Jednostki i pracownicy - książka adresowa

Rodowity Lublinianin. Studia odbył w latach 1978-1982 na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskał w 1988 roku, a stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w roku 1999. W czerwcu 2009 roku otrzymał tytuł naukowy profesora, a w styczniu 2010 roku stanowisko profesora zwyczajnego. Pracę na UMCS rozpoczął w 1982 roku jako asystent-stażysta w Zakładzie Psychopedagogiki Specjalnej, by kontynuować ją na stanowiskach: asystenta, starszego asystenta, adiunkta, a od 2002 roku profesora nadzwyczajnego UMCS. Od 2005 roku jest kierownikiem Zakładu Pedeutologii i Edukacji Zdrowotnej. Cztery kadencje, od 2003 do 2016 roku, pełnił funkcję dyrektora Instytutu Pedagogiki UMCS. Od 2016 do 2019 roku był dziekanem Wydziału Pedagogiki i Psychologii, a w międzyczasie kuratorem Zakładu Teorii Wychowania oraz Zakładu Historii Wychowania i Pedagogiki Porównawczej. Przez dziesięć lat sprawował opiekę naukowo-dydaktyczną z ramienia UMCS w Kolegium Pracowników Służb Społecznych w Lublinie.

Autor 26 monografii autorskich i współautorskich, ok. 250 rozpraw i artykułów naukowych, raportów z badań, prac redakcyjnych i opracowań dydaktycznych w formie koncepcji kształcenia z zakresu edukacji specjalnej i zdrowotnej, rehabilitacji, pracy socjalnej, pedagogiki społecznej i pedeutologii. Poza pracą naukowo-dydaktyczną i działalnością społeczną zajmuje się malarstwem i poezją. Brał udział w kilkudziesięciu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Wydał 13 tomików wierszy w konwencji haiku oraz autobiograficzną Chwilę.

Wypromował 28 doktorów, w tym 27 z nauk humanistycznych i społecznych w zakresie pedagogiki specjalnej i pedagogiki oraz jednego z nauk medycznych. Recenzował dorobki naukowe na tytuł profesora, stopnie doktora habilitowanego oraz liczne rozprawy doktorskie na potrzeby różnych ośrodków naukowych. Opiniował również ministerialne projekty, monografie i prace pod redakcją, w tym opracowania przygotowywane do druku przez różne wydawnictwa.

Aktualna tematyka badawcza

1. Psychospołeczne funkcjonowanie nauczycieli (cykl monografii: Współczesny nauczyciel. Studium wypalenia zawodowego. Współautor: T. Zubrzycka-Maciąg – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2011, ss. 335.; Asertywność nauczycieli. Badania empiryczne. Współautor: T. Zubrzycka-Maciąg – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015, ss. 285.; Zachowania zdrowotne nauczycieli. Badania empiryczne. Współautor: T. Zubrzycka-Maciąg – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2017, ss. 249.; oraz w przygotowaniu artykuły i publikacja – razem z T. Zubrzycką-Maciąg – o budowie Kwestionariusza Asertywności Nauczyciela (KAN).
2. Zachowania zdrowotne i ich uwarunkowania  różnych grup osób (kontynuacja, od: Zasoby osobiste w chorobach psychosomatycznych. Wydanie II poprawione i uzupełnione. Współautor: S. Byra – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2011, ss. 254.; po: Otyłość. Przystosowanie i uwarunkowania. Współautor: A. Wiatrowska – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015, ss. 300.; Bezrobocie - Zachowania zdrowotne - Uwarunkowania. Współautor: M. Boczkowska – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2017, ss. 392.; Zachowania zdrowotne nauczycieli. Badania empiryczne. Współautor: T. Zubrzycka-Maciąg – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2017, ss. 249.; oraz obecne prace nad artykułami o zachowaniach zdrowotnych studentów i zachowaniach seksualnych osób z otyłością i cukrzycą).
3. Bezrobocie (struktura i uwarunkowania) (monografie i artykuły, począwszy od: Bezrobocie. Niepełnosprawność. Potrzeby. Współautor: E. Sarzyńska – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2010, ss. 291.; poprzez: Bezrobocie - Zachowania zdrowotne - Uwarunkowania. Współautor: M. Boczkowska – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2017, ss. 392.;  Bezrobocie - Jakość życia -  Uwarunkowania. Współautor: M. Duda – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2018, ss. 429.; do obecnych prac nad seksualnością i uzależnieniami osób bezrobotnych).
4. Niepełnosprawność, osoby z niepełnosprawnością i ich rodziny (dotychczas: Dystans versus tolerancja. Percepcja niepełnosprawności w badaniach eyetrackingowych. Współautor: R. Wawer – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015, ss. 363.; Aspiracje rodzicielskie dzieci z niepełnosprawnościami. Struktura i uwarunkowania. Wydawnictwo Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2022, ss. 696.oraz 5 artykułów z tego zakresu problemowego do czasopism od 40 i powyżej pkt.; a także monografia: Samotność w niepełnosprawności. Studium empiryczne. Ponadto prace nad konstrukcją i adaptacją kilku narzędzi badawczych).
5. Niepełnosprawność intelektualna (kontynuacja, począwszy od: Edukacja i rehabilitacja osób z upośledzeniem umysłowym. Wydanie II poprawione. Współautor: M. Parchomiuk – udział własny 50%. Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2008, ss. 203; porzez: Niepełnosprawność intelektualna – Wyuczona bezradność –Uwarunkowania. Współautor: A. Łaba-Horecka – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2018, ss. 280; po artykuły toretyczne i empiryczne o ABAS-3 (Behavior Assessment System) – przygotowywane razem z A. Prokopiak).

Doktoranci:

Anna Kopacz – „Zachowania zdrowotne a dyspozycje podmiotowe studentów lubelskich uczelni wyższych"; promotor pomocniczy: dr Urszula Olejnik.

Aleksandra Majewska – „Reakcje przystosowawcze a zasoby osobiste osób z niepełnosprawnością ruchową”; promotor pomocniczy: dr Anna Bieganowska-Skóra

Emilia Lipińska – „Zapotrzebowanie na coaching a zasoby psychospołeczne pielęgniarek”

Dorota Wyrzykowska – „Aktywność twórcza osób z niepełnosprawnością i jej uwarunkowania”

Współpraca naukowa

Z  Instytutem Pedagogiki (Kolegium Nauk Społecznych) Uniwersytetu Rzeszowskiego (współpraca  na płaszczyźnie naukowej i artystycznej: monografia Niepełnosprawność intelektualna – Wyuczona bezradność –Uwarunkowania. Współautor: A. Łaba-Horecka – udział własny 50%. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2018, ss. 280; oraz monografia M.  Uberman i A. Mach pt. Nauka – Sztuka – Kirenko. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2017, ss. 282); monografia Okruchy. Współautor: Lucjan Rybak - udział własny 50%, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2021, ss. 161.

Nagrody i wyróżnienia

Srebrny Krzyż Zasługi – 1990 r.

Medal Twórcy Polskiej Rehabilitacji – 2008 r., przyznany przez kapitułę Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie rehabilitacji.

Złoty Krzyż zasługi - 2011 r.

Nagrody JM Rektora UMCS: I^o – 1996 r., 2009 r., 2012 r., II^o – 1985 r., 1992 r., 1999 r., 2000 r., 2001 r., 2019 r., II^o zespołowa – 2011 r., 2015 r., III^o – 1988 r., 2017 r., 2018 r..

Honorowy Członek PTWK  – 2012 r.

Medal Prezydenta Miasta Lublin – 2012 r.

Medal Zasłużony dla Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej – 2013 r.

Medal Komisji Edukacji Narodowej – 2014 r.

Medal 700-lecia Miasta Lublin – 2017 r.

Najważniejsze publikacje 

1. Niektóre uwarunkowania psychospołecznego funkcjonowania osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1995, ss. 238.
2. Psychospołeczne determinanty funkcjonowania seksualnego osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1998, ss. 264.
3. Wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością. Wydawnictwo Wyższa Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania w Rykach, Ryki 2002, ss. 360.
4. Oblicza niepełnosprawności. Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2006, ss. 152.
5. Indywidualna i społeczna percepcja niepełnosprawności. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2007, ss. 322.
6. Aspiracje rodzicielskie dzieci z niepełnosprawnosciami. Struktura i uwarunkowania. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2022, ss. 696.