Kierownik Katedry: dr hab. Piotr Konderak, prof. UMCS

E-mail: piotr.konderak@mail.umcs.pl
Tel.: +48 506 005 048

Problematyka

W Katedrze Logiki i Kognitywistyki formułowane są propozycje rozwiązań istotnych problemów z zakresu logiki filozoficznej i formalnej, ontologii, semiotyki kognitywnej, filozofii umysłu, nauk komputerowych oraz  pistemologii. Podejmowane badania dotyczą, między innymi, ontologii światów możliwych i sytuacji, kategorii predykacji, recepcji filozofii Koła Wiedeńskiego, podstaw analizy danych w kontekście arytmetyki modularnej, topologicznych aspektów zbiorów przybliżonych,  semantyki i semiotyki języka naturalnego, w tym głównie związku między pojęciem użycia wyrażeń a koncepcją semiotyki, a także semantyki niszy poznawczych. W Katedrze realizowane są również badania nad rolą ucieleśnionych, usytuowanych i rozszerzonych podejść do poznania w wyjaśnianiu procesów tworzenia znaczeń, oraz nad problematyką multimodalności i polisemiotyczności poznania w kontekście kognitywizmu i e-teorii. Ponadto, analizowany jest problem kreatywności w naukach komputerowych oraz podejmowane są próby konstruowania modeli poznania w automatycznych odkryciach naukowych ze szczególnym uwzględnieniem problemu, czy systemy komputerowe mogą być, podobnie jak ludzie, systemami semiotycznymi. Badania dotyczą również problematyki podmiotowości i racjonalności rozszerzonych systemów poznawczych, oraz implikacji filozoficznych tezy aktywnego eksternalizmu.

Ogólne tematy badawcze:

• logika fikcji
• formalne teorie przedmiotów intencjonalnych
• logiczne analizy języka naturalnego
• analizy danych
• filozofia informatyki
• systemy odkryć naukowych
• filozofia nauki i jej historia
• metodologia nauk
• ekologia poznawcza
• reprezentacje wiedzy
• semiotyka kognitywna
• filozofia umysłu
• problem istnienia wolnej woli

(Szczegółowe informacje na profilach pracowników)

Historia

• W 1945 r. (wkrótce po utworzeniu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej) powstała Katedra Filozofii I (kierownik: prof. dr N. Łubnicki) i Katedra Filozofii II (kierownik: prof. dr hab. S. Harassek).
• W 1956 r. powstał Zakład Logiki i Historii Filozofii (kierownik: prof. dr N. Łubnicki).
• W 1973 r. na skutek podziału Zakładu Logiki i Historii Filozofii wyodrębnił się Zakład Logiki i Metodologii Nauk (kierownik: prof. Leon Koj)
• Od roku 1994 po dzień dzisiejszy jednostką kieruje prof. J. Paśniczek. W międzyczasie Zakład został przekształcony – z uwagi na zmianę profilu badawczego i dydaktycznego - w Katedrę Logiki i Kognitywistyki. Obecnie zatrudnia 9 pracowników, w tym 6 ze stopniem doktora habilitowanego i jednego ze stopniem profesora zwyczajnego.

Najważniejsze publikacje

• Piotr Giza, Filozoficzne i metodologiczne aspekty komputerowych systemów odkryć naukowych, Wyd. UMCS, 2006.
• Piotr Giza, Automated Discovery Systems and the Inductivist Controversy, Journal of Experimental & Theoretical Artificial Intelligence, 29, 2017, pp. 1053-1069.
• Piotr Konderak, (2021). Towards an integration of two aspects of semiosis: A cognitive semiotic perspective. Sign Systems Studies 49(1), 2021, 132–165.
• Piotr Konderak, (2018). Mind, Cognition, Semiosis: Ways to Cognitive Semiotics. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Zlatev, J., Sonesson, G., & Konderak, P. (2016). Introduction. Cognitive semiotics comes of age. In: J. Zlatev, G. Sonesson, & P. Konderak (Eds.),  Meaning, Mind and Communication. Explorations in Cognitive Semiotics  (pp. 9–30), Frankfurt am Main: Peter Lang.
• Artur Koterski, Weryfikacjonistyczne kryteria demarkacji w filozofii nauki Koła Wiedeńskiego. Wyd. Akces Poznań 2002.
• Artur Koterski, Falsyfikacjonistyczne kryteria demarkacji w XX-wiecznej filozofii nauki, Wyd. UMCS, Lublin 2004.
• Artur Koterski, Naukowa koncepcja świata. Koło Wiedeńskie, Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2010.
• Andrzej Nowakowski, Uzasadnienie epistemiczne, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011
• Andrzej Nowakowski, Problem psychofizyczny w systemach Arystotelesa, Spinozy, Davidsona, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009.
• Jacek Paśniczek, Logika fikcji, Wyd. Uniwersytetu M.C. Skłodowskie 1980.
• Jacek Paśniczek, The Logic of Intentional Objects. Meinongian Version of Classical Logic, Kluwer Dordrecht/Boston/London 1998.
• Jacek Paśniczek, Predykacja. Elementy ontologii formalnej przedmiotów, własności i sytuacji, Copernicus Center Press, Kraków 2014.
• Barbara Trybulec, „Wiedza i jej podmiot w rozszerzonych systemach poznawczych”, PWN, Warszawa 2017.
• Witold Wachowski,  (2020). “What It Is Like to Be a Pickpocket”. Culture & Psychology, 26(4), 907–918.
• Marcin Wolski (z A. Gomolińską), Data meaning and knowledge discovery: Semantical aspects of information systems. Int. J. Approx. Reason. 119: 40-57 (2020)
• Marcin Wolski (z A. Gomolińską), From Data to Pattern Structures: Near Set Approach. Fundam. Informaticae 165(3-4): 363-380 (2019)
• Marcin Wolski (z A. Gomolińską): Rough Granular Computing in Modal Settings: Generalised Approximation Spaces. Fundam. Informaticae 148(1-2): 157-172 (2016)