The adressbook

prof. dr hab. Dariusz Chemperek

Stanowisko
profesor
Jednostki
KATEDRA HISTORII LITERATURY POLSKIEJ
Funkcje
Koordynator wydziałowy ds. programu Erasmus+
Telefon
81 537-51-90; 81 537-26-93
Adres e-mail
Wyświetl
Strona www
http://www.umcs.lublin.pl/polonistyka
Konsultacje

w semestrze zimowym roku akademickiego 2023/2024:


poniedziałek: 13.10-13.55


czwartek: 12.15-13.00


 


Wydział Filologiczny UMCS, p. 225, II piętro Nowej Humanistyki 


e-mail: dariusz.chemperek@mail.umcs.pl


 


 

Adres

Lublin, Pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4
20-031 Lublin

O sobie

ORCID: 0000-0003-1702-7974

SPECJALNOŚĆ NAUKOWA: humanistyka, historia polskiej literatury i kultury (okres staropolski), edytorstwo 

OBSZAR KOMPETENCJI:   

Filologia polska: historia literatury 
staropolskiej, a w szczególności: 1. Literatura i piśmiennictwo protestantów w dawnej Polsce; 2. Kultura literacka Lublina i 
Lubelszczyzny XVI i XVII w.; 3. Literatura w Wielkim Księstwie Litewskim XVI - XVIII w.; 4. Problematyka wschodnia w literaturze staropolskiej.

E-edytorstwo i techniki redakcyjne: 1. Estetyka w edytorstwie; 2. Edytorstwo naukowe tekstów dawnych; 3. Edytorstwo popularnonaukowe.

Wybrane publikacje 

  1. A.    Monografie autorskie

„Umysł przecię z swojego toru nie wybiega”. O poezji medytacyjnej Daniela Naborowskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej, Lublin, 1998, ss. 146.

Poezja Jana Gawińskiego i kultura drugiej połowy XVII wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2005, ss. 418.   

      1. B.    Monografie edytorskie – edycje krytyczne; artykuły dotyczace edytorstwa

Z chłopki księżna. Historia wielkiej mistyfikacji z XVII wieku.. Jan Gawiński „Mowa ostatnia umierającej przez miecz Jadwigi z Kolbuszowa...” Wespazjan Kochowski „Epitaphium inscriptum M.D. Domaszewska”, opracował, wstępem i objaśnieniami opatrzył D. Chemperek, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej, Lublin, 2000, ss. 53.

Jan Gawiński, Clipaeus Christianitatis [...] to jest Tarcz Chrześcijaństwa, oprac. D. Chemperek, W. Walecki, wstęp D. Chemperek, Collegium Columbinum, Kraków 2003, ss. 92.

Pamiątka rycerstwa sarmackiego i senatorów Obojga Narodów przy żałosnej śmierci Jana Karola Chodkiewicza. Ze zbiorów rękopiśmiennych poloników Archiwum Narodowego Szwecji Skoklostersamlingen, wydał D. Chemperek, Wydawnictwo Polonistyki UW, Warszawa 2006, ss. 137.

Stanisław Morsztyn, Smutne żale po utraconych dzieciach, oprac. D. Chemperek, R. Krzywy, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2007, ss. 87.

Jan Gawiński, Pieśni, wydał i oprac. D. Chemperek, red. naukowa R. Mazurkiewicz, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2009, ss. 167.

Marcin Czechowic, Zwierściadłko panienek chrystyjańskich, wyd. i oprac. D. Chemperek, K. Meller, red. nauk. R. Grześkowiak, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2011, ss. 353.

Franciszek Małkot / Pranciškus Malkotas, Tureckich i infanskich wojen o s³awnej pamiźci Janie Karolu Chodkiewiczu g³os /Karų su turkais ir Livonijoje balsas apie lovingo aminimo Jon¹ Karolį Chodkevičių, opracowali Darius Antanavicius, Dariusz Chemperek, Egle Patiejuniene / Przekład Egle Patiejuniene /Parenge Darius Antanavicius, Dariusz Chemperek, Egle Patiejuniene / Verte / Egle Patiejuniene / Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego / Warszawa 2016, ss. 155 i 28 nlb.

Susanna, ex Danielis 13. tragoedia / Zuzanna, tragedia z 13. rozdziału Księgi Daniela, opracowanie D. Chemperek, R. Sawa, przeł. R. Sawa, Lublin 2017, ss. 287.

Andreas Gryphius, Piast, wstęp i opracowanie D. Chemperek, przeł. M. Błaszkowski, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2019, ss. 131. 

 

  1. C.    Tomy redagowane (tomy pokonferencyjne, edycje krytyczne, bibliografia) 

Wespazjan Kochowski w kręgu kultury literackiej, red. D. Chemperek, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2003, ss. 189.  

Literatura i pamięć kultury. Studia ofiarowane Profesorowi Stefanowi Nieznanowskiemu w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, red. S. Baczewski, D. Chemperek, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej, Lublin 2004, ss. 398.

Polonika w Zamku Skokloster. Katalog, oprac. M. Eder, przy współpracy E. Westin Berg, red. naukowa D. Chemperek, Warszawa 2008, ss. 170.

Polska siedemnastowieczna literatura okolicznościowa ze zbiorów Zamku Skokloster, wyd. i oprac. S. Baczewski, red. naukowa D. Chemperek, J. S. Gruchała, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2009, ss. 182.

Mieleszko Mikołaj, Emblematy, wyd. i oprac. R. Grześkowiak, J. Niedźwiedź, red. naukowa D. Chemperek, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2010, ss. 354.

Bratkowski Daniel, Świat po części przejrzany, wyd. i oprac. P. Borek, R. Krzywy, red. naukowa D. Chemperek, R. Grześkowiak, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2011, ss. 315.

Pielgrzymowski Eliasz, Poselstwo i krótkie opisanie rozprawy z Moskwą. Poselstwo do Zygmunta Trzeciego, wyd. i oprac.  Roman Krzywy, red. naukowa D. Chemperek, J. S. Gruchała, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2011, ss. 453.

Bibliografia edycji i studiów o literaturze polskiego renesansu i baroku 1995 – 2009, oprac. T. Lawenda przy współudziale P. Ciechana i M. Rybak, red. naukowa D. Chemperek, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2011, ss. 233.

Paweł Milejewski, Psalmy Dawidowe, oprac. K. Meller, red. nauk. D. Chemperek, Lublin 2014, ss. 369.

Józef Wereszczyński, Gościniec pewny niepomiernym moczygębom, oprac. A. Sitkowa, red. nauk. D. Chemperek, Lublin 2014, ss. 151.

Ewangelicyzm reformowany w Pierwszej Rzeczypospolitej. Dialog z Europą i wybory aksjologiczne w świetle literatury i piśmiennictwa XVI - XVII wieku, red. D. Chemperek, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015, ss. 430.

Memuarystyka w dawnej Polsce, red. P. Borek, D. Chemperek, A. Nowicka-Struska, Collegium Columbinum, Kraków 2016, ss. 334.

Leopold Staff, Gałąź kwitnąca, red. D. Chemperek, oprac B. Stokłosa, wstęp M. Gabryś - Sawińska, Lublin 2017, ss. 152.

  1. D.    Wybrane artykuły naukowe – zestawienie tematyczne

Daniel Naborowski

 „Descripio gentium” Macieja Kazimierza Sarbiewskiego i Daniela Naborowskiego. Zagadki powstania, translacji i recepcji utworu, „Przegląd Humanistyczny”, 1997, nr 5 (344) Rok XLI, s. 95-104.

Repetycje, zapożyczenia, zawłaszczenia poezji Daniela Naborowskiego w XVII wieku, [w:] Wyobraźnia epok dawnych: obrazy – tematy – idee. Materiały sesji dedykowane Profesorom Jadwidze i Edmundowi Kotarskim, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2001, s. 223 – 231.

Dziedzictwo czarnoleskie w poezji Daniela Naborowskiego, [w:] Daniel Naborowski. Krakowianin – Litwin – Europejczyk, red. K. Follprecht, K. Gajdka, Wydawnictwo AWR Edytor, Katowice 2008, s. 149-164.

Naborowski Daniel, [hasło w:] Encyklopedia Katolicka, t. XIII, Lublin 2009, kol. 612 -313.

„Encyklopedyczne” poematy Daniela Naborowskiego, „Barok. Historia – Literatura – Sztuka” XVI/2 (32) 2009, s. 15-25.

Listy poetyckie Daniela Naborowskiego, [w:] Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. I (stulecia XV – XVII), red. P. Borek, M. Olma, „Biblioteka Tradycji” nr XCVII, Collegium Columbinum, Kraków 2011, s. 263 – 277.

Polacy i kultura staropolska wobec Europy

Antyczna tradycja i barokowe sny. „The Queen Mab Speech” z „Romea i Julii” Williama Szekspira i „O śnie” Olbrychta Karmanowskiego, „Annales UMCS Sectio Philologia”, 1999, vol. XVII, s. 79-94.

"Z chłopa król" Piotra Baryki - historia, Shakespeare i tradycja literacka, "Pamiętnik Literacki", R. LII, z. 1-2 (205-206), s. 5-35.   

Jan Tarnowski, Dziennik podróży do Ziemi Świętej z 1518 roku, przeł. R. Sawa, wstęp, oprac. D. Chemperek, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” XLIX 2005, s. 183-194.

"Podróż do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu" Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki - relacja konwertyty, [w:] Radziwiłłowie. Obrazy literackie. Biografie. Świadectwa historyczne, red. K. Stępnik, Seria: "Obrazy Kultury Polskiej", Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej, Lublin 2003, s. 39-48.   

Obraz Danii w piśmiennictwie polskim XVII wieku, [w:] Barok polski wobec Europy. Kierunki dialogu, red. A. Nowicka – Jeżowa, E. Bem – Wiśniewska, Wydawnictwo ANTA, Warszawa 2003, s. 223-236.

Klasycyzm w literaturze polskiej XVII wieku. Rekonesans, [w:] Klasycyzm w literaturze polskiej XVII wiekuRekonesans, [w:] Klasycyzm. Estetyka – doktryna literacka – antropologia, red. nauk. K. Meller, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2009, s. 213- 228.

Echo na świat podane procederu podróży i życia mego awantur Salomei Pilsztynowej w świetle geopoetyki. Miejsce autobiograficzne, [w:] Memuarystyka w dawnej Polsce, red. P. Borek, D. Chemperek, A. Nowicka-Struska, Collegium Columbinum, Kraków 2016 s. 187-201.  

Problematyka wschodnia

Obraz Smoleńska i jego mieszkańców w literaturze polskiej początku XVII wieku, „Terminus”, R. XI (2009) z. 1–2 (20–21), s. 217-228.

Польская поэма XVII века о великолепии Смоленска (‘Pol’skaja poema o wielikoliepii Smolenska’) „Studi  Slavistichi” VI (2009), s. 229-249, Firenze University Press, http://ejour-fup.unifi.it/index.php/ss/issue/current

Franciszka Małkota „Tureckich i iflanskich wojen o sławnej pamięci Janie Karolu Chodkiewiczu […] Głos” na tle epiki komemoratywnej o hetmanie wielkim litewskim, w: Tradycja – metody przekazywania i formy upamiętniania w państwie polsko – litewskim, XV – pierwsza połowa XIX wieku. Tradicijos perdavimo metodai ir įamžinimo formos lenkų – lietuvių valstybėje XV – I-oje XIX a. pus. Materiały XIX konferencji Komisji Lituanistycznej przy Komitecie Nauk Historycznych PAN w dniach 21-22 września 2010, red. U. Augustyniak, Warszawa 2011, s. 87-100.

Państwo moskiewskie i jego mieszkańcy w literaturze polskiej XVII wieku. Panorama,[w:] Obraz Rosji w literaturze polskiej, red. J. Fiećko, K. Trybuś, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2012, s. 41-57.

Tryumf warszawski Stanisława Żółkiewskiego i hołd Szujskich w historiografii siedemnastowiecznej, [w:] Hołd carów Szujskich, red. J. A. Chrościcki, M. Nagielski, Wydawnictwo Neriton, „Biblioteka Baroku” t. 1, Warszawa 2012, s. 93 – 107.

Historiografia i literatura dawna i o tryumfie Stanisława Żółkiewskiego i hołdzie Szujskich w roku 1611, [w:] http://staropolska.pl/barok/opracowania/historiografia_1.html

Великая Смута в польской литературе начала XVII в.: Образ Московского государства и его жителей, [w:] Смута в России и Потоп в Речи Посполитой: опыт преодоления государственного кризиса в XVII столетии. Материалы Российско-польской научной конференции. Москва, 24–26 октября 2012 г. red. A. W. Jurasow, A. Małow, Мoskwa 2014, s. 315–333.

Legenda orazu kodeńskiego. Jeszcze o mistyfikacji Jana Fryderyka Sapiehy [w:] Dziedzictwo Kodnia Sapiehów. Kultura, religia, polityka , red. P. Zając. Poznań 2020, s. 81-94.

Protestantyzm w literaturze dawnej

Inspiracje neostoickie polskich arian. „Emblemata niektóre” Józefa Domaniewskiego i poezja Olbrychta Karmanowskiego, [w:] Wątki neostoickie w literaturze polskiego renesansu i baroku. Materiały z sesji „Neostoicyzm w literaturze i kulturze staropolskie” Szczecin, 20-22 października 1997 roku, red. P. Urbański, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1999, s. 161-172.

Wyznaniowy profil piśmiennictwa polskich protestantów doby staropolskiej. O metodach badań literatury różnowierczej, [w:] U schyłku tysiąclecia. Księga pamiątkowa z okazji sześćdziesięciolecia urodzin Profesora Marcelego Kosmana, Wydawnictwo Forum Naukowe, Poznań 2001, s. 21-41.

Środowisko literackie protestantów w Wilnie pierwszej połowy XVII wieku. Krąg pisarzy zborowych, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 4/2007, s. 43-52.

Uczeń, lekarz, ojciec w połowie XVII wieku: Życie codzienne medyka z Wilna Macieja Vorbeka Lettowa w świetle jego „Skarbnicy pamięci” [w:] Iškilmės ir kasdienybė Lietuvos Didžiojoje Kunigaikštystėje ir jos kontekstuose Celebrations and Everyday Life in the Grand Duchy of Lithuania and its Contexts ed. Aistė Paliušytė, Tojana Račiūnaitė (seria: Acta Academiae Artium Vilnensis, t. 54), Vilnius, 2009, s. 176 – 183.

Idee humanistyczne polskich wspólnot protestanckich w okresie konfesjonalizacji. Perspektywa europejska i „małej gromadki”, [w:] Humanizm polski i wspólnoty: naród – społeczeństwo – państwo – Europa, red. naukowa M. Cieński, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2010, s. 211 – 235.

Biblia brzeska na warsztacie poetów protestanckich. Słowo biblijne w poezji religijnej ewangelików XVI-XVII wieku – rekonesans, „Terminus” R. 16 (2014), z. 4 (33), s. 173-192.

Poezja ewangelików reformowanych w Rzeczypospolitej XVII wieku, [w:] Ewangelicyzm reformowany w Pierwszej Rzeczypospolitej. Dialog z Europą i wybory aksjologiczne w świetle literatury i piśmiennictwa XVI - XVII wieku, red. […], Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015, s. 417- 433.

Jana Kochanowskiego epigramaty o „pszczołach budziwiskich” i radziwiłłowska elegia (III 9). Prolegomena do badań nad środowiskiem kulturalnym Mikołaja Radziwiłła Czarnego, „Roczniki Humanistyczne” LXIV (2016) z. 1, s. 153-172.

Wartości literackie i kulturowe Kancjonału wielkiego toruńskiego Piotra Artomiusza, [w:] Spadkobiercy Reformacji. Ewangelicy w Lublinie i na Lubelszczyźnie (Historia, kultura, ekonomia, literatura) / Erben der Reformation Protestanten in Lublin und Lubliner Land (Geschichte. Kultur. Wirtschaft. Literatur), red. Grzegorz Brudny, Witold Matwiejczyk, Małgorzata Willaume, Sławomir Jacek Żurek, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2017, s. 357-371.

Inność i obcość luteran w horyzoncie aksjologicznym. Ewangelicyzm augsburski i jego wyznawcy w polskiej satyrze XVII w., [w:] Luteranizm w kulturze Pierwszej Rzeczypospolitej, red. K. Meller, Warszawa 2017, s. 347-377. 

Kalwińska święta. Elżbiety z Szydłowieckich Radziwiłłowej ars bene vivendi w „Krótkim wypisaniu sprawy...” Cypriana Bazylika, [w:] Ars bene vivendi. Studia ofiarowane Profesorowi Maciejowi Włodarskiemu w 70. rocznicę urodzin, red. E. Buszewicz, L. Grzybowska, Kraków, 2017, s. 273-290.

Wileńscy luteranie w świetle XVII-wiecznych satyr jezuickich (1620-1642). Wydarzenia, bohaterowie, autorzy, „Terminus” 2017, t. 19 (2) 43), s. 277-308.

Biblijna Zuzanna na scenie leszczyńskiego gimnazjum. Teatr w służbie dydaktyki, [w:] Susanna, ex Danielis 13. tragoedia / Zuzanna, tragedia z 13. rozdziału Księgi Daniela, opracowanie D. Chemperek, R. Sawa, przekład R. Sawa, Lublin 2017, s. 5-55.

Pokuta w kwartanie Jana Andrzeja Morsztyna – spowiedź kalwinisty, w: Sława z dowcipu sama wiecznie stoi... Prace ofiarowane Pani Profesor Alinie Nowickiej-Jeżowej z okazji pięćdziesięciolecia pracy naukowej, red. M. Hanusiewicz-Lavallee, W. Pawlak, Wyd. KUL: Lublin 2018, s. 245- 258.

Kultura literacka autora relacji O czarnej śmierci w Lesznie w roku Pańskim 1709 i problem atrybucji utworu, „Rocznik Leszczyński” t. 18, 2018, s. 65-72.

Nauczyć i nie zgorszyć. Leszczyński teatr szkolny braci czeskich i luteranów jako medium edukacji - casus dramatu Susanna, ex Danielis 13. tragoedia (1646), [39 100 znaków] „Studia z Teorii Wychowania” „Wydawnictwo Naukowe ChAT”, Warszawa 2019, t. X: 2019, s. 27-46.

Elżbieta Radziwiłłowa – „święta pani”. Cypriana Bazylika Krótkie wypisanie sprawy jako ewangelicka ars bene moriendi, w: Z historii kultury staropolskiej. Studia poświęcone Urszuli Augustyniak, red. A. Bartoszewicz, A. Karpiński, M. Ptaszyński, A. Zakrzewski, Warszawa 2020, s. 189-203.

Nowości z Królewca. Przypisywany Janowi Seklucjanowi pierwszy polski traktat o małżeństwie jako książka formacyjna, w: Sarmackie theatrum VIII, red. M. Barłowska, M. Walińska, Katowice 2019, s. 71-91.

The Panegyric Poetry of Cyprian Bazylik. Poems Dedicated to Mikołaj ‘the Black’ Radziwiłł and Mikołaj ‘the Red’ Radziwiłł, “Studia Białorutenistyczne” vol. 14 (2020), s. 157-170.

Cyprian Bazylik autorem Proteusa abo Odmieńca, „Wielogłos” 3 (45) 2020, s. 1-34.

Mecenat literacki Anny Wazówny, „Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura” 2(13) 2020, s. 39-55.

Kultura literacka Lublina i Lubelszczyzny

Groteska i śmierć: „Nagrobki zbieranej drużyny” Szymona Szymonowica,  „Ruch Literacki”, 1999, R.XL, z.3 (234), s. 289-296.

„Spodnie szaty” Sielanek Szymona Szymonowica: idee kontrreformacji, [w:] Świt i zmierzch baroku, red. M. Hanusiewicz, J. Dąbkowska, A. Karpiński, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, Lublin 2002, s. 199-215.

Szemiot – epigramatysta, „Annales Universitatis Mariae Curie – Sklodowska”, vol. XXIII, sectio FF, 2006, s. 91-100.

Błogosławiona wina. Źródła kodeńskiej legendy z czasów saskich, [w:] Sapiehowie epoki Kodnia i Krasiczyna, red. K. Stępnik, Seria: „Obrazy Kultury Polskiej”, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej, Lublin 2007, s. 195 – 207.

„Castus Joseph” Szymona Szymonowica. Problematyka antropologiczna i teologiczna, [w: ] Szymon Szymonowic – poeta wciąż aktualny, red. D. R. Kawałko, Książnica Zamojska, Zamość 2008, s. 55-63.

Przyjaźń w twierdzy Zamość (Efemeros, czyli Diariusz prywatny Bazylego Rudomicza), [w:] Przyjaźń w kulturze staropolskiej,red. M. Czechowicz, M. Trębska, Lublin 2013, s. 189-209.

Biernat z Lublina i jego czasy. Najnowsze badania [w:] Biernat z Lublina a literatura i kultura wczesnego renesansu w Polsce, red. A. Nowicka-Struska, J. Dąbkowska-Kujko, Lublin 2015, s. 5-16.

Polska i europejska emblematyka

Poezja Daniela Naborowskiego a renesansowa i barokowa emblematyka. Inspiracje i konteksty interpretacyjne, Rozprawy i eseje, „Barok. Historia - Literatura - Sztuka”, 1996, III/1 (5), s. 119-134.

Barokowa fantastyka i jej moralne funkcje w Emblematach niektórych (1623) Józefa Domaniewskiego, „Barok. Historia - Literatura - Sztuka”, 1999, VI/1 (11), s.105 – 111.

Nowe zachodnioeuropejskie studia nad emblematyką, „Barok. Historia – Literatura – Sztuka” XI/21 2004, s. 226-229.

Emblemata niektóre (1623) Józefa Domaniewskiego – pierwszy w Wielkim Księstwie Litewskim cykl niepanegirycznych emblematów świeckich, „Senoi lietuvas literatura” nr 33, 2012, Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas, Vilnius, s. 93 – 112.

Inne

Prof. dr hab. Stefan Nieznanowski, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza” 2016, R. IX (LI), s. 701-704.

Poeta nowy Łukasza Opalińskiego versus Morsztynowska Lutnia. Inspiracja, spór poetyk, w: Inwencja i inspiracja w literaturze staropolskiej,red. M. Pieczyński, Nebelska-Rajca, Warszawa 2018, s. 85-93.

Profesor Stefan Nieznanowski (1933 – 2018), „Ruch Literacki” LIX, 2018, z. 4 (349), s. 483-485.

Od „śmierdzącego dudka” po banialuki. Obraz ptaków w literaturze renesansu i baroku – rekonesans, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” nr 20 (2020), s. 76-96.