Cerrena unicolor

Cerrena unicolor jest pasożytem lub saprofitem zdolnym do rozkładu drewna wielu gatunków drzew liściastych, co więcej jako saprofit jest w stanie degradować także drewno drzew iglastych. Dotychczas wykazano, że grzyb ten jest producentem kilku izoform lakazy, peroksydazy manganozależnej, dehydrogenazy cellobiozowej, celulaz i ksylanaz biorących udział w degradacji ligninocelulozy i stanowi ważne ogniwo w procesach rozkładu drewna. Organizm ten jest przedmiotem badań prowadzonych od wielu lat w Katedrze Biochemii i Biotechnologii UMCS. Największe zastosowania dotychczas dotyczą lakazy – enzymu wyizolowanego z tego organizmu, która znalazła zastosowania jako czynnik antynowotworowy, antybakteryjny i antywirusowy. Ponadto opisano jej wykorzystanie do konstrukcji bioczujników, bioogniw czy też biotransformacji. Od kilku lat prowadzone są intensywne badania nad nowym enzymem z tego grzyba – dehydrogenazą celobiozową, która może zostać potencjalnie zastosowana do budowy nowoczesnych opakowań żywności.

Wybrane publikacje

  • Pawlik, Anna, et al. "Cerrena unicolor Laccases, Genes Expression and Regulation of Activity." Biomolecules 11.3 (2021): 468.
  • Pięt, Mateusz, et al. "Chemopreventive activity of bioactive fungal fractions isolated from milk-supplemented cultures of Cerrena unicolor and Pycnoporus sanguineus on colon cancer cells." 3 Biotech 11.1 (2021): 1-13.
  • Pawlik, Anna, et al. "Lighting Conditions Influence the Dynamics of Protease Synthesis and Proteasomal Activity in the White Rot Fungus Cerrena unicolor." Biomolecules 10.9 (2020): 1322.
  • Matuszewska, Anna, et al. "Anticancer, antioxidant, and antibacterial activities of low molecular weight bioactive subfractions isolated from cultures of wood degrading fungus Cerrena unicolor." PloS one 13.6 (2018): e0197044.
  • Jaszek, Magdalena, et al. "New bioactive fungal molecules with high antioxidant and antimicrobial capacity isolated from Cerrena unicolor idiophasic cultures." BioMed research international 2013 (2013).

Patenty

  • Jaszek M., Matuszewska A., Osińska–Jaroszuk M., Janusz G., Sulej J., Stefaniuk D., Giannopoulos K., Karp M. (2013) Enzym lakaza wyizolowany z grzyba Cerrena unicolor do zastosowania w leczeniu chorób nowotworowych krwi (Nr 225934)
  • Matuszewska A., Jaszek M., Janusz G., Osińska–Jaroszuk M., Sulej J., Stefaniuk D., Rogalski J., Mizerska–Dudka M., Kandefer–Szerszeń M. (2013). Enzym lakaza wyizolowany z grzyba Cerrena unicolor do zastosowania w leczeniu raka szyjki macicy (Nr 225869)

Granty