Ze względu na ustawienia Twojej przeglądarki oraz celem usprawnienia funkcjonowania witryny umcs.pl zostały zainstalowane pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Możesz to zmienić w ustawieniach swojej przeglądarki.
Posypywanie głów popiołem na znak pokuty to nieodłączny element obchodzonej dziś Środy Popielcowej, zwanej też Popielcem. Dawniej tego dnia młodzież na Mazowszu posypywała się w domu popiołem branym z garści, wypowiadając słowa: obyśmy tak za rok doczekali, a skruchę okazali. W Wielkopolsce kobiety po nabożeństwie udawały się wraz ze skrzypkiem do karczmy, gdzie każdego, kto przychodził tego dnia pić, obsypywały popiołem zebranym w pończochę, co zniechęcało do wejścia do karczmy. W Chełmskiem przebierańcy chodzili wówczas po domach – jeśli otrzymali dar, uderzali gospodarzy pończochą z popiołem po głowach, jeśli nie, rozsypywali go po domu.
Popiół był także obecny w innych praktykach obrzędowych i magicznych. Na przykład wierzono, że posypanie popiołem bydła prowadzonego na jarmark ma spowodować, aby go w jarmarku lub targu pieniędzmi obsypali ludzie. Gdy kura zniosła pierwsze jajo, kładziono je na przetaczek do popiołu i przesiewano, mówiąc: żebyś tyle jaj zniosla, ile cząstek tego popiołu. Nadto uważano, że popiół ze spalonych paznokci, włosów może być użyty do zadania uroku.
Popiół miał również zastosowania praktyczne – nawożono nim łąki, wytwarzano z niego ług czy przysypywano nim na noc palący się ogień, by nie zagasł.
Więcej ciekawych informacji na temat popiołu w polskiej kulturze ludowej znajdziecie w zamieszczonym poniżej haśle POPIÓŁ, które zostało opracowane przez Joannę Szadurę i opublikowane w pierwszym zeszycie tomu Kosmos naszego Słownika stereotypów i symboli ludowych.
