Własność intelektualna. Jak ją chronić? Komentarz dra hab. Adriana Niewęgłowskiego, prof. uczelni

26 kwietnia na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień Własności Intelektualnej. Data ta została ustalona w 2000 r. przez Światową Organizację Własności Intelektualnej w celu rozpowszechniania i promowania wiedzy nt. prawa własności intelektualnej.

Z własnością intelektualną każdy z nas spotyka się codziennie – słuchając muzyki, przeglądając strony internetowe czy robiąc zakupy. Jakie są zagrożenia związane z korzystaniem z własności intelektualnej? Co grozi za złamanie praw twórców?

O tym, kiedy spotykamy się z pojęciem własności intelektualnej i w jaki sposób możemy ją chronić, opowiada dr hab. Adrian Niewęgłowski, prof. uczelni, wykładowca Wydziału Prawa i Administracji UMCS. Dwukrotny laureat nagrody Ministra Edukacji i Nauki w konkursie Prezesa Urzędu Patentowego na najlepsze prace z dziedziny własności intelektualnej, współautor Systemu prawa prywatnego.

Film został zrealizowany przez Biuro Promocji i Popularyzacji Nauki UMCS.

Zapraszamy również do zapoznania się z artykułem eksperckim wyjaśniającym pojęcie własności intelektualnej, przygotowanym przez mgr Natalię Walczak - wykładowczynię Katedry Prawa Unii Europejskiej Wydziału Prawa i Administracji UMCS.

Czym jest własność intelektualna?

Można stwierdzić, że jest to znaczna część tego, co nas otacza i zostało stworzone za pomocą umysłu. Są to np. wynalazki, znaki towarowe, filmy, fotografie, dzieła artystyczne, a także wzory przemysłowe. Własność intelektualna obejmuje prawo autorskie i prawo własności przemysłowej. Tradycyjnie też do prawa własności intelektualnej zalicza się problematykę nieuczciwej konkurencji.

Prawo autorskie

Prawo autorskie stanowi część prawa własności intelektualnej i zawiera przepisy o ochronie interesów twórców, stosunków prawnych związanych z tworzeniem, korzystaniem i ochroną utworów. Przedmiotem tego prawa jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia tj. utwór. Ponadto, prawo autorskie obejmuje regulacje, które dotyczą praw pokrewnych przyznanych np. artystom wykonawcom, nadawcom radiowym i telewizyjnym, producentom fotogramów i wideogramów. W skład prawa autorskiego wchodzą również prawa osobiste i majątkowe twórcy do tworzonego dzieła, a także prawo do autorstwa. Twórcy tych praw mogą być narażeni na naruszenia np. poprzez kopiowanie czy przejmowanie elementów danego utworu, upowszechnienie bez zgody autora.

Prawo własności przemysłowej

Prawo własności przemysłowej reguluje zagadnienia uzyskiwania ochrony, utrzymywania i egzekwowania praw wyłącznych dla wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych. Naruszenie tych praw, podobnie jak praw autorskich, również jest możliwe. Ochrona jest w tym przypadku ważna z uwagi na pozycję i konkurencyjność towarów na rynku. Dodatkowe zapewnienie ochrony jest nierozerwalnie związane z budowaniem wizerunku i renomy danej marki.

Podsumowanie

Własność intelektualna jest prawnie chroniona i dzięki ochronie umożliwia ludziom zdobywanie uznania i korzyści finansowych z tego, co tworzą. Dodatkowo, ochrona prawna ma na celu wspieranie środowiska, w którym może rozwijać się kreatywność i innowacyjność. Jednak o tym, czy przedmiot prawa własności intelektualnej stanie się we właściwy sposób chroniony i rozpoznawalny nie decydują pojedyncze czynniki. Za tymi działaniami stoi sztab osób odpowiedzialnych za promocję, rozpowszechnianie wiedzy o utworze, w tym również prawnicy którzy mają wiedzę i wykorzystują ją do pomocy w uzyskaniu rozpoznawalności i nadaniu ochrony.

Ustanowienie daty 26 kwietnia jako Światowy Dzień Własności Intelektualnej, bez wątpienia, pozwala społeczeństwu rozumieć definicje własności intelektualnej, pogłębić wiedzę o niej oraz zachęcić do poszanowania praw własności intelektualnej innych osób.

 

 

    Aktualności

    Data dodania
    26 kwietnia 2022