Ze smutkiem informujemy, że wczoraj (19 czerwca 2023 r.) zmarł śp. prof. dr hab. Jan Lewandowski, wieloletni pracownik Instytutu Historii UMCS, dwukrotny jego wicedyrektor oraz dyrektor. Pełnił też funkcję kierownika Zakładu Historii Polski XIX w.
Na drodze swojej kariery zawodowej Profesor pracował w wielu instytucjach naukowych, m.in. Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego, Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie, Wyższej Szkole Gospodarki Krajowej w Kutnie. Był wykładowcą historii i literatury polskiej na Uniwersytecie w Tartu (Estonia) i Uniwersytecie Pedagogicznym w Tallinie. W Lubelskim Towarzystwie Naukowym był przewodniczącym Komisji Historycznej, a następnie Wydziału Humanistycznego. Sprawował funkcję wiceprzewodniczącego Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich, był członkiem Rady Naukowej w Instytucie Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie oraz przewodniczącym Komisji Historycznej przy Lubelskim Oddziale PAN i redaktorem naczelnym "Teki Komisji Historycznej".
Zainteresowania badawcze śp. Profesora koncentrowały się wokół trzech głównych tematów. Pierwszym z nich była kwestia polska w ujęciu polityki Austro-Węgier w okresie I wojny światowej. Badania te zaowocowały publikacją cenionych monografii Królestwo Polskie pod okupacją austriacką 1914–1918 (1980), Królestwo Polskie wobec monarchii austrowęgierskiej w latach 1914–1918 (1983) oraz Królestwo Polskie wobec Austro-Węgier: 1914–1918 (1986). Drugim obszarem zainteresowania była historia Estonii i związków polsko-estońskich, co umożliwiło publikację monografii Uniwersytet w Tartu a Polacy. Rola dorpatczyków w polskiej nauce, kulturze i polityce XIX i XX w. (współautor i współredaktor z S. G. Isakowem, 1999), Estonia (2001) i Historia Estonii (2002). Trzecim obszarem była historia lokalna ze szczególnym uwzględnieniem Podlasia i historii Kościoła unickiego, w ramach którego Profesor opublikował monografie Na pograniczu. Polityka władz państwowych wobec unitów Podlasia i Chełmszczyzny 1772-1875 (1996) oraz Lubelskie kartki z wojny 1920 r. (2020).
Śp. Prof. J. Lewandowski był autorem ponad 300 publikacji naukowych, popularnonaukowych i publicystycznych w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz w pracach zbiorowych wydawanych w Polsce, Austrii, Niemczech, na Węgrzech i na Białorusi. Za swoją pracę naukową był wielokrotnie wyróżniany. Otrzymał m.in.: Złoty Krzyż Zasługi (1989), Order Białej Gwiazdy V kl. (Estonia 2002), Medal Komisji Edukacji Narodowej (2002), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2005), medal „Societas Scientiarum Lublinensis – Meritus” (2006), medal „Mickiewicz-Puszkin” (2007). Profesor wykształcił 19 doktorów i liczne grono magistrów oraz licencjuszy, przyczyniając się do rozwoju młodej kadry.
W jego osobie żegnamy cenionego naukowca, wykładowcę i współpracownika!
O miejscu i terminie pogrzebu poinformujemy najszybciej, jak to będzie możliwe.
Dyrekcja IH UMCS
