusta Dehnela Katedry Anatomii Porównawczej Kręgowców i funkcjonowało jako jeden z jej zakładów - Zakład Muzeum Zoologiczne. Stała wystawa zoologiczna, otwarta w tym samym roku, została udostępniona dla zwiedzających w lokalu znajdującym się przy ulicy Królewskiej 6 w Lublinie. W roku 1963 eksponaty zostały przeniesione do pomieszczenia w nowo wybudowanym gmachu Collegium Biologicum przy ul. Akademickiej 19 w Lublinie. Urządzono nową ekspozycję muzealną, która przez następne lata była rozbudowywana i modernizowana. W 1970 roku po zmianie struktury administracyjnej w Uniwersytecie i likwidacji katedr, ostatecznie zniknęła nazwa „Muzeum Zoologiczne”. Od tego czasu do sierpnia 2008 roku działalność muzealna była kontynuowana w Zakładzie Anatomii Porównawczej i Antropologii Instytutu Biologii UMCS. W dniu 1 września 2008 roku, na podstawie zarządzenia Rektora UMCS, na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi została utworzona „Muzeum Zoologiczne”. Od 1 października 2018 roku Muzeum połączono z Pracownią Dydaktyki Biologii i Edukacji Środowiskowej i funkcjonuje jako Pracownia Edukacji Biologicznej i Środowiskowej z Muzeum Zoologicznym.

Prowadzona działalność

Sprawami związanymi z działalnością muzealną zajmuje się dr Jacek Chobotow – zoolog.

• Działalność wystawiennicza. Ekspozycja muzealna udostępniana jest nieodpłatnie. W ciągu roku zwiedza ją kilka tysięcy osób. 
• Działalność edukacyjna. Zbiory uporządkowane są w układzie systematycznym. Przejrzyście obrazują różnorodność cech morfologicznych zwierząt. Wykorzystywane są do prowadzenia zajęć dydaktycznych dla studentów lubelskich uczelni oraz grup uczniów ze szkół podstawowych,  liceów. Od kilku lat prowadzone są również zajęcia dla seniorów. Muzeum corocznie uczestniczy akcjach popularyzujących Wydział, Uniwersytet, naukę: Uniwersytet Dziecięcy, Lubelski Festiwal Nauki, Drzwi Otwarte, Noc Biologów, Lubelskie Dni Seniora, Dzień Ziemi.
• Gromadzenie kolekcji naukowych. Zbiory naukowe są wykorzystywane przez pracowników lubelskich uczelni oraz naukowców z innych ośrodków badawczych w Polsce. Muzeum współpracuje z Muzeum Śląskim w Katowicach, Muzeum Roztoczańskiego Parku Narodowego w Zwierzyńcu, Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym, Ośrodkiem Dydaktyczno-Muzealnym Poleskiego Parku Narodowego w Starym Załuczu, Instytutem Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie.

Muzeum, w ramach zachowania/rozbudowy kolekcji naukowej uczestniczy w Projekcie IMBIO - Integracja i mobilizacja danych o różnorodności biotycznej Eukaryota w zasobach polskich instytucji naukowych. Program Operacyjny Polska Cyfrowa, poddziałanie 2.3.1 „Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki” (Typ II projektu: Cyfrowe udostępnienie zasobów nauki).