Instytut Nauk Biologicznych

Patenty

1. Patent Nr PL 232685 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2019 „Preparaty roślinne do zastosowania w leczeniu nosemozy u pszczół i poprawy ich odporności”. Twórcy: Aneta Ptaszyńska, Małgorzata Cytryńska, Wiesław Mułenko, Agnieszka Zdybicka-Barabas, Grzegorz Borsuk, Daniel Załuski
2. Patent Nr PL 231692 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2018 „Preparat do zastosowania w leczeniu nosemozy u pszczół”. Twórcy: Mariusz Trytek, Aneta Ptaszyńska, Dorota Gryko, Grzegorz Borsuk
3. Patent Nr PL 231698 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2018 „Ekstrakt z nasion ślazowca pensylwańskiego Sida hermaphrodita do zastosowania w zwalczaniu zakażeń powodowanych przez grzyba Candida albicans”. Twórcy: Kinga Lewtak, Marta Fiołka, Jolanta Rzymowska
4. Patent Nr PL 227923 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2017 „Płyn celomatyczny dżdżownicy Dendrobaena veneta do zastosowania w leczeniu raka płuc”. Twórcy: Marta Fiołka, Jolanta Rzymowska, Przemysław Kołodziej
5. Patent Nr PL 225867 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2016 „Kompleks polisacharydowo-peptydowy otrzymany ze szczepu bakterii Raoultella ornithinolytica do zastosowania w zwalczaniu zakażeń powodowanych przez bakterie z rodzaju Mycobacterium”. Twórcy: Marta Fiołka, Krzysztof Grzywnowicz, Jolanta Rzymowska, Rafał Szewczyk
6. Patent Nr PL 223435 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2016 „Kompleks TRIS peptydowy otrzymany ze szczepu bakterii Raoultella ornithinolytica i jego wykorzystanie w leczeniu nowotworu szyjki macicy ludzkiej”. Twórcy: Marta Fiołka, Krzysztof Grzywnowicz, Kinga Lewtak, Jolanta Rzymowska, Paweł Mak
7. Patent Nr PL 218745 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2013 „Nowy szczep bakterii Bacillus pumilus AF-11 do zastosowania w profilaktyce lub terapii zakażeń wywołanych przez Mycobacterium oraz sposób wyselekcjonowania tego szczepu z jelita dżdżownicy Dendrobaena veneta”. Twórcy: Marta Fiołka, Jerzy Wielbo, Mirosław Zagaja
8. Patent Nr PL 212077 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2012 „Nowy szczep bakterii Raoultella ornithinolytica wyizolowany z jelita dżdżownicy Dendrobaena veneta oraz sposób wyizolowania tego szczepu z jelita dżdżownicy Dendrobaena veneta”. Twórcy: Marta Fiołka, Mirosław Zagaja, Tomasz Piersiak

Zgłoszenia patentowe

1. Numer zgłoszenia: P.425431 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2018. „Wysokocząsteczkowa frakcja białkowo-cukrowa wyizolowana z płynu celomatycznego dżdżownicy Dendrobaena veneta do zastosowania w leczeniu raka jelita grubego”. Twórcy: Arkadiusz Czerwonka, Marta Fiołka, Wojciech Rzeski
2. Numer zgłoszenia: P.423697 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej); 2017.  „Wysokocząsteczkowa frakcja płynu celomatycznego z dżdżownicy Dendrobaena veneta do leczenia grzybic spowodowanych drożdżakiem Candida albicans”. Twórcy: Marta Fiołka, Jolanta Kutkowska, Teresa Urbanik-Sypniewska, Roman Paduch

Współpraca naukowa

Katedra Immunobiologii współpracuje z innymi jednostkami naukowymi uczelni lubelskich: Uniwersytet Medyczny (Katedra i Zakład Biologii z Genetyką), Instytut Agrofizyki PAN, Uniwersytet Przyrodniczy (Instytut Biologicznych Podstaw Produkcji Zwierzęcej).

Ponadto, współpracujemy z następującymi ośrodkami krajowymi: Uniwersytet Jagielloński (Katedra i Zakład Farmakognozji, Zakład Biochemii Analitycznej), Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (Wydział Nauk o Zdrowiu), Warszawski Uniwersytet Medyczny (Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej), Uniwersytet Gdański i Gdański Uniwersytet Medyczny (Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii, Laboratorium Spektrometrii Mas), Uniwersytet Gdański (Katedra Chemii Biomedycznej, Katedra Medycyny Tropikalnej i Parazytologii - Krajowy Ośrodek Medycyny Tropikalnej), Collegium Medicum w Bydgoszczy (Katedra i Zakład Farmakognozji), Politechnika Poznańska (Instytut Badań Materiałowych i Inżynierii Kwantowej), INHORT, Zakład Pszczelnictwa w Puławach.

Katedra Immunobiologii prowadzi również współpracę z ośrodkami zagranicznymi:  Institute for Insect Biotechnology, Justus-Liebig-University in Giessen (Germany), Fraunhofer Institute for Molecular Biology and Applied Ecology, Giessen (Germany), Department of Life Sciences, University of Trieste (Italy), Department of Entomology and Plant Pathology, Faculty of Agriculture, Chiang Mai University, Chiang Mai (Thailand), Bee Pathology and Parasitology Laboratory of the Faculty of Agronomy, University of Parakou, Parakou (Benin), School of Biological and Chemical Sciences, Queen Mary University of London (United Kingdom), Natural History Museum in London (United Kingdom), National University of Ireland, Galway (Ireland), Faculty of Biology, University of Bucharest (Romania).

Nagrody i wyróżnienia                     

• Dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS, dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS, prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska, prof. dr hab. Wiesław Mułenko, prof. dr hab. Wanda Małek - Nagroda zespołowa Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności wdrożeniowej (2019)
• Dr Sylwia Stączek - Nagroda Indywidualna Rektora UMCS  za wyróżniającą się pracę na rzecz uczelni (za pracę doktorską) (2019)
• Dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS, dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS, prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska, prof. dr hab. Wiesław Mułenko, prof. dr hab. Wanda Małek - srebrny medal za opracowanie metody leczenia nosemozy u pszczół oraz wspomagania ich układu odpornościowego przez wzbogacenie diety zimowej owadów bakteriami z rodzaju Lactobacillus przyznany podczas 70. Międzynarodowych Targów „Pomysły, Wynalazki, Nowe Produkty” iENA 2018 w Norymberdze (2018)
• Dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS, dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS, prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska, prof. dr hab. Wiesław Mułenko, prof. dr hab. Wanda Małek - Nagroda Zespołowa Rektora UMCS za współpracę z otoczeniem gospodarczym - komercjalizacja wynalazku ,,Preparaty roślinne mające zastosowanie we wspomaganiu leczenia nosemozy u pszczół oraz poprawy ich odporności” (2018)
• Dr hab. Aneta Ptaszyńska, prof. UMCS – Złoty medal przyznany przez międzynarodowe jury EURO INVENT na Europejskich Targach Kreatywności i Wynalazczości Euroinvent w Iasi w Rumunii, za zgłoszenie patentowe P.423363 (2018)
• Dr hab. Aneta Ptaszyńska, prof. UMCS - Złoty medal przyznany przez World Invention Intellectual Property Associations (WIIPA) na Europejskich Targach Kreatywności i Wynalazczości Euroinvent w Iasi w Rumunii, za zgłoszenie patentowe P.423363 (2018)
• Dr hab. Aneta Ptaszyńska, prof. UMCS – Międzynarodowa nagroda EIFFEL przyznana przez Francuską Federację Wynalazców podczas 117. Międzynarodowych Targach Wynalazczości CONCOURS LÉPINE 2018 w Paryżu, za zgłoszenie patentowe P.423363 (2018)
• Mgr Magdalena Kunat - Nagroda im. dr Anny Siedleckiej dla najlepszego absolwenta w roku 2018 na kierunku biologia II stopnia za wybitne wyniki w nauce oraz działalność naukową i organizacyjną podczas studiów (2018)
• Dr hab. Mariola Andrejko, prof. UMCS - Nagroda Zespołowa Rektora UMCS (2018)
• Dr hab. Marta Fiołka, prof. UMCS - Nagroda Rektora UMCS za działalność naukową organizacyjną i pozyskiwanie praw wyłącznych dla UMCS (2015, 2017, 2018)
• Prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska - Nagroda Indywidualna Rektora UMCS za osiągnięcia naukowe (2015)
• Dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS - Nagroda Indywidualna Rektora UMCS za osiągnięcia naukowe (2015)
• Dr hab. Marta Fiołka, prof. UMCS - Odznaka za zasługi dla wynalazczości przyznana przez Prezesa Rady Ministrów (2015)
• Prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska - Nagroda Zespołowa Rektora UMCS za osiągnięcia naukowe (2012)
• Dr hab. Iwona Wojda, prof. UMCS - Nagroda Indywidualna Rektora UMCS za wyróżniającą się pracę na rzecz uczelni (za rozprawę habilitacyjną) (2012)

Najważniejsze publikacje

• Grela E., Zdybicka-Barabas A., Pawlikowska-Pawlega B., Cytryńska M., Wlodarczyk M., Grudzinski W., Luchowski R., Gruszecki W.I. (2019) Modes of the antibiotic activity of amphotericin B against Candida albicans. Sci. Rep. 9, 17029.
• Vertyporokh L., Kordaczuk J., Mak P., Hułas-Stasiak M., Wojda I. (2019) Host-pathogen interactions upon the first and subsequent infection of Galleria mellonella with Candida albicans. J. Insect Physiol. 117, 103903.
• Vertyporokh L., Hułas-Stasiak M., Wojda I. (2019) Host-pathogen interaction after infection of Galleria mellonella with the filamentous fungus Beauveria bassiana. Insect Sci. doi: 10.1111/1744-7917.12706
• Szajwaj M., Wawiórka L., Molestak E., Michalec-Wawiórka B., Mołoń M., Wojda I., Tchórzewski M. (2019) The influence of ricin-mediated rRNA depurination on the translational machinery in vivo - New insight into ricin toxicity. Biochim. Biophys. Acta Mol. Cell. Res. 10, 118554.
• Fiołka M.J., Rzymowska J., Bilska S., Lewtak K., Dmoszyńska-Graniczka M., Grzywnowicz K., Kaźmierski W., Urbanik-Sypniewska T. (2019) Antitumor activity and apoptotic action of coelomic fluid from the earthworm Dendrobaena veneta against A549 human lung cancer cells. APMIS 127, 435-448.
• Fiołka M.J., Czaplewska P., Macur K., Buchwald T., Kutkowska J., Paduch R., Kaczyński Z., Wydrych J., Urbanik-Sypniewska T. (2019) Anti-Candida albicans effect of the protein-carbohydrate fraction obtained from the coelomic fluid of earthworm Dendrobaena veneta. PLoS One 14, e0212869.
• Lewtak K., Fiołka M.J., Czaplewska P., Macur K., Kaczyński Z., Buchwald T., Szczuka E., Rzymowska J. (2019) Sida hermaphrodita seeds as the source of anti - Candida albicans activity. Sci. Rep. 9, 12233.
• Zdybicka-Barabas A., Stączek S., Pawlikowska-Pawlęga B., Mak P., Luchowski R., Skrzypiec K., Mendyk E., Wydrych J., Gruszecki W.I., Cytryńska M. (2019) Studies on the interactions of neutral Galleria mellonella cecropin D with living bacterial cells. Amino Acids 51, 175-191.
• Andrejko M., Siemińska-Kuczer A., Janczarek M., Janik E., Bednarczyk M., Gagoś M., Cytryńska M. (2019) Pseudomonas aeruginosa alkaline protease exhibits a high renaturation capability. Acta Biochim. Pol. 66, 91-100.
• Adamczyk K., Olech M., Abramek J., Pietrzak W., Kuźniewski R., Bogucka-Kocka A., Nowak R., Ptaszyńska A.A., Rapacka-Gackowska A., Skalski T., Strzemski M., Sowa I., Wójciak-Kosior M., Feldo M., Załuski D. (2019) Eleutherococcus species cultivated in Europe: a new source of compounds with antiacetylcholinesterase, antihyaluronidase, anti-DPPH, and cytotoxic activities. Oxid. Med. Cell Longev. 2019:8673521.
• Strachecka A., Grzybek M., Ptaszynska A.A., Los A., Chobotow J., Rowinski R. (2019) Comparison of lactate dehydrogenase activity in hive and forager honeybees may indicate delayed onset muscle soreness - preliminary studies. Biochemistry (Mosc). 84, 435-440.
• Stączek S., Zdybicka-Barabas A., Mak P., Sowa-Jasiłek A., Kedracka-Krok S., Jankowska U., Suder P., Wydrych J., Grygorczuk K., Jakubowicz T., Cytryńska M. (2018) Studies on localization and protein ligands of Galleria mellonella apolipophorin III during immune response against different pathogens. J. Insect Physiol. 105,18-27.
• Ptaszyńska A.A., Trytek M., Borsuk G., Buczek K., Rybicka-Jasińska K., Gryko D. (2018) Porphyrins inactivate Nosema spp. microsporidia. Sci. Rep. 8(1):5523.
• Ptaszyńska A.A., Gancarz M., Hurd P.J., Borsuk G., Wiącek D., Nawrocka A., Strachecka A., Załuski D., Paleolog J. (2018) Changes in the bioelement content of summer and winter western honeybees (Apis mellifera) induced by Nosema ceranae infection. PLoS One 13(7):e0200410.
• Pachla A., Wicha M., Ptaszyńska A.A., Borsuk G., Łaniewska-Trokenheim Ł., Małek W. (2018) The molecular and phenotypic characterization of fructophilic lactic acid bacteria isolated from the guts of Apis mellifera L. derived from a Polish apiary. J. Appl. Genet. 59, 503-514.
• Zdybicka-Barabas A., Bulak P., Polakowski C., Bieganowski A., Waśko A., Cytryńska M. (2017) Immune response in the larvae of the black soldier fly Hermetia illucens. Invert. Surviv. J. ISJ 14, 9-17.
• Wojda I. (2017) Immunity of the greater wax moth Galleria mellonella. Insect Sci. 24, 342-357.
• Vertyporokh L., Wojda I. (2017) Expression of the insect metalloproteinase inhibitor IMPI in the fat body of Galleria mellonella exposed to infection with Beauveria bassiana. Acta Biochim. Pol. 64, 273-278.
• Wojda I. (2017) Temperature stress and insect immunity. J. Therm. Biol. 68(Pt A):96-103.
• Taszłow P., Vertyporokh L., Wojda I. (2017) Humoral immune response of Galleria mellonella after repeated infection with Bacillus thuringiensis. J. Invertebr. Pathol. 149, 87-96.
• Rachwał K., Lipa P., Wojda I., Vinardell J.M., Janczarek M. (2017) Regulatory elements located in the upstream region of the Rhizobium leguminosarum rosR global regulator are essential for its transcription and mRNA stability. Genes (Basel). 8(12).
• Borsuk G., Ptaszyńska A.A., Olszewski K., Domaciuk M., Krutmuang P., Paleolog J. (2017) A new method for quick and easy hemolymph collection from Apidae adults. PLoS One 12(1):e0170487.
• Andrejko M., Siemińska A. (2016) The role of Pseudomonas aeruginosa alkaline protease in activation of the antimicrobial activity in Galleria mellonella larvae. ISJ-Invert. Surviv. J. 13, 269-280.
• Cytryńska M., Wojda I., Jakubowicz T. (2016) How insects combat infections. W: Lessons in immunity: from single-cell organisms to mammals (red. Ballarin L., Cammarata M.), Elsevier Academic Press, str. 117-128.
• Sowa-Jasiłek A., Zdybicka-Barabas A., Stączek S., Wydrych J., Skrzypiec K., Mak P., Deryło K., Tchórzewski M., Cytryńska M. (2016) Galleria mellonella lysozyme induces apoptotic changes in Candida albicans cells. Microbiol.  Res. 193, 121-131.
• Ptaszyńska A.A., Paleolog J., Borsuk G. (2016) Nosema ceranae infection promotes proliferation of yeasts in honey bee intestines. PLoS One 11, e0164477.
• Ptaszyńska A.A., Borsuk G., Zdybicka-Barabas A., Cytryńska M., Małek W. (2016) Are commercial probiotics and prebiotics effective in the treatment and prevention of honeybee nosemosis C? Parasitol. Res. 115, 397-406.
• Rahnamaeian M., Cytryńska M., Zdybicka-Barabas A., Vilcinskas A. (2016) The functional interaction between abaecin and pore-forming peptides indicates a general mechanism of antibacterial potentiation. Peptides 78, 17-23.
• Palusińska-Szysz M., Zdybicka-Barabas A., Reszczyńska E., Luchowski R., Kania M., Gisch N., Waldow F., Mak P., Danikiewicz W., Gruszecki W.I., Cytryńska M. (2016) The lipid composition of Legionella dumoffii membrane modulates the interaction with Galleria mellonella apolipophorin III. Biochim. Biophys. Acta – Molecular and Cell Biology of Lipids. 1861, 617-629.
• Cytryńska M., Zdybicka-Barabas A. (2015)Defense peptides: recent developments. Biomol. Concepts 6, 237-251.
• Rahnamaeian M., Cytryńska M., Zdybicka-Barabas A., Dobslaff K., Wiesner J., Twyman R.M., Zuchner T., Sadd B.M., Regoes R.R., Schmid-Hempel P., Vilcinskas A. (2015) Insect antimicrobial peptides show potentiating functional interactions against Gram-negative bacteria. Proc. R. Soc. B 282, 20150293.
• Wiater A., Paduch R., Choma A., Stączek S., Pleszczynska M., Tomczyk M., Locatelli M., Janusz S. (2015) (1→3)-α-D-glucans from Aspergillus spp.: structural characterization and biological study on their carboxymethylated derivatives. Curr. Drug Targets 16, 1488-1494.
• Zdybicka-Barabas A., Sowa-Jasiłek A., Stączek S., Jakubowicz T., Cytryńska M. (2015) Different forms of apolipophorin III in Galleria mellonella larvae challenged with bacteria and fungi. Peptides 68, 105-112.
• Taszłow P., Wojda I. (2015) Changes in the hemolymph protein profiles in Galleria mellonella infected with Bacillus thuringiensis involve apolipophorin III. The effect of heat shock. Arch. Insect Biochem. Physiol. 88, 123-143.
• Vertyporokh L., Taszłow P., Samorek-Pieróg M., Wojda I. (2015) Short-term heat shock affects the course of immune response in Galleria mellonella naturally infected with the entomopathogenic fungus Beauveria bassiana. J Invertebr. Pathol. 130, 42-51.
• Fiołka M.J., Grzywnowicz K., Rzymowska J., Lewtak K., Szewczyk R., Mendyk E., Keller R. (2015) Antitumour and apoptotic effects of a novel Tris-peptide complex obtained after isolation of Raoultella ornithinolytica extracellular metabolites. J. Appl. Microbiol. 118, 1357-1369.
• Fiołka M.J., Grzywnowicz K., Mendyk E., Zagaja M., Szewczyk R., Rawski M., Keller R., Rzymowska J., Wydrych J. (2015) Antimycobacterial action of a new glycolipid-peptide complex obtained from extracellular metabolites of Raoultella ornithinolytica. APMIS 123, 1069-1080.