Basia Bańda • Małgorzata Blamowska • Milena Brudkowska • Izabela Chamczyk • Monika Chlebek • Julia Curyło • Aleksandra Czerniawska • Kamila Czosnyk • Pola Dwurnik • Viola Głowacka • Aleksandra Ignasiak • Ewa Juszkiewicz • Maja Kitajewska • Karolina Komorowska • Katarzyna Kukuła • Agata Kus • Cecylia Malik • Julita Malinowska • Magdalena Moskwa • Anna Reinert • Jadwiga Sawicka • Agula Swoboda • Marta Szulc • Siostra Michalina

/Autorką logo projektu “malarki” jest Jadwiga Sawicka./

Sztuka kobiet w obrębie malarstwa jest obecnie jednym z najciekawszych przejawów polskiej sztuki aktualnej. To wyjątkowe zjawisko o wyraźnie zaznaczonej różnicy – jest czytelne i rozpoznawalne. Stosowany do tej pory „kod feministyczny” przestał być wystarczającym systemem odczytu.

Wystawa pokazuje reprezentatywny i aktualny stan różnorodnych poszukiwań artystycznych: od obrazów – poprzez realizacje malarskie – po obiekty malarskie i architektoniczne. W ramach wystawy powstały również realizacje typu site-specific.

Jest to rozbudowana prezentacja poszczególnych artystek – powierzchnia wystawowa obejmująca ok. 450 m², została dodatkowo powiększona o malarskie interwencje zrealizowane na łączących sale wystawowe korytarzach i zadaszonym patio – co zwiększyło ją do niemal 650 m².

Generalna koncepcja wystawy jest próbą opisania zjawiska, które już od pewnego czasu staje się wyraźną konwencją, rozpoznawalną w sztuce polskiej początku XXI wieku. Aktywność kobiet w całej sztuce wizualnej już od lat 80. była wyjątkowo ważna i czytelna, ale dopiero w obecnym momencie przełamanie dominacji mężczyzn w obszarze malarstwa staje się symptomatyczne. Parytety, o które dzisiaj tak chętnie walczy wielu politycznych graczy, w obszarze sztuki nieźle funkcjonowały w Polsce 30 lat temu. Przykłady artystek, w tym również malarek, w światowej sztuce oczywiście występują – tak zresztą, jak i w polskiej – zwykle jednakże były to przykłady incydentalne. Teraz tendencje się odwróciły i ostatnie 10 lat jest okresem niezwykłego rozkwitu malarstwa kobiet. Towarzyszy temu również jakościowe bogactwo jego przejawów.

W wystawie bierze udział ponad 20 artystek, które prezentują szerokie spektrum malarstwa przedstawiającego: symbolicznego, narracyjnego czy ekspresyjnego oraz freski Siostry Michaliny, odkryte w czasie niedawnego remontu poklasztornego budynku Centrum Kultury.

Wystawa jest interdyscyplinarnym pokazem możliwych form malarskich. Oczywiście występują tu pewne skojarzenia z dotychczasowymi przejawami malarstwa, ale te autorki, w sposób świadomy nawiązują do tego, co już w sztuce występuje i przefiltrowują to poprzez własne doświadczenie, własną emocjonalność, płciowość czy też świadomość kulturową.

Powstają obrazy odmienne od tych funkcjonujących. Rozczytanie tej sytuacji nie będzie wcale takie proste wobec dziejowych uprzedzeń i ciągle aktywnych schematów, szczególnie tych związanych z obciążeniami związanymi ze społecznymi rolami kobiet, jakie ukształtowały się historycznie.

Popularyzacja tego zjawiska jako naturalnie powstającego obszaru aktualnej sztuki będzie miała tu kluczowe znaczenie.

Wystawie towarzyszy katalog z poszerzonym materiałem ilustracyjnym prezentującym sztukę poszczególnych artystek, który próbuje to wyjątkowe zjawisko umieścić w szerszym kontekście sztuki ogólnopolskiej i europejskiej.

Jan Gryka