Historia

Dziekani Wydziału Pedagogiki i Psychologii od roku 1973 do chwili obecnej.

Lp

 Władze

KADENCJA

1

Dziekan
Prodziekan ds. Studiów dziennych
Prodziekan ds. Studiów zaocznych

doc. dr hab. Karol Poznański
doc.dr hab. Leon Koj
doc. dr hab. Maria Cackowska
doc. dr hab. Zofia Sękowska

31.08.1973-31.08.1975

2

Dziekan
Prodziekan ds. Studiów dziennych
Prodziekan ds. Studiów zaocznych

doc. dr hab. Karol Poznański
doc.dr hab. Leon Koj
doc. dr Mieczysław Marczuk

1.09.1975-31.08.1978

3

Dziekan
Prodziekan ds. Studiów dziennych
Prodziekan ds. Studiów zaocznych

doc. dr hab. Karol Poznański
dr Stanisław Popek
doc. dr M.Marczuk

01.09.1978-30.08.1981

4

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan
Prodziekan

prof. dr hab. Zofia Sękowska
doc.M.Stelmasik
dr F.Bartmiński
dr Wanda Wrońska-Węcław

1.09.1981-25.05.1982

5

Dziekan
Prodziekan ds. studiów dziennych
Prodziekan ds. studiów zaocznych

doc. dr hab. K.Poznański
doc.dr hab. M.Łobocki
doc. dr M.Marczuk

25.05.1982-31.08.1984

6

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan
Prodziekan

doc. dr hab. S. Popek
prof.dr hab. M. Łobocki
doc. dr hab. R Kucha
prof. art.pl. M. Stelmasik

1.09.1984-31.08.1987

7

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan
Prodziekan

doc. dr hab. M.Klimkowski
doc dr hab. S.Guz
doc.dr hab. R Kucha
prof. art.pl. Julian Kłeczek

1.09.1987-31.08.1990

8

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan

prof. dr hab. S.Popek
dr hab. S.Guz
dr A.Pielecki

1.12.1990-31.08.1993     

9

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan

prof. dr hab. S.Popek
prof. dr hab.R.Kucha
dr A.Pielecki

1.09.1993-31.08.1996

10

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan

doc. dr hab. Marian Ochmański
prof. dr hab. Ryszard Kucha
prof. dr hab. Sabina Guz

1.09.1996-31.08.1999

11

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan

doc. dr hab. Marian Ochmański
dr hab. Sabina Guz
dr hab.Zdzisław Bartkowicz

1.09.1999-31.08.2002

12

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan

dr hab. Zdzisław Bartkowicz
dr hab. Zofia Palak
dr hab. Grażyna Kwiatkowska

1.09.2002-31.08.2005

13

Dziekan
Prodziekan
Prodziekan

dr hab. Zdzisław Bartkowicz
dr hab. Zofia Palak
dr hab. Adam Winiarz

1.09.2005-31.08.2008

14

Dziekan
Prodziekan ds.rozwoju naukowego
Prodziekan ds.kształcenia
Prodziekan ds.studenckich

dr hab. Ryszard Bera
dr Cezary Domański
dr Andrzej Różański
dr Ewa Sarzyńska

1.09.2008- 31.08.2012

15

Dziekan
Prodziekan ds.rozwoju naukowego

Prodziekan ds.kształcenia
Prodziekan ds.studenckich

dr hab. Ryszard Bera
dr hab. Aneta Borkowska
od 1.09.2014 dr hab. Anna Dudak
dr Stanisława Byra
dr Małgorzata Kuśpit

1.09.2012- 31.08.2016

16

Dziekan
Prodziekan ds. naukowych i współpracy międzynarodowej
Prodziekan ds. studenckich
Prodziekan ds. jakości kształcenia

prof. dr hab. Janusz Kirenko
dr hab. Anna Dudak
dr Małgorzata Kuśpit
dr Agnieszka Bochniarz

1.09.2016- 30.09.2019

17

Dziekan
Prodziekan ds. jakości kształcenia
Prodziekan ds. studenckich

dr hab. Andrzej Różański
dr hab. Agnieszka Lewicka-Zelent
dr Beata Daniluk

1.10.2019- 31.08.2024

Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS[1]

     Wydział Pedagogiki i Psychologii jest największym tego typu wydziałem w Polsce południowo – wschodniej.  Posiada aktywną kadrę naukową, która prowadzi wysokiej jakości badania naukowe i działalność dydaktyczną. Stale są modyfikowane i aktualizowane programy nauczania dostosowane do potrzeb rynku pracy, stanowiąc dobrą podstawę efektywnego funkcjonowania absolwentów na rynku pracy, jednocześnie nie tracąc ze swojej akademickości. Droga do tych osiągnięć jest długa, znaczona pracą wielu pokoleń wybitnych pedagogów i psychologów. Wydział Pedagogiki i Psychologii może poszczycić się ponad czterdziestoletnią historią. Jego początki sięgają 23 października 1944 roku, kiedy to został powołany do życia Uniwersytet Marii Curie – Skłodowskiej[2]. W skład  Uniwersytetu początkowo wchodziły cztery Wydziały: Przyrodniczy, Lekarski, Rolny, Weterynaryjny. Z jego powstaniem wiązały się wielkie nadzieje. Miał bowiem stać się w Odrodzonym Państwie Polskim ważnym ośrodkiem naukowym i centrum kształcenia polskiej inteligencji. Wraz z nadziejami pojawiły się obawy, że instytucja ta będzie jedynie tworem papierowym i nie sprosta stawianym przed nią zadaniom[3].

     Początkowa struktura organizacyjna uczelni, w ramach powstałego w 1944 roku Wydziału Przyrodniczego obejmowała Katedrę Psychologii, jeden z dziewięciu zakładów naukowych[4]. Jej organizację i kierownictwo powierzono dr Marianowi Rytlowi, pionierowi lubelskiej psychologii naukowej. Tego samego roku utworzono na wspomnianym Wydziale Katedrę Pedagogiki[5]. Jej kierownikiem został prof. dr Mieczysław Ziemnowicz[6], który oprócz tej funkcji podjął obowiązki kierownika Wstępnego Roku Studiów oraz w latach 1947/1948-1949/1950 dziekana Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego[7]. Dysponowano jedynie małym pokojem przy ul. Głowackiego 2. W październiku 1946 roku Katedra przeniosła się do dwupokojowego pomieszczenia w przydzielonym Uniwersytetowi budynku przy Placu Litewskim 5[8].

     W 1945 roku współpracę z Uniwersytetem podjął dr Tadeusz Tomaszewski[9], który po śmierci dr Mariana Rytla przejął kierownictwo w Katedrze Psychologii Ogólnej przemianowanej z Katedry Psychologii. Lata 1949-1951 przyniosły niekorzystne zmiany organizacyjne. W 1949 roku nastąpiła likwidacja Katedry Psychologii Ogólnej. Doszło do tego w następstwie przeniesienia dr Tadeusza Tomaszewskiego do Katedry Psychologii na Wydziale    Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego[10]. Rok 1951 nie okazał się pomyślnym także dla Katedry Pedagogiki, doszło do jej zamknięcia. Jednak w przeciwieństwie do losów Katedry Psychologii Ogólnej jej reaktywacja nastąpiła bardzo szybko, bo już 1 października 1952 roku. Tym razem wznowiła ona swoją działalność na nowoutworzonym Wydziale Humanistycznym. Jej kierownikiem został dr Jan Płatek[11], zastępca profesora. Siedzibą Katedry był początkowo lokal przy ul. Królewskiej, a następnie przy ul. Skłodowskiej 2. W końcu 1955 roku kierownictwo w Katedrze objął prof. dr Jan Dobrzański, pełniąc tę funkcję do końca lutego 1957 roku. Zmieniła ona swój kształt organizacyjny, stając się Zespołową Katedrą Pedagogiki[12]. Niewątpliwe jest, że profesor Jan Dobrzański przyczynił się do rozwoju Wydziału Pedagogiki i Psychologii. Jego zasługą jako kierownika Katedry Pedagogiki było przygotowanie warunków kadrowych i organizacyjnych koniecznych do utworzenia na Wydziale Humanistycznym studiów pedagogicznych, które zostały uruchomione 1 października 1957 roku. Dzięki jego zaangażowaniu oraz wsparciu Ministerstwa powstała na Wydziale Humanistycznym Sekcja Pedagogiczna, co pozwoliło na uruchomienie specjalistycznych 5-letnich studiów pedagogicznych /stacjonarnych, niestacjonarnych i eksternistycznych/. W kolejnych latach zmieniali się kierownicy Katedry. W 1957 roku był nim prof. dr Mieczysław Ziemnowicz, a trzy lata później funkcji tej podjął się doc. dr Konstanty Lech[13] i pełnił ją przez kolejne 10 lat.

     Przeobrażenia polityczne w kraju po 1956 roku w dużej mierze wpłynęły na zmiany zarówno kadrowe,  jak i organizacyjne. Powołane zostały nowe katedry. Były nimi Katedra  Historii Oświaty i Wychowania, której kierownikiem został prof. dr Jan Dobrzański, Psychologii Ogólnej i Rozwojowej, z kierownikiem  doc. dr Józefem Reuttem[14] i  zastępcą profesora Natalią Reuttową[15]. Badacze Józef i Natalia Reuttowie byli założycielami lubelskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, autorami pierwszej polskiej adaptacji jednej z najważniejszych technik projekcyjnych - Testu Apercepcji Tematycznej przedstawionej w monografii Badanie osobowości metodą T.A.T. Murraya (PWN, Warszawa 1960). Ponadto Psychologii Wychowawczej, z doc. dr Stanisławem Gerstmannem jako kierownikiem. Krótki epizod wiązał się z istnieniem Zakładu Dydaktyki Ogólnej,  którym kierował wspominany Konstanty Lech.

     Zapowiedzi zmian w strukturze uczelni  pojawiły się w roku akademickim 1969/1970. Wówczas podjęto prace nad jej przebudową zgodnie z postanowieniami ustawy „O szkołach wyższych”, będącej następstwem tzw. wydarzeń marcowych 1968 roku. W kolejnym roku akademickim uniwersytet zaczął funkcjonować już w strukturze instytutowej. Na Wydziale Humanistycznym utworzone zostały 4 instytuty: Filologii Polskiej, Historii, Filologii Obcych oraz Nauk Pedagogicznych i Filozoficznych. Kierownictwo ostatniego instytutu objął  doc. dr hab. Zdzisław Cackowski, zaś jego zastępcą doc. dr Mieczysław Marczuk[16]. W ramach nowej jednostki funkcjonowały następujące zakłady: Pedagogiki (wcześniej Katedra Pedagogiki i Katedra Historii Oświaty i Wychowania) z kierownikiem prof. dr Janem Dobrzańskim, Psychologii (wcześniej Katedra Psychologii Ogólnej i Rozwojowej oraz Katedra Psychologii Wychowawczej), z prof. dr Józefem Reuttem jako kierownikiem, Logopedii z prof. dr Leonem Kaczmarkiem na stanowisku kierownika, Filozofii z kierownikiem doc. dr hab. Zdzisławem Cackowskim[17]. Na wyróżnienie zasługują osiągnięcia naukowe rangi międzynarodowej Bożydara L. J. Kaczmarka, związane z badaniami związków pomiędzy mózgiem, językiem, myśleniem i zachowaniem się człowieka oraz różnymi problemami z obszaru komunikacji interpersonalnej. Opracował on także techniki służące do oceny myślenia w aspekcie pragmatycznym. Był autorem wielu artykułów i książek, m. in. Płaty czołowe a język i zachowanie człowieka (Ossolineum, Wrocław 1986), Mózg, język, zachowanie (Wyd. UMCS, Lublin 1998), Misterne gry w komunikację (Wyd. UMCS, Lublin 2005). Redaktor (guest editor) specjalnego numeru pisma Aphasiology (1995), poświęconego A. R. Łurii.

     Nowa polityka edukacyjna Ministerstwa mobilizowała władze UMCS do kolejnych zmian. Wspomniana reforma o systemie kształcenia nauczycieli spowodowała, że organizowane były  wyższe szkoły nauczycielskie. Adresowano je do przyszłych nauczycieli szkół podstawowych. Nauka na studiach wyższych  zawodowych miała trwać 3 lata i mogła być kontynuowana na 2-letnich uzupełniających studiach magisterskich. Reforma ta oznaczała wstrzymanie naboru na dotychczasowe studia „ogólnopedagogiczne”, a w konsekwencji ich likwidację.  Władze UMCS chcąc wprowadzać w życie założenia ustawy  podjęły  starania mające na celu uruchomienie wyższych szkół nauczycielskich. Pierwszą z nich była Wyższa Szkoła Nauczycielska w Białej Podlaskiej utworzona w 1969 roku i podlegająca  pod UMCS. Podobną jednostką organizacyjną było założone dwa lata później Wyższe Studium Nauczycielskie w Lublinie przy ul. Narutowicza 12. Kierownictwo  ostatniej szkoły powierzono doc. dr K. Poznańskiemu[18]. Jej organizacja stanowiła wielkie wyzwanie także pod względem dydaktyczno-wychowawczym i kadrowym[19]. Dzięki doświadczeniu  kierownika i pomocy jego zastępcy, dr Leona Koja[20] (od 1 października 1971 roku docenta) wywiązano się z tego zadania. W ramach dwóch sekcji humanistyczno – pedagogicznej i matematyczno – przyrodniczej na studiach stacjonarnych uruchomiono następujące kierunki: wychowanie muzyczne, nauczanie początkowe z wychowaniem muzycznym, filologia rosyjska, matematyka z fizyką i zajęcia praktyczno – techniczne z fizyką. Kandydaci mogli podjąć naukę również na studiach zaocznych. W ich ofercie znalazły się takie kierunki jak: matematyka i fizyka,  nauczanie początkowe i filologia rosyjska[21].

     Szczególnym dniem w historii Instytutu Pedagogiki był 15 maja 1972 roku. Tego dnia  powołano do życia w ramach Wydziału Humanistycznego Instytut Pedagogiki i Psychologii. Funkcję dyrektora pełnił doc. dr Mieczysław Marczuk[22]. W ramach nowego Instytutu funkcjonowały od 1 lutego 1973 roku następujące zakłady dydaktyczne: Andragogiki i Pedeutologii, /kierownik doc. dr Mieczysław Marczuk/, Dydaktyki /kierownik doc. dr hab. Maria Cackowska[23]/, Historii Wychowania i Pedagogiki Porównawczej  /kierownik doc. dr hab. Karol Poznański/, Psychologii Ogólnej, Rozwojowej i Wychowawczej /kierownik doc. dr Natalia Reuttowa/, Psychologii Klinicznej /kierownik doc. dr Marceli Klimkowski[24]/, Psychopedagogiki Specjalnej /kierownik doc. dr hab. Zofia Sękowska[25]/, Teorii Wychowania /kierownik dr Mieczysław Łobocki[26]/ [27] . Rok później, tj. 14 maja 1973 roku ukazało się zarządzenie Ministra Oświaty i  Szkolnictwa Wyższego, prof. dr hab. inż. Jana Kaczmarka o utworzeniu na Uniwersytecie Wydziału Pedagogiki i Psychologii[28]. Wydział powstał z Instytutu Pedagogiki i Psychologii oraz Wyższego Studium Nauczycielskiego UMCS[29]. Pierwszym  dziekanem został doc. dr hab. Karol Poznański, wcześniej związany z Wyższym Studium Nauczycielskim. Prodziekanami zostali: doc. dr hab. L. Koj (do spraw studiów dziennych), doc. dr hab. M. Cackowska (do spraw studiów zaocznych). Na Wydziale oprócz  wcześniej wymienionych zakładów funkcjonowały  3 jednostki pozostałe po WSN. Były to: Zakład Praktyk Pedagogicznych, Zakład Wychowania Muzycznego i Zakład Zajęć Praktyczno-Technicznych (od roku akademickiego 1975/76 Zakład Wychowania Technicznego). W roku akademickim 1973/1974  Wydział powiększył się o dwa nowe zakłady: Wychowania Plastycznego, którego kuratorem został dziekan doc. dr hab. Karol Poznański i Audiowizualnych Środków Dydaktycznych, który zorganizował i kierował nim mgr Jan Rozenbajgier[30].

      Rezultatem starań na rzecz rozbudowy Wydziału Pedagogiki i Psychologii oraz wzbogacenia oferty kształcenia było utworzenie 1 września 1977 roku Instytutu Psychologii[31]. Dyrektorem został Marceli Klimkowski, twórca lubelskiej szkoły neuropsychologii klinicznej, uczeń i współpracownik Aleksandra R. Łurii, autor prac na temat zaburzeń wyższych czynności nerwowych i diagnozy neuropsychologicznej.

     Działały wówczas trzy zakłady: Neuropsychologii  /kierownik Marceli Klimkowski/, Psychologii Nauczania i Wychowania /kierownik Natalia Reuttowa/ oraz Psychologii Rozwoju i Patologii Dziecka /kierownik Tadeusz Gałkowski/. Opiekę nad Zakładem Psychologii Nauczania i Wychowania po przejściu na emeryturę doc. dr hab. Natalii Reuttowej objął dr Stanisław Popek. Oprócz tego, ze względu na potrzeby dydaktyczne, utworzona została 1 lutego 1979 roku Pracownia Biologicznych Podstaw Zachowania[32]. Siedziba Instytutu Psychologii od sierpnia 1978 roku mieściła się  przy Placu Litewskim 5. Zostały tam również ulokowane zakłady i pracownie wychowania muzycznego Instytutu Wychowania Artystycznego[33].

     Funkcję dyrektora Instytutu Pedagogiki pełnili: doc. dr hab. Bohdan Komorowski[34]  /1978-1981/, dr Zdzisław Bartkowicz  /1981-1984/, doc. dr Mieczysław Marczuk  /1984-1991/, prof. dr hab. Jan Bogusz  /1991-1994/, doc. dr hab. Marian Ochmański[35] /1994-1997/, prof. dr hab. Maria Chodkowska  /1997-2000/, prof. dr hab. Ryszard Kucha[36]  /2000-2003/, prof. dr hab. Janusz Kirenko  / od 2003 roku do chwili obecnej/ [37] .  Z kolei Dyrektorami Instytutu Psychologii UMCS w kolejnych latach byli: doc. dr hab. Marceli Klimkowski /1977-1981/, dr Radosław Łukasz Drwal /1981-1982/, doc. dr Stanisław Popek /1982-1984/, doc. dr hab. Marceli Klimkowski /1984-1985/, prof. dr hab. Kazimierz Pospiszyl, autor ponad trzystu prac z dziedziny psychologii społecznej, psychopatologii i resocjalizacji [38]/1985-1991/, prof. dr hab. Czesław Matusewicz[39] /1991 – 1992/, prof. dr hab. Bożydar Kaczmarek /1992-2002/[40], prof. dr hab. Grażyna Krasowicz Kupis, specjalista w zakresie zaburzeń uczenia się i mowy, diagnozy psychologicznej, zwłaszcza w zakresie funkcji poznawczych.   /2002-2006/, dr hab. Grażyna Kwiatkowska, prof. nadzw. UMCS  /2006-2011/, dr hab. Katarzyna Markiewicz prof. nadzw. UMCS /od 2011-2013/, dr hab. Cezary Domański /od 1 września  2013 r./.

     Na wyróżnienie zasługują badania Cezarego Domańskiego w zakresie historii nauki, szczególnie historii psychologii oraz biografistyki naukowej, ponadto psychologia twórczości. Jest on autorem artykułów z historii psychologii o znaczeniu międzynarodowym (np. główna praca rekonstruująca biografię jednego z najważniejszych pacjentów w historii nauki Louisa Victora Leborgne, ponadto funkcjonujące w obszarze międzynarodowym artykuły na temat uczniów Wundta, Juliana Ochorowicza i in. cytowane w artykułach i monografiach obcojęzycznych). Autor m. in. Historia psychologii w Europie Środkowej (WN PWN, Warszawa 2018), współredakcja siedmiu tomów Na drogach i bezdrożach historii psychologii (2011-2019), współautorstwo biografii Arcymistrz z Lublina (przekład na język niemiecki Der Großmeister aus Lublin, Berlin 2005).

     W 2014 roku strukturę Instytutu Psychologii tworzyły zakłady: Zakład Psychologii Ogólnej; Zakład Psychologii Rozwoju Człowieka i Psychologii Przemysłowej; Zakład Psychologii Wychowawczej i Psychologii Rodziny; Zakład Psychologii Społecznej; Zakład Psychologii Klinicznej i Neuropsychologii; Zakład Metodologii i Diagnozy Psychologicznej (z wypożyczalnią testów psychologicznych); Zakład Psychologii Emocji i Poznania. Natomiast w strukturze Instytutu Pedagogiki znajdowały się następujące zakłady tj.: Andragogiki; Dydaktyki; Historii Wychowania i Pedagogiki Porównawczej; Pedagogiki Kultury;  Pedagogiki Przedszkolnej;  Pedagogiki Resocjalizacyjnej; Pedeutologii i Edukacji Zdrowotnej; Psychopedagogiki Specjalnej; Socjopedagogiki Specjalnej; Teorii Wychowania; Zakład Edukacji Międzykulturowej  oraz  Pracownia Komunikacji Multimedialnej[41].

     Wydział Pedagogiki i Psychologii to prężny ośrodek naukowy. Od początku kształcenia studia pedagogiczne i psychologiczne ukończyło  34 tysiące osób (dane na 2014 rok). Mimo niżu demograficznego utrzymywało się niesłabnące zainteresowanie młodzieży kształceniem na pięciu kierunkach: pedagogika, pedagogika specjalna, praca socjalna, animacja kultury (studia pierwszego i drugiego stopnia) i psychologia (jednolite studia magisterskie) w trybie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. Wszystkie oferowane kierunki studiów miały charakter interdyscyplinarny, osadzone zostały w obszarze nauk społecznych i humanistycznych. Umożliwiały nabycie kompetencji istotnych dla efektywnego wykonywania zadań zawodowych, w tym związanych z samodoskonaleniem. Obok specjalistycznej wiedzy i umiejętności dostarczały możliwości rozwijania kompetencji społecznych, językowych i informatycznych. Zróżnicowana oferta praktyk i przygotowujących do ich realizacji metodyk stwarzała dogodne warunki doskonalenia kompetencji zawodowych i konkretyzowania wyborów związanych z dalszym funkcjonowaniem w zawodzie. Wydział od wielu lat prowadził studia doktoranckie (w obu Instytutach), posiadał także szeroką i interesującą ofertę studiów podyplomowych oraz kursów dokształcających (o charakterze kwalifikacyjnym i doskonalącym).

     Wydział ma uprawnienia do nadawania stopnia doktora z zakresu psychologii oraz stopnia doktora i doktora habilitowanego z pedagogiki przyznane 29 marca 1993 roku przez Centralną Komisję do Spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych. Od chwili uzyskania tych uprawnień stopnie doktora i doktora habilitowanego uzyskało blisko 300 osób (dane na 2014 rok). Wydziałem kierowali profesorowie: Karol Poznański, Zofia Sękowska, Stanisław Popek, Marceli Klimkowski, Marian Ochmański, Zdzisław Bartkowicz, Ryszard Bera, Janusz Kirenko.

    W ostatnich latach funkcjonowania Wydziału Pedagogiki i Psychologii zasadniczej poprawie uległa baza dydaktyczna i warunki pracy nauczycieli akademickich. Dokonano wielu remontów wewnątrz zabytkowych obiektów, w których funkcjonują oba instytuty. Nowoczesne wyposażenie sal wykładowych, pracowni i pomieszczeń pracowników sprawia, że miejsca te stały się bardziej funkcjonalne i estetyczne.

     Stałe wspieranie rozwoju naukowego polegające na pełnym finansowaniu publikacji naukowych pracowników bez względu na ich stopień naukowy bądź tytuł, bardzo liczne urlopy naukowe i wyjazdy zagraniczne zaowocowały uzyskaniem w tym czasie przez 25 pracowników stopnia doktora habilitowanego (dane do 2014 roku). Tym samym podwojeniu uległ skład samodzielnych pracowników Rady Wydziału. Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS może poszczycić się opublikowaniem aż 105 monografii autorskich i 43 współautorskich (dane do 2014 roku). Dynamicznie rozwijał także współpracę naukową z licznymi ośrodkami akademickimi w kraju i za granicą, w tym: z Akademią Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, Wydziałem Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku, Wydziałem Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Państwowym Uniwersytetem Pedagogicznym im. Iwana Franki w Drohobyczu. Należy nadmienić, iż w interesującym nas czasie tytuły profesorskie uzyskały trzy osoby, a dwie kolejne były w trakcie postępowania o nadanie tego tytułu. Zespół pracowników naukowo – dydaktycznych i dydaktycznych uległ zmniejszeniu ze 180 do 140 osób. Był to wynik przemyślanej polityki kadrowej wynikającej z racjonalizacji kosztów kształcenia i zapewnienia pełnego pensum pracownikom na studiach stacjonarnych.

     O dynamice badań naukowych prowadzonych na Wydziale Pedagogiki i Psychologii świadczą nie tylko podejmowane przez pracowników inicjatywy, ale i projekty badawcze oraz liczne konferencje naukowe. Wydział był w ostatnich latach organizatorem m.in. Konferencji Władz Dziekańskich Kształcących na Kierunkach Pedagogicznych w 2010 roku. Wydział był też gospodarzem XXV Letniej Szkoły Młodych Pedagogów organizowanej przez KNP PAN pt. Dążenie do mistrzostwa …. (Kazimierz Dolny, 2011). Referaty profesorów zostały wydane pod redakcją Marii Dudzikowej i Ryszarda Bery w numerze specjalnym „Rocznika Pedagogicznego” z okazji 25 – lecia LSMP (Radom, Instytut Technologii Eksploatacji – PiB, 2012). Tom został sfinansowany przez Wydział Pedagogiki  i Psychologii UMCS, który także dofinansował wydany przez UMCS pod redakcją Bartosza Dąbrowskiego z Wydziału Pedagogiki i Psychologii szesnasty tom „Zeszytów Naukowych Forum Młodych Pedagogów przy KNP PAN” Dążenie do mistrzostwa… Z warsztatu naukowego dużych, średnich i małych badaczy (Lublin, 2012).

     Z okazji Jubileuszu 40 – lecia Wydziału Pedagogiki i Psychologii zorganizowano Ogólnopolską Konferencję Naukową zatytułowaną „Współczesne dylematy pedagogiki. Teoria i praktyka” [19-20 listopada 2013 roku]. Wzięło w niej udział aż 250 uczestników, w tym 70 profesorów reprezentujących około 50 ośrodków naukowych z całej Polski. Podjęto dyskurs naukowy nad współczesnymi problemami pedagogiki w wymiarze teoretycznym i praktycznym.W obradach plenarnych wystąpili z referatami: prof. dr hab. Tadeusz Lewowicki („Edukacja – odwieczne źródło wiedzy, władzy i nadziei”), prof. dr hab. Bogusław Śliwerski („Hybrydowe podejście do pedagogiki jako nauki społecznej”), prof. dr hab. Maria Dudzikowa („Wykrywanie i blokowanie działań pozornych w edukacji jako zobowiązanie pedagogów”) oraz prof. dr hab. Stefan Kwiatkowski („Przywództwo edukacyjne jako problem pedagogiczny”). Plonem obrad kilkudziesięciu zespołów problemowych były liczne publikacje przygotowane w Lubelskim Roczniku Pedagogicznym, Annales Sectio J UMCS i w pracach zbiorowych. W 2014 roku zorganizowano Konferencję Psychologii Rozwojowej, która zgromadziła liczne grono wybitnych polskich psychologów.

    Ważnym elementem obchodów 40-lecia Wydziału był także uroczysty koncert Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie.

      Z okazji okrągłego jubileuszu (40 lat Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS) nowych patronów zyskało kilka wydziałowych sal w budynku przy ul. Narutowicza.  Uczczono ich pamięć i zasługi dla rozwoju oraz funkcjonowania naszego Wydziału. Odsłonięcie tablic pamiątkowych w gmachu Wydziału Pedagogiki i Psychologii przy ul. Narutowicza 12, zostało poświęconych zasłużonym dla Wydziału Profesorom – prof. dr. hab. Mieczysławowi Łobockiemu, prof. dr hab. Marii Cackowskiej oraz prof. dr hab. Zofii Sękowskiej. Osoby te wniosły niekwestionowany wkład w rozwój nie tylko polskiej pedagogiki. Opracowania prof. Łobockiego są stale wznawiane, a dokonania prof. Sękowskiej stanowią o prężnie działającej i rozwijającej się „lubelskiej szkole pedagogiki specjalnej”. Badania naukowe prof. Sękowskiej oraz tematy jej publikacji skupiały się na rozwoju i wychowaniu dzieci z różnym rodzajem i stopniem niepełnosprawności, a także rehabilitacji osób dorosłych, które straciły sprawność fizyczną w wieku dojrzałym. Profesor przyjmowała tezę, że „charakterystyczną tendencją rozwoju współczesnej nauki jest coraz większy humanizm i antropocentryzm” (Sękowska 1998, s. 25). Człowiek stanowi przedmiot badań zarówno dyscyplin filozoficznych, jak i nauk szczegółowych. Ten humanistyczny trend współczesnej nauki znalazł również swój wyraz w powstaniu odrębnych specjalizacji, zajmujących się człowiekiem niepełnosprawnym w ramach medycyny, psychologii, pedagogiki i techniki. W tym ich zakresie, w którym zajmują się one człowiekiem o obniżonej sprawności, zbliżone są do siebie tak dalece, że konieczna jest ich integracja. Właśnie dlatego Profesor starała się upowszechniać termin „psychopedagogika specjalna” jako nazwę dyscypliny zajmującej się rewalidacją – rehabilitacją ludzi odbiegających od normy psychofizycznej. Interdyscyplinarny charakter psychopedagogiki specjalnej stanowił  punkt wyjścia nowoczesnej i twórczej koncepcji tzw. lubelskiej szkoły pedagogiki specjalnej, stworzonej przez Profesor. Należy również pamiętać o odsłoniętej w auli Instytutu Pedagogiki tablicy pamiątkowej poświęconej prof. Tadeuszowi W. Nowackiemu, w 100-tną rocznicę urodzin.

    Wieczór Jubileuszu Wydziału Pedagogiki i Psychologii uświetnił koncert Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego z Warszawy, który odbył się w Teatrze im. Juliusza Osterwy. Podczas tego koncertu nastąpiła uroczystość odznaczenia byłych i obecnych pracowników Wydziału medalami i dyplomami okolicznościowymi. Wśród zaproszonych gości na uroczystości znaleźli się między innymi: Jego Magnificencja Rektor UMCS – dr hab. Stanisław Michałowski, prof. nadzw., dr Katarzyna Mieczkowska-Czerniak – zastępca Prezydenta Miasta Lublin, mgr Joanna Szot – doradca Wojewody Lubelskiego, mgr Marek Sikora – przedstawiciel Urzędu Marszałkowskiego, Departamentu Kultury, Edukacji i Sportu. Patronat medialny nad Jubileuszem objęli: Redakcja Kuriera Lubelskiego, Telewizja Polska Lublin oraz Polskie Radio Lublin.

      Na szczególną uwagę zasługuje zorganizowana w Instytucie Pedagogiki UMCS  23 maja 2014 roku uroczystość nadania przez Senat Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej w Lublinie, tytułu Doktora Honoris Causa wybitnemu pedagogowi i ekspertowi polityki oświatowej prof. dr hab. Bogusławowi Śliwerskiemu, który od początku lat 90. współpracuje z Wydziałem. Rolę laudatora pełnił prof. dr hab. Stanisław Popek, zaś recenzentami w postępowaniu o nadanie tytułu byli: prof. dr hab. Maria Dudzikowa, prof. dr hab. Andrzej Radziewicz-Winnicki, prof. dr hab. Janusz Kirenko[42]. Pierwszymi doktorami honoris causa UMCS na Wydziale byli prof. Aleksander Romanowicz Łuria (1974 r.), prof. dr hab. Bohdan Dobrzański i prof. dr hab. Tadeusz Tomaszewski  (1980 r.).

     Godny odnotowania jest również fakt, iż Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej i Wydział Pedagogiki i Psychologii jest od roku 1988 wydawcą sekcji psychologiczno-pedagogicznej J. „Annales UMCS”. Pomysłodawcą i pierwszym redaktorem tego pisma był prof. dr hab. Stanisław Popek, twórca lubelskiej szkoły psychologii twórczości. W jego dorobku znalazło się szereg znaczących prac, w tym siedem monografii naukowych (np. Analiza psychologiczna twórczości plastycznej dzieci i młodzieży (1985), Kwestionariusz Twórczego Zachowania KANH (1990; II wyd. 2000; III wyd. 2004), Barwy i psychika (1999; II wyd. 2003), Człowiek jako jednostka twórcza (2001; II wyd. 2003), Psychologia twórczości plastycznej (2010), W kręgu aktywności twórczej (2015)). Wymienione monografie stanowią szczególny wkład w rozwój polskiej psychologii z uwagi na pionierski charakter podjętej tematyki. Kwestionariusz Twórczego Zachowania jako jedyna w kraju metoda badania postawy twórczej jest narzędziem rozpowszechnianym przez Pracownie Testów Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Za monografię Psychologia twórczosci plastycznej został wyróżniony Lubelską Nagrodą Naukową Premium Scientiarum Lublinense przyznawana przez Lubelskie Towarzystwo Naukowe (tzw. Nobel Lubelszczyzny). Obecnie redaktorem naczelnym pisma jest prof. dr hab. Ryszard Bera. Ponadto Wydział Pedagogiki i Psychologii od 1963 roku wydaje czasopismo pt.  „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”. Redaktorem naczelnym od kilku lat jest prof. dr hab. Janusz Kirenko. Kolejnym czasopismem redagowanym przez pracownika Wydziału Pedagogiki i Psychologii   w interesującym nas okresie były „Studia Kulturowo-Edukacyjne”, ukazujące się pod kierunkiem dr hab. Dariusza Kubinowskiego, prof. nadzw. UMCS.  

    Interesującą działalność mającą na celu uatrakcyjnienie czasu studiów i organizację życia kulturalnego realizuje Samorząd Studentów Wydziału Pedagogiki i Psychologii. Członkowie Samorządu organizują według potrzeb studentów warsztaty, kursy pierwszej pomocy oraz  wiele szkoleń. Ponadto Wydział umożliwia studentom uczestnictwo w kołach naukowych. Należą do nich: Studenckie Koło Naukowo-Artystyczne Pedagogów; Studenckie Koło Naukowe "Quaero"; Koło Naukowe Psychologów; Koło Naukowe "Adesse";Koło Naukowe Pedagogów Specjalnych; Koło Naukowe Twórczych Pedagogów Resocjalizujących UMCS; Koło Naukowe Pedagogów i Animatorów Zabawy; Studenckie Koło Naukowo-Artystyczne: Studencki Teatr Opętanych Pseudo-Artystów STOPA.

    Na Wydziale Pedagogiki i Psychologii realizowane są projekty naukowe. W procesie realizacji wielu prac badawczych uczestniczą również nauczyciele akademiccy z innych ośrodków krajowych i zagranicznych. Przyczynia się to do nadania wielu pracom charakteru interdyscyplinarnego. Warto wyróżnić projekt: Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników pomocy i integracji społecznej (04.09.2012-30.09.2014r.). Studia te dawały uprawnienia do wykonywania zawodu pracownika socjalnego. Należy podkreślić, że w ramach zawiązanej współpracy z Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich działającym przy Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie na Wydziale Pedagogiki i Psychologii kształcili się czynni pracownicy instytucji pomocy społecznej z obszaru całej Polski.

    Wydział Pedagogiki i Psychologii jest aktywną i niezwykle prężną jednostką Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej.  Niewątpliwie Jego działalność wpisuje się w dobre tradycje szkoły polskiej. Patrząc na dynamikę ostatnich zmian, zarówno związanych z rozwojem pracowników naukowych, jak również podejmowanych przez nich badań naukowych należy mieć nadzieję, że kolejne lata będą dla Wydziału równie owocne.


Bibliografia:
AUMCS, Akta osobowe Bohdana Komorowskiego, sygn. K 6062.
AUMCS, Akta osobowe Czesława Matusewicza, sygn. K 7449.
AUMCS, Akta osobowe Jana Płatka, sygn. K 1674.
AUMCS, Akta osobowe Jana Rozenbajgiera, sygn. K 14519.
AUMCS, Akta osobowe Józefa Reutta, sygn. K 5620.
AUMCS, Akta osobowe Karola Poznańskiego, sygn. K 12406.
AUMCS, Akta osobowe Kazimierza Pospiszyla, sygn. K 14512.
AUMCS, Akta osobowe Konstantego Lecha, sygn. K 3657.
AUMCS, Akta osobowe Leona Koja, sygn. K 12154.
AUMCS, Akta osobowe Marcelego Klimkowskiego, sygn. K 12380.
AUMCS, Akta osobowe Mariana Ochmańskiego, sygn. K 14503.
AUMCS, Akta osobowe Marii Cackowskiej, sygn. K 14443.
AUMCS, Akta osobowe Mieczysława Łobodzkiego, sygn. K 14490.
AUMCS, Akta osobowe Mieczysława Marczuka, sygn. K 11635.
AUMCS, Akta osobowe Mieczysława Ziemnowicza, sygn. K 2362.
AUMCS, Akta osobowe Natalii Reuttowej, sygn. K 5202.
AUMCS, Akta osobowe Ryszarda Kuchy,  sygn. K 14484.
AUMCS, Akta osobowe Tadeusza Tomaszewskiego, sygn. K 2376.
AUMCS, Akta osobowe Tadeusza Tomaszewskiego.
AUMCS, Akta osobowe Zofii Sękowskiej, sygn. K 11224.

AUMCS, Akta Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego. Powstanie i organizacja (1944-1952), Pismo Rektora prof. dr H. Raabego do Ministerstwa Oświaty, Departamentu Nauki i Szkół Wyższych z dnia 25 sierpnia 1945 r.; Rozporządzenie Ministra Oświaty z dnia 15 kwietnia 1946 r. w sprawie utworzenia katedr na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, (w opracowaniu).

AUMCS, Akta Wydziału Pedagogiki i Psychologii (1972-1975). Rys historyczny, Zarządzenia powołujące PiP,  Pismo Rektora prof. dr hab. W. Skrzydło do Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, Departamentu Studiów  i Badań Uniwersyteckich Ekonomicznych i Pedagogicznych z dnia  11 stycznia 1973 r., (w opracowaniu).

Bednarz-Grzybek R., Hajkowska M., Ostrowski T., Historia Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS, [w:] Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w 40-lecie, pod red.  K. Markiewicz, J. Kirenki, Lublin 2013, s. 11-21.

Bednarz-Grzybek R., Raczek H., Historia Instytutu Pedagogiki, [w:] Instytut Pedagogiki UMCS-Wczoraj i dziś, pod red. J. Kirenki, M. Samujło, W. Bobrowicza, Lublin 2010, s. 9-21.

Dekret PKWN o utworzeniu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej z dnia 23 X 1944, [w:] Powstanie i organizacja Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w świetle źródeł. Materiały wybrał i opracował J. Malarczyk, Lublin 1968, s. 31-32.

Doktorzy Honoris Causa (1950-2014), „Wiadomości Uniwersyteckie” 2014, nr 7, s. 25-28.

Domański C., Z historii Instytutu Psychologii UMCS, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 1995, t. 16, s. 89-96.

Kanios A., Lewartowicz U., „40 lat minęło jak jeden dzień…”. Jubileusz Wydziału Pedagogiki i Psychologii, „Wiadomości Uniwersyteckie” 2013, nr 10, s. 23-24.

Malarczyk J., Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, [w:] Sto sześćdziesiąt cztery dni „Polski Ludowej”, Lublin 1964 s, 96-97.

Popek S., Funkcjonowanie i rozwój Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS w Lublinie w latach 1985-1994, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 1995, t. 16, s. 9-40.

Poznański K., Geneza i pierwsze lata Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS w Lublinie. Kalendarium przeobrażeń strukturalnych i organizacyjnych w latach 1971-1984, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 1995, t. 16, s. 9-40.

Wiejak K., Pietras I., Jubileusz 35-lecia Wydziału Pedagogiki i Psychologii, „Wiadomości Uniwersyteckie” 2009, nr 2, s. 396.

Winiarz A., Profesor Karol Poznański-organizator i pierwszy Dziekan Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, [w:] W kręgu oświaty szkolnictwa i nauki. Księga Pamiątkowa dedykowana Profesorowi Karolowi Poznańskiemu, pod red. A. Winiarza, Lublin 2011, s. 27-37.


[1] Niniejszy tekst stanowi rozszerzoną wersję artykułu: R. Bednarz-Grzybek, M. Hajkowska, J. Wierzejska, Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS. W 40-lecie Jubileuszu, „Rocznik Pedagogiczny” 2014, t. 37, s. 327-334; R. Bednarz-Grzybek, M. Hajkowska, T. Ostrowski, Historia Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS, [w:] Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w 40-lecie, pod red.  K. Markiewicz, J. Kirenki, Lublin 2013, s. 11-21.
[2] Dekret PKWN o utworzeniu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej z dnia 23 X 1944, [w:] Powstanie i organizacja Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w świetle źródeł. Materiały wybrał i opracował J. Malarczyk, Lublin 1968, s. 31-32.
[3] J. Malarczyk, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, [w:] Sto sześćdziesiąt cztery dni „Polski Ludowej”, Lublin 1964 s, 96-97.
[4] C. Domański, Z historii Instytutu Psychologii UMCS, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 1995, t. 16, s. 89.
[5] Archiwum UMCS, (dalej: AUMCS), Akta Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego. Powstanie i organizacja (1944-1952), Pismo Rektora prof. dr H. Raabego do Ministerstwa Oświaty, Departamentu Nauki i Szkół Wyższych z dnia 25 sierpnia 1945 r.; Rozporządzenie Ministra Oświaty z dnia 15 kwietnia 1946 r. w sprawie utworzenia katedr na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, (w opracowaniu).
[6] AUMCS, Akta osobowe Mieczysława Ziemnowicza, sygn. K 2362.  
[7] A. Winiarz, Profesor Karol Poznański-organizator i pierwszy Dziekan Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, [w:] W kręgu oświaty szkolnictwa i nauki. Księga Pamiątkowa dedykowana Profesorowi Karolowi Poznańskiemu, pod red. A. Winiarza, Lublin 2011, s. 27-37.
[8]A. Winiarz, dz. cyt., s. 28; R. Bednarz-Grzybek, H. Raczek, Historia Instytutu Pedagogiki, [w:] Instytut Pedagogiki UMCS-Wczoraj i dziś, pod red. J. Kirenki, M. Samujło, W. Bobrowicza, Lublin 2010, s. 9-21.
[9] AUMCS, Akta osobowe Tadeusza Tomaszewskiego, sygn. K 2376.
[10] Władze uczelni lubelskiej o przeniesieniu T. Tomaszewskiego zostały poinformowane na mocy pisma Ministerstwa Oświaty z dnia 4 lipca 1949 roku. Zob. AUMCS, Akta osobowe Tadeusza Tomaszewskiego. Zob. Tamże. Por. C. Domański, Z historii Instytutu Psychologii UMCS, dz. cyt., s. 89.
[11] AUMCS, Akta osobowe Jana Płatka, sygn. K 1674.
[12] A. Winiarz, dz. cyt., s. 29.
[13] AUMCS, Akta osobowe Konstantego Lecha, sygn. K 3657.
[14] AUMCS, Akta osobowe Józefa Reutta, sygn. K 5620.
[15] AUMCS, Akta osobowe Natalii Reuttowej, sygn. K 5202.
[16] A. Winiarz, dz. cyt., s. 32.
[17] R. Bednarz-Grzybek, H. Raczek, dz. cyt., s. 11.
[18] AUMCS, Akta osobowe Karola Poznańskiego, sygn. K 12406.
[19] K. Poznański, Geneza i pierwsze lata Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS w Lublinie. Kalendarium przeobrażeń strukturalnych i organizacyjnych w latach 1971-1984, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 1995, t. 16, s. 9-40.
[20] AUMCS, Akta osobowe Leona Koja, sygn. K 12154.
[21] A. Winiarz, dz. cyt., s. 32-33.
[22] AUMCS, Akta osobowe Mieczysława Marczuka, sygn. K 11635.
[23] AUMCS, Akta osobowe Marii Cackowskiej, sygn. K 14443.
[24] AUMCS, Akta osobowe Marcelego Klimkowskiego, sygn. K 12380.
[25] AUMCS, Akta osobowe Zofii Sękowskiej, sygn. K 11224.
[26] AUMCS, Akta osobowe Mieczysława Łobodzkiego, sygn. K 14490.
[27] R. Bednarz-Grzybek, H. Raczek, dz. cyt., s. 11-12.
[28] AUMCS, Akta Wydziału Pedagogiki i Psychologii (1972-1975). Rys historyczny, Zarządzenia powołujące PiP,  Pismo Rektora prof. dr hab. W. Skrzydło do Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, Departamentu Studiów  i Badań Uniwersyteckich Ekonomicznych i Pedagogicznych z dnia  11 stycznia 1973 r., (w opracowaniu).
[29] K. Poznański, dz. cyt., s. 11; K. Wiejak, I. Pietras, Jubileusz 35-lecia Wydziału Pedagogiki i Psychologii, „Wiadomości Uniwersyteckie” 2009, nr 2, s. 396.
[30]  AUMCS, Akta osobowe Jana Rozenbajgiera, sygn. K 14519.
[31]A. Winiarz, dz. cyt., s. 35.
[32] Tamże, dz. cyt., s. 36.
[33] K. Wiejak, I. Pietras, dz. cyt., s. 4.
[34] AUMCS, Akta osobowe Bohdana Komorowskiego, sygn. K 6062.
[35] AUMCS, Akta osobowe Mariana Ochmańskiego, sygn. K 14503.
[36] AUMCS, Akta osobowe Ryszarda Kuchy,  sygn. K 14484.
[37]  R. Bednarz-Grzybek, H. Raczek, dz. cyt., s. 13.
[38] AUMCS, Akta osobowe Kazimierza Pospiszyla, sygn. K 14512.
[39] AUMCS, Akta osobowe Czesława Matusewicza, sygn. K 7449.
[40]  S. Popek, Funkcjonowanie i rozwój Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS w Lublinie w latach 1985-1994, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 1995, t. 16, s. 9-40.
[41] R. Bednarz-Grzybek, H. Raczek, dz. cyt., s. 16.
[42] Pierwszym nagrodzonym tym tytułem  na  Wydziale Pedagogiki i Psychologii był prof. dr hab. Aleksander R. Łuria – 5.12.1974 r., drugim zaś prof. dr hab. Tadeusz Tomaszewski – 23.10.1980 r. Doktorzy Honoris Causa (1950-2014), „Wiadomości Uniwersyteckie” 2014, nr 7, s. 25-28.