Fot. Bartosz Proll

W pierwszym etapie realizacji projektu, w który zaangażowany jest zespół naukowców z UMCS, opracowany zostanie najbardziej optymalny sposób uprawy roślin energetycznych (np. miskantus, proso rózgowe, konopie przemysłowe) na zanieczyszczonych terenach, w celu uzyskania jak największej biomasy oraz obniżenia poziomu zanieczyszczeń w glebie. 

— Nasz Instytut Nauk Biologicznych, czyli zespół pod moim kierunkiem i Pana profesora Vangronsvelda – w tym zespole są również koledzy z innych katedr – Pan profesor Piotr Sugier z Katedry Botaniki, Mykologii i Ekologii oraz Pani profesor Jolanta Jaroszuk-Ściseł z Katedry Mikrobiologii Przemysłowej i Środowiskowej. Zajmujemy się pierwszym etapem projektu, czyli optymalizacją uprawy — tłumaczy prof. Wójcik. — Nasze zadanie będzie polegało na uprawie 3 gatunków roślin na terenach zanieczyszczonych metalami ciężkimi i substancjami organicznymi na poletku doświadczalnym, które zostanie założone na terenie Rudy Śląskiej. Dodatkowo jesteśmy liderem odpowiedzialnym za doświadczenia pilotażowe w warunkach szklarniowych. W doniczkach wypełnionych około 15 kilogramami pobranej z terenu zanieczyszczonej gleby, będziemy uprawiać te same gatunki roślin i w takich warunkach półkontrolowanych testować czy zaplanowane techniki optymalizacji poprawią ich wzrost i zwiększą akumulację zanieczyszczeń w biomasie. 

Wynikiem tych zabiegów będzie również zwiększenie pobierania przez rośliny zanieczyszczeń nieorganicznych (np. metali ciężkich) i degradacji zanieczyszczeń organicznych (np. ropopochodnych). Proces oczyszczania środowiska przy użyciu roślin nosi nazwę fitoremediacji. W kolejnym etapie, opracowana zostanie technologia pozyskiwania czystego, wolnego od zanieczyszczeń biopaliwa z otrzymanej biomasy roślinnej. Końcowym efektem projektu będzie zaś przedstawienie modelu efektywnej fitoremediacji połączonej z produkcją biopaliwa – „zbudowanie mostu” („bridging the gap”) między tymi procesami.

— Projekt jest bardzo ważny, ponieważ badamy tereny, które są zanieczyszczone, czyli badamy rzeczywistość – nie opieramy się tylko na doświadczeniach, w których symulujemy, imitujemy jakieś zanieczyszczenia przez dodawanie tych zanieczyszczeń do gleby tylko bazujemy na „naturalnie” zanieczyszczonych terenach — podkreśla prof. Wójcik.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie jest partnerem projektu koordynowanego przez CRES - Centre For Renewable Energy Sources and Saving Fondation z Grecji.
Projekt będzie realizowany w dużym konsorcjum składającym się z 20 podmiotów z następujących państw: Grecja, Holandia, Niemcy, Chiny, Włochy, Francja, Portugalia, Wielka Brytania, Indie oraz Kanada. Dzięki udziałowi w tej inicjatywie, nasza uczelnia zyska niepowtarzalną okazję do wymiany doświadczeń badawczych z topowymi jednostkami z całego świata.

Budżet projektu dla UMCS wynosi niemal 183 tysiące euro (blisko 830 tysięcy złotych). Projekt będzie trwał 4 lata. Jego realizacja rozpoczęła się latem 2021 roku.

Aktualizacja z grudnia 2021 r.:

Oprócz finansowania z programu Horyzont 2020 zespół projektowy UMCS pozyskał dodatkowe wsparcie finansowe z Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach "Premia na Horyzoncie 2" (Umowa nr 517561/PnH 2/2021).