25 października władze rektorskie wręczyły Nagrodę Naukową „Marie Curie” zespołowi naukowców z Instytutu Nauk Biologicznych UMCS za „opracowanie preparatu przeciwgrzybowego z płynu celomatycznego dżdżownic Dendrobaena veneta, aktywnego wobec Candida albicans”.
Dotychczas ogłoszenie i uhonorowanie laureatów Nagrody Naukowej "Marie Curie" wpisywało się w program uroczystości związanych z rozpoczęciem roku akademickiego, jednak ze względu na utrzymującą się do niedawna sytuację epidemiologiczną związaną z pandemią COVID-19 i inne niesprzyjające okoliczności, wręczenie nagrody przeniosło się w czasie.
79. inauguracja roku akademickiego na UMCS okazała się zatem dobrą okazją powrotu do tej uczelnianej tradycji.
25 października rektor prof. dr hab. Radosław Dobrowolski wraz z prorektorem ds. nauki i współpracy międzynarodowej prof. drem hab. Wiesławem I. Gruszeckim oficjalnie wręczyli Nagrodę Naukową „Marie Curie” Prize 2020 zespołowi naukowców z Instytutu Nauk Biologicznych UMCS w składzie: dr hab. Marta Fiołka prof. UMCS, prof. dr hab. Teresa Urbanik-Sypniewska, dr hab. Jolanta Kutkowska prof. UMCS, dr hab. Roman Paduch prof. UMCS, dr hab. Paulina Czaplewska prof. UG. Naukowcy zostali docenieni za opracowanie preparatu przeciwgrzybiczego z płynu celomatycznego dżdżownic Dendrobaena veneta, aktywnego wobec Candida albicans. Przeprowadzone badania zaowocowały m.in. opatentowanym wynalazkiem pt. „Wysokocząsteczkowa frakcja białkowo-cukrowa wyizolowana z płynu celomatycznego dżdżownicy Dendrobaena veneta do leczenia grzybic spowodowanych drożdżakiem Candida albicans”.
Nagroda Naukowa „Marii Curie” jest przyznawana za wyjątkowo ważne dla danej dyscypliny indywidualne lub zespołowe osiągnięcia i odkrycia naukowe uzyskane w ostatnim roku, do których w szczególny sposób zaliczają się: oryginalne opublikowane prace naukowe (lub cykl prac), istotne dla dalszego rozwoju danej dyscypliny (lub wyróżniające się w danej dyscyplinie), monografie naukowe, patenty (wynalazki, rozwiązania technologiczne itp.) oraz nowe metody badań.
Eksperci oceniający zgłoszenia biorą pod uwagę następujące kryteria: wartość naukową i oryginalność dzieła lub osiągnięcia, znaczenie pracy dla rozwoju dyscypliny (lub/i rozwoju kraju, regionu, Uniwersytetu, rozwoju cywilizacyjnego, gospodarczego itd.), spodziewaną użyteczność osiągnięcia w różnych sferach nauki lub praktyki. Laureatami Nagrody mogą zostać pracownicy UMCS lub innych uniwersytetów w Polsce.
Od 2011 roku Nagrodę Naukową "Marie Curie" dostało dziewięć zespołów badawczych.
Pierwsze dyplomy i statuetki trafiły do rąk zespołu z Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS za pracę nad szczepionką przeciwko malarii. Badania nad tym wyjątkowym projektem prowadzili: prof. dr hab. Nikodem Grankowski, prof. dr hab. Marek Tchórzewski, prof. dr hab. Agnieszka Szuster-Ciesielska, dr Dawid Krokowski oraz mgr Leszek Wawiórka. Z kolei w 2012 r. wyróżniono miłośników folkloru. Prof. dr hab. Jerzy Bartmiński wraz z zespołem z ówczesnego Wydziału Humanistycznego dostał nagrodę za publikację pt. „Lubelskie” z serii „Polska Pieśń i Muzyka Ludowa. Źródła i Materiały”. Opublikowany tom zawierał 5200 utworów spisanych na przestrzeni 56 lat. Kolejny rok należał już do umysłów ścisłych. Pracownicy naukowi z Wydziału Biologii i Biotechnologii w składzie: prof. dr hab. Janusz Szczodrak, dr hab. Małgorzata Pleszczyńska, prof. UMCS oraz dr hab. Adrian Wiater, prof. UMCS dostali nagrodę za „opracowanie przemysłowej technologii produkcji mutanazy – unikatowego enzymu skutecznego w walce z próchnicą zębów”. W 2014 r. nagrodę przyznano prof. dr hab. Grażynie Ginalskiej, dr hab. n. farm. Anna Belcarz, prof. UMLub, prof. dr hab. Annie Ślósarczyk oraz mgr inż. Zofii Paszkiewicz, które wykonały badania dot. „Hydroksyapatytowo-polimerowego biomateriału implantacyjnego nowej generacji opracowanego dla medycyny regeneracyjnej”, a mówiąc prościej — sztucznej kości. W 2016 r. wyróżniono zespół z Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS (w składzie: prof. dr hab. Wiesław I. Gruszecki, dr hab. Rafał Luchowski, prof. UMCS oraz dr hab. Wojciech Grudziński, prof. UMCS) za „odkrycie nowych możliwości obrazowania molekularnego”. Sześć lat temu wręczono po raz pierwszy Nagrodę Naukową „Marie Curie” w dziedzinie ekonomii. Otrzymał ją zespół naukowców z Wydziału Ekonomicznego (w składzie: prof. dr hab. Jerzy Węcławski, prof. Helmut Pernsteiner, dr hab. Robert Zajkowski, prof. UMCS oraz dr Markus Dick) za „nowatorskie osiągnięcia i wkład naukowy w rozwój badań firm rodzinnych w Polsce”. Z kolei w 2018 r. po raz kolejny nagrodzeni zostali naukowcy z Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS (w składzie: dr hab. Mariusz Trytek prof. UMCS, dr hab. Aneta Ptaszyńska prof. UMCS, dr hab. Grzegorz Borsuk prof. UP, prof. dr hab. Dorota Gryko) za „Odkrycie nowych właściwości biologicznych związków porfirynowych przydatnych w zwalczaniu wewnątrzkomórkowych pasożytów pszczół”. Ostatnią Nagrodę Naukową „Marie Curie” za rok 2019 przyznano zespołowi naukowców z Instytutu Nauk Biologicznych UMCS. Dr hab. Marta Fiołka, prof. UMCS, prof. dr hab. Teresa Urbanik-Sypniewska, dr hab. Jolanta Kutkowska, prof. UMCS, dr hab. Roman Paduch prof. UMCS oraz dr hab. Paulina Czaplewska prof. UG zostali nagrodzeni za „opracowanie preparatu przeciwgrzybowego z płynu celomatycznego dżdżownic Dendrobaena veneta, aktywnego wobec Candida albicans”.
fot. Klaudia Olender
