Kierownik Katedry
prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska
ul. Akademicka 19, 20-033 Lublin
pokój 0245B, tel.: +48 81 537 50 89
mail: cytryna@poczta.umcs.lublin.pl
Druga osoba do kontaktu w sprawach Katedry
dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS
pokój 0243B, tel. +48 81 537 50 50
mail: barabas@poczta.umcs.lublin.pl
Pracownicy Katedry
prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska
dr hab. Mariola Andrejko, prof. UMCS
dr hab. Marta Fiołka, prof. UMCS
dr hab. Iwona Wojda, prof. UMCS
dr hab. Aneta Ptaszyńska, prof. UMCS
dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS
dr Sylwia Stączek
mgr Magdalena Kunat
mgr Monika Koziej
mgr Wojciech Brzana
Doktoranci
mgr Katarzyna Grygorczuk-Płaneta
mgr Bartłomiej Iwański
mgr Jakub Kordaczuk
mgr Sylwia Mieszawska
mgr Michał Sułek
Historia Katedry
W 1981 roku w ramach Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UMCS (obecnie Wydział Biologii i Biotechnologii UMCS) została powołana Pracownia Patologii Owadów, przemianowana w 1989 roku na Zakład Patologii Owadów. Organizatorem Pracowni, a potem Zakładu i jego pierwszym kierownikiem był prof. dr hab. Jan Jarosz. W 2001 roku Zakład został przekształcony w Zakład Immunologii Bezkręgowców, a w 2011 w Zakład Immunobiologii. W latach 2000-2016 Zakładem kierowała prof. dr hab. Teresa Jakubowicz, a od września 2016 roku prof. Małgorzata Cytryńska. W roku 2019 Zakład Immunobiologii został przekształcony w Katedrę Immunobiologii, która funkcjonuje w ramach Instytutu Nauk Biologicznych UMCS.
Aktualna tematyka badawcza
- Mechanizmy odporności wrodzonej owadów, na przykładzie organizmu modelowego Galleria mellonella oraz pszczoły miodnej Apis mellifera.
- Badania interakcji patogen – gospodarz z wykorzystaniem Galleria mellonella jako gospodarza modelowego.
- Charakterystyka oraz mechanizmy przeciwdrobnoustrojowego działania peptydów i białek odpornościowych różnego pochodzenia.
- Poszukiwanie substancji wspomagających odporność pszczoły miodnej Apis mellifera.
- Biologicznie aktywne cząsteczki (przeciwbakteryjne, przeciwgrzybowe, przeciwnowotworowe) pochodzące z dżdżownic Dendrobaena veneta oraz wytwarzane przez bakterie izolowane z jelita tych dżdżownic.
Projekty badawcze
- Najlepsi z Najlepszych 4.0. (MNiSW) (2018-2019) „Właściwości przeciwdrobnoustrojowe i fizykochemiczne miodów z województwa podkarpackiego”. Kierownik projektu: lic. Maciej Bryś. Opiekun naukowy: dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS.
- Miniatura 2 (NCN) (2018-2019) „Wpływ suplementacji diety wybranymi pierwiastkami na rozwój pszczoły miodnej”. Kierownik projektu: dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS.
- Promocja Zagraniczna (NAWA) (2018-2019) „Fenomen pszczół miodnych, badania mikrobiomu i odporności”. Kierownik projektu: dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS.
- SYNTHESYS (EC) (2017) "Pinning down Francis Walker’s Insects with the first zoological epitypes”. Kierownik projektu: dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS.
- Miniatura 1 (NCN) (2017) „Charakterystyka chemiczna i działanie przeciwgrzybowe anty-Candida albicans frakcji płynu celomatycznego dżdżownicy Dendrobaena veneta”. Kierownik projektu: dr hab. Marta Fiołka, prof. UMCS.
- OPUS 9 (NCN) (2016-2019) „Aktywność biologiczna i mechanizmy działania związków porfirynoidowych przeciwko wewnątrzkomórkowym patogenom pszczelim z rodzaju Nosema”. Kierownik projektu: dr hab. Mariusz Trytek, prof. UMCS. Wykonawca: dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS.
- PRELUDIUM 9 (NCN) (2016-2017) "Co nas nie zabije to nas wzmocni"? Humoralna odpowiedź immunologiczna Galleria mellonella na wtórny kontakt z bakteriami Bacillus thuringiensis".Kierownik projektu: mgr Paulina Taszłow (doktorantka). Opiekun naukowy projektu: dr hab. Iwona Wojda, prof. UMCS.
- PRELUDIUM 5 (NCN) (2014-2017) „α-1,3-glukan, składnik ściany komórkowej grzybów, jako induktor wrodzonej odpowiedzi immunologicznej owadów”. Kierownik projektu: mgr Sylwia Stączek.
- PRELUDIUM 6 (NCN) (2014-2015) „Badania nad mechanizmem przeciwgrzybiczego działania lizozymu Galleria mellonella”. Kierownik projektu: mgr Aneta Sowa-Jasiłek (doktorantka). Opiekun naukowy projektu: prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska.
- OPUS 3 (NCN) (2013-2017) „Analiza oddziaływań anionowych i kationowych peptydów Galleria mellonella należących do czterech różnych rodzin peptydów odpornościowych na komórki bakterii i grzybów”. Kierownik projektu: prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska.
Współpraca naukowa
Katedra Immunobiologii współpracuje z innymi jednostkami naukowymi uczelni lubelskich: Uniwersytet Medyczny (Katedra i Zakład Biologii z Genetyką), Instytut Agrofizyki PAN, Uniwersytet Przyrodniczy (Instytut Biologicznych Podstaw Produkcji Zwierzęcej).
Ponadto, współpracujemy z następującymi ośrodkami krajowymi: Uniwersytet Jagielloński (Katedra i Zakład Farmakognozji, Zakład Biochemii Analitycznej), Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (Wydział Nauk o Zdrowiu), Warszawski Uniwersytet Medyczny (Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej), Uniwersytet Gdański i Gdański Uniwersytet Medyczny (Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii, Laboratorium Spektrometrii Mas), Uniwersytet Gdański (Katedra Chemii Biomedycznej, Katedra Medycyny Tropikalnej i Parazytologii - Krajowy Ośrodek Medycyny Tropikalnej), Collegium Medicum w Bydgoszczy (Katedra i Zakład Farmakognozji), Politechnika Poznańska (Instytut Badań Materiałowych i Inżynierii Kwantowej), INHORT, Zakład Pszczelnictwa w Puławach.
Katedra Immunobiologii prowadzi również współpracę z ośrodkami zagranicznymi: Institute for Insect Biotechnology, Justus-Liebig-University in Giessen (Germany), Fraunhofer Institute for Molecular Biology and Applied Ecology, Giessen (Germany), Department of Life Sciences, University of Trieste (Italy), Department of Entomology and Plant Pathology, Faculty of Agriculture, Chiang Mai University, Chiang Mai (Thailand), Bee Pathology and Parasitology Laboratory of the Faculty of Agronomy, University of Parakou, Parakou (Benin), School of Biological and Chemical Sciences, Queen Mary University of London (United Kingdom), Natural History Museum in London (United Kingdom), National University of Ireland, Galway (Ireland), Faculty of Biology, University of Bucharest (Romania).
Nagrody i wyróżnienia
- Dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS, dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS, prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska, prof. dr hab. Wiesław Mułenko, prof. dr hab. Wanda Małek - Nagroda zespołowa Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności wdrożeniowej (2019)
- Dr Sylwia Stączek - Nagroda Indywidualna Rektora UMCS za wyróżniającą się pracę na rzecz uczelni (za pracę doktorską) (2019)
- Dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS, dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS, prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska, prof. dr hab. Wiesław Mułenko, prof. dr hab. Wanda Małek - srebrny medal za opracowanie metody leczenia nosemozy u pszczół oraz wspomagania ich układu odpornościowego przez wzbogacenie diety zimowej owadów bakteriami z rodzaju Lactobacillus przyznany podczas 70. Międzynarodowych Targów „Pomysły, Wynalazki, Nowe Produkty” iENA 2018 w Norymberdze (2018)
- Dr hab. Aneta A. Ptaszyńska, prof. UMCS, dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS, prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska, prof. dr hab. Wiesław Mułenko, prof. dr hab. Wanda Małek - Nagroda Zespołowa Rektora UMCS za współpracę z otoczeniem gospodarczym - komercjalizacja wynalazku ,,Preparaty roślinne mające zastosowanie we wspomaganiu leczenia nosemozy u pszczół oraz poprawy ich odporności” (2018)
- Dr hab. Aneta Ptaszyńska, prof. UMCS – Złoty medal przyznany przez międzynarodowe jury EURO INVENT na Europejskich Targach Kreatywności i Wynalazczości Euroinvent w Iasi w Rumunii, za zgłoszenie patentowe P.423363 (2018)
- Dr hab. Aneta Ptaszyńska, prof. UMCS - Złoty medal przyznany przez World Invention Intellectual Property Associations (WIIPA) na Europejskich Targach Kreatywności i Wynalazczości Euroinvent w Iasi w Rumunii, za zgłoszenie patentowe P.423363 (2018)
- Dr hab. Aneta Ptaszyńska, prof. UMCS – Międzynarodowa nagroda EIFFEL przyznana przez Francuską Federację Wynalazców podczas 117. Międzynarodowych Targach Wynalazczości CONCOURS LÉPINE 2018 w Paryżu, za zgłoszenie patentowe P.423363 (2018)
- Mgr Magdalena Kunat - Nagroda im. dr Anny Siedleckiej dla najlepszego absolwenta w roku 2018 na kierunku biologia II stopnia za wybitne wyniki w nauce oraz działalność naukową i organizacyjną podczas studiów (2018)
- Dr hab. Mariola Andrejko, prof. UMCS - Nagroda Zespołowa Rektora UMCS (2018)
- Dr hab. Marta Fiołka, prof. UMCS - Nagroda Rektora UMCS za działalność naukową organizacyjną i pozyskiwanie praw wyłącznych dla UMCS (2015, 2017, 2018)
- Prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska - Nagroda Indywidualna Rektora UMCS za osiągnięcia naukowe (2015)
- Dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, prof. UMCS - Nagroda Indywidualna Rektora UMCS za osiągnięcia naukowe (2015)
- Dr hab. Marta Fiołka, prof. UMCS - Odznaka za zasługi dla wynalazczości przyznana przez Prezesa Rady Ministrów (2015)
- Prof. dr hab. Małgorzata Cytryńska - Nagroda Zespołowa Rektora UMCS za osiągnięcia naukowe (2012)
- Dr hab. Iwona Wojda, prof. UMCS - Nagroda Indywidualna Rektora UMCS za wyróżniającą się pracę na rzecz uczelni (za rozprawę habilitacyjną) (2012)