KATEDRA SYSTEMÓW POLITYCZNYCH I PRAW CZŁOWIEKA

Katedra Systemów Politycznych i Praw Człowieka

Historia Katedry

Katedra rozpoczęła działalność z dniem 1 października 2019 roku w ramach utworzonego z tym dniem Instytutu Nauk o Polityce i Administracji Wydziału Politologii i Dziennikarstwa. Katedra powstała z połączenia dwóch dotychczas działających w strukturze Wydziału zakładów: Zakładu Systemów Politycznych oraz Zakładu Praw Człowieka. Połączenie obu zakładów wynikało ze zbliżonych profili badawczych ich pracowników obejmujących prawo konstytucyjne, systemy polityczne państw współczesnych, systemy i prawa wyborcze, partie polityczne, zagadnienia legitymizacji władzy i systemów politycznych, decydowanie polityczne, struktury i funkcjonowanie instytucji ochrony prawnej, praworządność, społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe, prawa człowieka, mniejszości narodowe, przeciwdziałanie dyskryminacji, administracja publiczna, społeczeństwo informacyjne, system instytucjonalny i prawo Unii Europejskiej.

Z historii Zakładu Systemów Politycznych

Chronologicznie wcześniejszą strukturą był Zakład Systemów Politycznych, który w ramach ówczesnego Międzyuczelnianego Instytutu Nauk Politycznych został utworzony w roku 1981, początkowo jako Zespół Systemów Politycznych i Myśli Politycznej, a od 1 października 1982 roku jako samodzielny Zakład. Początkowo Zakład Systemów Politycznych nosił nazwę Zakładu Systemów Politycznych i Myśli Politycznej, a po wydzieleniu się nowego Zakładu Myśli Politycznej, przyjął późniejszą nazwę. Twórcą Zakładu i jego wieloletnim kierownikiem był prof. dr hab. Marek Żmigrodzki, który kierując przez 30 lat Zakładem, nadał mu obecną postać, umacniając jednocześnie jego naukową pozycję i czyniąc go jednym z głównych ośrodków politologicznych w Polsce w zakresie badań nad instytucjami i systemami politycznymi. W okresie funkcjonowania Zakładu zmieniał się jego skład osobowy oraz poszerzana była problematyka badawcza. Pracownikami Zakładu Systemów Politycznych byli prof. dr hab. Zbigniew Szeliga (konstytucjonalista, specjalista m.in. z zakresu prawa wyborczego), prof. dr hab. Stanisław Wójcik (badacz m.in. problematyki samorządu terytorialnego, późniejszy dyrektor Instytutu Politologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego), prof. dr hab. Marek Chmaj (badacz historii parlamentaryzmu III RP i m.in. ekspert sejmowy), prof. nadzw. dr hab. Bogumił Szmulik (specjalista z zakresu instytucji ochrony prawnej i m.in. dyrektor Wydawnictwa Sejmowego), dr Ryszard Setnik (poseł na Sejm kilku kadencji). W Zakładzie w różnych latach byli zatrudnieni: dr Jerzy Kiełbowicz, dr hab. Józef Krukowski, mgr Cezary Lipko, mgr Andrzej Lisowiec, dr Andrzej Miszczuk, mgr Małgorzata Nalikowska,  dr Aleksandra Opałek-Orzechowska, dr Halina Opolska,  mgr Poleszak Marek, dr Marek Pomorski,  dr Iwona Przeor-Pastuszak, dr Julita A. Rybczyńska, dr Wiesław Tchórzewski, dr Alina Wegiera-Trochimiak (stopnie i tytuły z okresu zatrudnienia w ZSP). Łącznie w ZSP pracowało w różnych latach 26 nauczycieli akademickich.

 Badania z zakresu szeroko rozumianej problematyki ustrojowej wzbogacane były o dorobek dotyczący m.in. teorii polityki, legitymizacji systemów politycznych, partii politycznych, systemów wyborczych, instytucji ochrony prawnej, problemów przekształceń systemów politycznych Europy Środkowo-Wschodniej, społeczno-politycznych mechanizmów  rządzenia  współczesnym państwem, polityki ekologicznej, instytucji demokracji bezpośredniej, bezpieczeństwa narodowego, itp. Zakład realizował ważne dla polskiego środowiska badaczy systemów politycznych przedsięwzięcia naukowe. Na przykład, w latach 2016-2018 był organizatorem: VI Zjazdu Zakładów i Katedr Systemów Politycznych (temat „Rozliczalność w systemach politycznych”) oraz konferencji naukowych: „Bezpieczeństwo Europy. Bezpieczeństwo Polski”, „Zmiana konstytucji- dylematy, dywergencje, postulaty”, „Instytucje państwa w procesie demokratyzacji”, „Muzyka polityczna: komunikowanie, kontestowanie, mobilizowanie”. Pracownicy Zakładu są członkami wielu komisji uczelnianych i wydziałowych, komitetów i rad redakcyjnych oraz naukowych. M.in.:  prof. nadzw. dr hab. W. Sokół był pełnomocnikiem dziekana ds. kierunku politologia, prezesem Lubelskiego Oddziału PTNP,  dr hab. Małgorzata Podolak była pełnomocnikiem dziekana ds. studiów wschodnioeuropejskich, sekretarzem czasopisma „Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska”, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis, dr Michał Wallner był współzałożycielem i redaktorem naczelnym czasopisma „Prawo i Polityka”. Niezależnie od działalności naukowej i dydaktycznej pracownicy Zakładu od wielu lat wspierają studencki ruch naukowy (m.in. poprzez opiekę od 2003 r. nad Politologicznym Kołem Naukowym), brali udział w audycjach radiowych i telewizyjnych, promocji Wydziału Politologii UMCS, organizacji olimpiad i konkursów dla szkół średnich.

Prof. dr hab. Marek Żmigrodzki był kierownikiem ZSP od 1.10.1982 do 30.09. 2011. Od 1.10.2011 do 30.09. 2015 kierownikiem Zakładu była prof. dr hab. Bożena Dziemidok-Olszewska. W okresie 1.10.2015 – 30.09.2019 kierownikiem Zakładu był prof. nadzw. dr hab. Wojciech Sokół.

Zakład Praw Człowieka

Początki Zakładu Praw Człowieka związane są z przejściem w 1991 roku do ówczesnego Instytutu Nauk Politycznych UMCS dra hab. Zbigniewa Hołdy z Wydziału Prawa i Administracji UMCS. W INP dr hab. Z. Hołda prowadził zajęcia fakultatywne oraz seminarium dla studentów politologii z prawa penitencjarnego, praw osób pozbawionych wolności oraz praw człowieka. Od następnego roku akademickiego wykład z zakresu praw człowieka stał się wykładem kursowym, uzupełnionymi także o ćwiczenia z tego przedmiotu. Z chwilą przekształcenia INP w Wydział Politologii, co nastąpiło 15 lutego 1993 roku, utworzony został w strukturze Wydziału Zakład Praw Człowieka. Był to pierwszy i jedyny w strukturach jednostek politologicznych w Polsce zakład o takim profilu. Kierownictwo Zakładu objął prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Hołda, a zatrudnieni zostali w nim pracownicy, którzy przeszli z innych zakładów INP: dr Julita A. Rybczyńska, prof. dr hab. Andrzej Miszczuk, dr hab. Bogumił Szmulik. W okresie późniejszym w ZPC zatrudnieni byli prof. dr hab. Grzegorz Janusz, mgr Monika Płoska-Pecio, dr Aneta Golecka-Gruszka, dr hab. Piotr Tosiek, prof. dr hab. Walenty Baluk. Łącznie pracownikami ZPC było w różnych latach 12 nauczycieli akademickich.

W historii Zakładu szczególna rola przypadła prof. nadzw. dr. hab. Zbigniewowi Hołdzie, późniejszemu kierownikowi Zakładu Prawa Penitencjarnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był on prawnikiem, a z wyboru także politologiem, adwokatem oraz działaczem na rzecz praw człowieka. W okresie pierwszej Solidarności był doradcą Zarządu Regionu Środkowo-Wschodniego w latach 1980 - 81. Należał do wąskiego grona specjalistów w zakresie prawa karnego wykonawczego. W latach 1989 –1997 pracował w Komisji ds. Reformy Prawa Karnego przy Ministrze Sprawiedliwości w Zespole Prawa Karnego Wykonawczego, a w latach 1999 –2000 w Zespole ds. Nowelizacji Kodyfikacji Karnych przy Ministrze Sprawiedliwości, następnie w Komisji do spraw Reformy Prawa Karnego przy Prezydencie RP. Od lat 80. XX w. zajmował się też prawami człowieka. W latach 2004-2007 był członkiem Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom Rady Europy. Był wieloletnim członkiem Komitetu Helsińskiego, wiceprezesem Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. W latach 2004-2007 był członkiem Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom Rady Europy. Za swoją działalność na rzecz praw człowieka był kilkakrotnie wyróżniany przez niezależne gremia; w 2009 Fundacja Uniwersyteckich Poradni Prawnych nadała Mu tytuł Prawnika Pro Bono, a także w tym samym roku został wyróżniony nagrodą Złoty Paragraf nadaną przez „Gazetę Prawną” w kategorii adwokat oraz Nagrodą Tolerancji za działalność w dziedzinie ochrony praw człowieka, przyznaną Mu przez porozumienie polskich, niemieckich, francuskich i hiszpańskich organizacji działających na rzecz praw osób LGBT. Aż do swojej przedwczesnej śmierci w 2009 roku utrzymywał po odejściu do pracy na UJ stały kontakt z pracownikami ZPC służąc swoją radą.  Uznaniem dorobku Profesora Zbigniewa Hołdy w zakresie praw człowieka było utworzenie w 2010 r. przez grupę Jego uczniów i współpracowników Stowarzyszenia im. Prof. Zbigniewa Hołdy. Co roku przyznawana jest Nagroda im. Prof. Zbigniewa Hołdy. Jest ona szczególnym wyróżnieniem dla osób lub instytucji. których aktywność zawodowa, naukowa czy społeczna odzwierciedla te wartości, którymi żył i kierował się Profesor w swojej działalności naukowej, publicznej i społecznej. W działalności Stowarzyszenia oraz w pracach Kapituły Nagrody uczestniczą takie pracownicy Zakładu Praw Człowieka (obecnie Katedry Systemów Politycznych i Praw Człowieka).

Prof. nadzw. dr hab. Z. Hołda kierował ZPC od 15.02.1993 r. do 30.09.2003 r. Następnie kierownictwo, jako kurator Zakładu, od 1.10.2003 r. do 30.09.2004 r. sprawował prof. dr hab. Henryk Chałupczak. W okresie 1.10. 2004 – 30.09.2019 Zakładem kierował prof. dr hab. Grzegorz Janusz.

W powstałej na bazie obu zakładów Katedrze Systemów Politycznych i Praw Człowieka kierownictwo Katedry zostało powierzone od 1 października 2019 roku prof. dr. hab. Grzegorzowi Januszowi.

Profil badawczy Katedry Systemów Politycznych i Praw Człowieka

Zainteresowania badawcze pracowników Katedry Systemów Politycznych i Praw Człowieka skoncentrowane były i są wokół różnych aspektów współczesnych systemów politycznych oraz praw człowieka. Zakład prowadził badania naukowe w zakresie: deskrypcji i eksplanacji zmian zachodzących w systemach politycznych państw współczesnych (m.in. Europy Zachodniej, Europy Środkowej i Wschodniej, Bałkanów Zachodnich, Afryki Subsaharyjskiej); komparatystyki współczesnych systemów politycznych; struktury i funkcjonowania demokratycznych reżimów politycznych; struktury i funkcjonowania reżimów hybrydowych w sąsiedztwie państw Unii Europejskiej, związków pomiędzy organami legislatywy, egzekutywy i judykatywy; sądownictwa konstytucyjnego w Polsce i w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, zagadnień legitymizacji władzy i systemów politycznych; decydowania politycznego; problematyki rywalizacji politycznej; procedur wyborczych, systemów wyborczych, administracji wyborczej oraz polityki reform wyborczych w systemach demokratycznych i autorytarnych; współczesnego parlamentaryzmu; statusu polityczno-prawnego głowy państwa, gabinetów rządowych w systemach politycznych; struktury i funkcjonowania instytucji ochrony prawnej; ewolucji instytucji systemu politycznego RP (w tym analizy de lege ferenda); problematyki społeczeństwa obywatelskiego; teorii i funkcjonowania partii politycznych w Polsce oraz w demokracjach zachodnich i w państwach postkomunistycznych (ze szczególnym uwzględnieniem instytucjonalizacji i relewancji politycznej); komparatystyki systemów partyjnych (m.in. z zastosowaniem analizy matematycznej); instytucjonalizacji i strategii partii politycznych; problematyki formowania koalicji partyjnych; polityczno-prawnych i matematycznych aspektów systemów wyborczych i ich wpływu na naturę przedstawicielstwa politycznego; teorii i praktyki transformacji systemów politycznych Europy Środkowej i Wschodniej; kampanii wyborczych; rozliczalności horyzontalnej i wertykalnej w systemach politycznych; instytucji demokracji bezpośredniej (ze szczególnym uwzględnieniem referendum w Europie Środkowej i Wschodniej); polityki ochrony środowiska; systemu obronnego Polski jako elementu bezpieczeństwa narodowego; historii i współczesnego kształtu obrony terytorialnej w Polsce. Ponadto prowadzone były i są badania w zakresie wielokontekstowego wymiaru praw człowieka, w tym praw człowieka w społeczeństwie informacyjnym, ochrony praw mniejszości narodowych i etnicznych w Europie, wolności słowa i jego ochrony, przeciwdziałania dyskryminacji, prawa do sądu w wymiarze krajowym i międzynarodowym. Uzupełniają ten profil badawczy badania w zakresie praworządności, prawa do dobrej administracji w kontekście dobrego rządzenia, reformy systemu organów ochrony prawa w Polsce, humanitarnego wymiaru konfliktów zbrojnych, organizacji pozarządowych i ich miejsca w społeczeństwie demokratycznym. Od wielu lat prowadzone są także przez pracowników Katedry badania związane z systemem politycznym i instytucjonalnym Unii Europejskiej oraz systemem prawnym UE.

Skład osobowy:

Kierownik Katedry Systemów Politycznych i Praw Człowieka:

Prof. dr hab. Grzegorz Janusz

Pracownicy Katedry:

prof. dr hab. Marek Żmigrodzki

prof. dr hab. Bożena Dziemidok-Olszewska

prof. nadzw. dr hab. Wojciech Sokół

prof. nadzw. dr hab. Małgorzata Podolak

prof. nadzw. dr hab. Krystyna Leszczyńska

dr hab. Monika Kowalska

dr Agnieszka Demczuk

dr Ewa Godlewska

dr Magdalena Lesińska-Staszczuk

dr Marta Michalczuk-Wlizło

dr Michał Wallner

dr Tomasz Bichta

Osiągnięcia badawcze Katedry

Pracownicy Katedry Systemów Politycznych i Praw Człowieka są autorami wielu znanych w środowisku politologicznym monografii i podręczników naukowych. Publikowali artykuły naukowe w znanych, wysoko punktowanych czasopismach naukowych, krajowych i zagranicznych. M.in. wśród monografii i podręczników naukowych, wydawanych w różnym czasie i często wielokrotnie wznawianych, do najbardziej znanych należą:

• W. Sokół, M. Chmaj, M. Żmigrodzki, Teoria partii politycznych, Wyd. Morpol, wyd. IV, Lublin 2001.
• Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, B. Szmulik, M. Żmigrodzki (red.), Wyd. UMCS, Lublin 2002.
• Ustrój organów ochrony prawnej, B. Szmulik, M. Żmigrodzki (red.), Wyd. UMCS, Lublin 2003.
• W. Sokół, M. M.  Żmigrodzki Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej, Wyd. UMCS, wyd. I, Lublin 2003.
• Encyklopedia wiedzy politycznej, red. W. Sokół, M. Chmaj, J. Marszałek – Kawa, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2004.
• B. Dziemidok-Olszewska, Instytucja prezydenta w państwach Europy Środkowo – Wschodniej, Wyd. UMCS, Lublin 2003.
• M. Podolak, Polityka ekologiczna Polski w okresie transformacji, Wyd. UMCS, Lublin 2004.
• W. Sokół, M. Żmigrodzki, Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej, Wyd. UMCS, wyd. II, Lublin 2005,
• Systemy polityczne państw Europy Środkowej i Wschodniej, W. Sokół, M. Żmigrodzki (red.), Wyd. UMCS, Lublin 2005.
• W. Sokół, Geneza i ewolucja systemów wyborczych państw Europy Środkowej i Wschodniej, Wyd. UMCS, Lublin 2007.
• Współczesne systemy polityczne, M. Żmigrodzki, B. Dziemidok–Olszewska (red.), Wyd. PWN, Warszawa 2007.
• T. Bichta, Struktura organizacyjna partii politycznych w Polsce po 1989 roku, Wyd. UMCS, Lublin 2010.
• B. Dziemidok, Partie polityczne a wybory prezydenckie 1995 roku w Polsce, Wyd. UMCS, Lublin 1998.
• B. Dziemidok-Olszewska, Odpowiedzialność głowy  państwa i rządu we współczesnych państwach europejskich, Wyd. UMCS, Lublin 2012.
• Systemy polityczne państw bałkańskich (red.) T. Bichta, M. Podolak, Lublin 2012.
  • Instytucje i systemy polityczne. Encyklopedia politologii, tom. II B. Dziemidok-Olszewska, W. Sokół (red.), Wyd. Wolters Kluwer business, Warszawa 2012.
  • M. Podolak, Instytucja referendum w wybranych państwach Europy Środkowej i Wschodniej (1989-2012), Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014.
  • ·        B.Dziemidok-Olszewska, M. Kowalska, K. Leszczyńska, M. Michalczuk-Wlizło, Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej w Konstytucji 1997 roku, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2018
  • Instytucjonalne podstawy  bezpieczeństwa państwa w Rzeczypospolitej Polskiej, B. Dziemidok-Olszewska, M. Michalczuk-Wlizło (red.), Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2018
  • M. Michalczuk-Wlizło, A. Żebrowski, M. Żmigrodzki, R. Żmigrodzki, Zarządzanie kryzysowe w państwie, Towarzystwo Naukowe Powszechne S. A., Warszawa 2012
  • Pojęcia, teorie i metody. Encyklopedia politologii, Tom 1, W. Sokół, M. Żmigrodzki, (red.), Wydawnictwo Wolters Kluwer S.A., Warszawa 2016.
  • Bezpieczeństwo Europy. Bezpieczeństwo Polski. Tom 1,2,4,5, E. Maj, W. Sokół i in. (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016 - 2018.
  • The Political System of Slovenia, (w: ) Political Systems of The Former Yugoslavia, T. Bichta (ed.), Peter Lang, Berlin 2017.
  • M. Kowalska, Odpowiedzialność członków egzekutywy przed Trybubałem Stanu w III Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2018.
  • K. Leszczyńska, Rządy Rzeczypospolitej Polskiej (1989-2005), Toruń 2008.
  • K. Leszczyńska, Senat Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1989-2011, Lublin 2015.
  • G. Janusz, Miasto Janowiec nad Wisłą. Ustrój władz miejskich i stosunki społeczno-ekonomiczne w świetle przywilejów, wyd. Towarzystwo Przyjaciół Janowca nad Wisłą Janowiec 1999,
  • G. Janusz, Status ludności niemieckiej w Polsce w latach 1944 – 1950. Analiza i wybór aktów normatywnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2005.
  • G. Janusz, Ochrona praw mniejszości narodowych w Europie, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011.
  • E. Godlewska, Ochrona praw grup narodowościowych w Republice Austrii, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011.
  • Małgorzata Adamik-Szysiak, Ewa Godlewska (red. nauk.), Media mniejszości. Mniejszości w mediach, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014
  • A.Demczuk, J.A.Rybczyńska, Ochrona praw człowieka w Polsce po 1989 roku na tle standardów międzynarodowych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012.
  • Mniejszości narodowe w państwach Unii Europejskiej. Stan prawny i faktyczny, E. Godlewska, M. Lesińska-Staszczuk (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013.
  • Dyskryminacja: przyczyny, przejawy, sposoby zapobiegania, M. Lesińska-Staszczuk, J. Wasil (red.)Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016.

Wśród wielu publikacji naukowych na szczególne podkreślenie zasługuje wydanie pod kierunkiem prof. dr hab. Marka Żmigrodzkiego 5 – tomowej Encyklopedii politologii. Dwa tomy Encyklopedii (w tym o instytucjach i systemach politycznych) opracowane zostały pod redakcją pracowników Zakładu (W. Sokół, B. Dziemidok-Olszewska). W ramach tego i innych przedsięwzięć naukowych pracownicy Katedry współpracowali z kilkudziesięcioma naukowymi ośrodkami krajowymi i zagranicznymi. Pracownicy Katedry aktywnie uczestniczyli w licznych konferencjach krajowych i zagranicznych, stażach naukowych (m.in. w Oslo, Reykjaviku, Granadzie, Lizbonie, Berlinie, Monachium, Vlotho, Pradze, Rydze). Realizowali projekty badawcze, m.in.: prof. dr hab. Bożena Dziemidok-Olszewska projekt finansowany ze środków z Funduszu Nauki i Technologii Polskiej, pt. Odpowiedzialność głowy państwa i rządu we współczesnych państwach europejskich; prof. nadzw. dr hab. Wojciech Sokółbył kierownikiem grantu promotorskiegoNCN pt. Współpraca partii chrześcijańsko-demokratycznych państw Unii Europejskiej, opiekunem grantów w ramach Funduszu Wyszehradzkiego, Fundacji  im. L. Kirklanda. 

Pracownicy Katedry byli autorami projektów badawczych oraz autorami ekspertyz naukowych dla instytucji publicznych (m.in. Sejmu, Senatu, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Najwyższej Izby Kontroli, Głównego Urzędu Statystycznego,  instytucji monitorujących poziom demokracji w świecie oraz fundacji), recenzowali monografie i artykuły w wielu czasopismach naukowych oraz przygotowywali recenzje w postępowaniach awansowych.

Najważniejsze projekty badawcze (także w ujęciu historycznym):

Prof. dr hab. Grzegorz Janusz

• grant promotorski Ministra Edukacji i Nauki na lata 2006-2007 w związku z rozprawą doktorską mgr Adrianny Paroń  pt. „Prawa mniejszości narodowych w państwach Grupy Wyszehradzkiej” (numer grantu 1 HO2E 021 30) – kierownictwo grantu
• zespołowy grant badawczy Minorities around the Baltic Sea – projekt koordynowany przez prof. dr Sia Spiliopoulou Åkermark z Uniwersytetu w Uppsali (Szwecja) – uczestnictwo w realizacji grantu w latach 2002 – 2004
• zespołowy grant badawczy Die zwischen 1938 bis 1948 angewandten tschechoslowakischen Rechtsnormen und die Deutschen im Vergleich mit anderen Ländern in Europa (Czechosłowackie normy prawne przyjęte w latach 1938 – 1948 i Niemcy w porównaniu z innymi państwami Europy) koordynowany przez Instytut Historii Najnowszej w Monachium (Institut für Zeitgeschichte) oraz Instytut Historii Najnowszej Czeskiej Akademii Nauk w Pradze (Ústav pro soudobé dějiny Akademie Věd ČR) uczestnictwo w realizacji grantu w latach 2001 - 2004

Prof. dr hab. Bożena Dziemidok-Olszewska

• 1995 r. - stypendium Research Support Scheme Uniwersytetu Europy Środkowej w Pradze, na okres od lipca 1995 r. do listopada 1996 r.,  przeprowadzenie badań pt. Wybory prezydenckie a transformacja partii politycznych w III Rzeczypospolitej.
• lipiec 2009 – lipiec 2011 - realizowanie projektu badawczego, finansowanego ze środków z Funduszu Nauki i Technologii Polskiej, pt. Odpowiedzialność głowy państwa i rządu we współczesnych państwach europejskich.

Prof. nadzw. dr hab. Wojciech Sokół

• grant  419/RSS/1996 Research Support Scheme Uniwersytetu Europy Środkowej w Pradze pt. “Proces kształtowania się koalicji partyjnych w Polsce po 1989 r.”,  na okres od października 1996 r. do grudnia 1997 r,  realizacja w latach 1996 - 1997
• grant promotorski z Narodowego Centrum Nauki N N116 190639 na lata 2010 – 2013 w związku z rozprawa doktorską mgr Michała Kozery pt. „Współpraca partii chrześcijańsko-demokratycznych państw Unii Europejskiej” – kierownik grantu
• grant w ramach Funduszu Wyszehradzkiego (dr Maryan Łopata [Politechnika Lwowska], pt. „Preferencje polityczne mieszkańców dawnej Galicji Wschodniej”, realizowany w 2018 roku – opiekun grantu

Dr hab. Piotr Tosiek

• grant indywidualny Narodowego Centrum Nauki (konkurs OPUS 7) na lata 2015-2018 pt. Państwo członkowskie w systemie decyzyjnym Unii Europejskiej. Przykład Polski (numer grantu 2014/13/B/HS5/01308)
  • udział w realizacji grantu zespołowego Narodowego Centrum Nauki (konkurs OPUS 7) na lata 2015-2019 pt.Analiza polskiej polityki europejskiej w latach 2004 - 2014. Założenia, aktorzy, wyzwania i oceny, kierownik grantu: prof. dr hab. Zbigniew Czachór, UAM (numer grantu 2014/13/B/HS5/01942)
  • grant Centrum Europejskiego Natolin w ramach programu European Laboratory na prowadzenie badań w Europejskim Instytucie Uniwersyteckim we Florencji (lipiec-sierpień 2012)
    • grant własny Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na lata 2010-2013 pt. Komitetowe ośrodki decyzyjne w Unii Europejskiej: doświadczenia polskiej administracji rządowej (numer grantu N N116 191139)
    • udział w realizacji grantu zespołowego Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na lata 2008-2011 pt. Polska Prezydencja 2011, kierownik grantu: prof. dr hab. Artur Nowak-Far, SGH (numer grantu N N110110 336 MNiSW)
    • grant promotorski Komitetu Badań Naukowych na lata 2004 - 2006 w związku z rozprawą doktorską pt. Decydowanie komitologiczne we Wspólnocie Europejskiej, kierownik grantu: prof. dr hab. Ziemowit Jacek Pietraś, a od 2005 r. prof. dr hab. Grzegorz Janusz (numer grantu 1HO2E 032 27)

dr Ewa Godlewska

• grant promotorski Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na lata 2007-2008 w związku z rozprawą doktorską mgr Ewy Godlewskiej  pt. „Prawa grup narodowościowych w Republice Austrii” (numer grantu 2851/H03/2007/32), kierownik grantu dr hab. Grzegorz Janusz, prof. nadzw.

dr Agnieszka Demczuk

• udział w pionierskim projekcie Frontu Europejskiego, tj. koalicji organizacji pozarządowych i instytucji publicznych, współfinansowanego przez Komisję Europejską, którego celem było podjęcie działań na rzecz wzmocnienia narracji proeuropejskiej w social media (kampanie informacyjne, fact-checking, inicjatywa Wojownicy Klawiatury)
• współpraca ze Stowarzyszeniem im. Prof. Zbigniewa Hołdy w realizacji projektu „Tydzień Konstytucji” (udział w edycjach, współorganizacja warsztatów dla nauczycieli ze szkół z województwa lubelskiego pt. „Jak ciekawie uczyć o Konstytucji?”),
• udział w pilotażowym programie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, przy wsparciu technologicznym SentiOne w 2018 (wrzesień-październik), pt.: „Monitoring samorządowej kampanii prezydenckiej pod kątem ksenofobii metodą social listening”,
• udział w programie badawczym "Instytucje samorządu w demokratycznym państwie prawa" koordynowany przez Katedrę Prawa Konstytucyjnego WPiA UMCS w Lublinie w latach 2016-2019
• 2012-2014 lokalna koordynacja w projekcie "Monitoring zagrożeń dla wolnych mediów w Polsce i wzmacnianie funkcji kontrolnej mediów lokalnych" w ramach Obserwatorium Wolności Mediów w Polsce we współpracy z Helsińską Fundacją Praw Człowieka w Warszawie
• 2004-2006 grant doktorancki, Komitet Badań Naukowych, Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego w Warszawie, tytuł badań naukowych: "Dostęp do informacji publicznej w Polsce" (numer grantu 1 H02E 019 27), kierownik grantu, dr hab. Agnieszka Pawłowska

Dr Marta Michalczuk-Wlizło

• projektu "New political parties in the party
  systems of Poland and the Czech Republic"Grant finansowany przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej; realizacja projektu
  wspólnie z partnerem czeskim pod kierunkiem doc. Josefa Smolika z
  Uniwersytetu Mendla w Brnie (aktualnie realizowany)

Granty dydaktyczne:

Prof. dr hab. Grzegorz Janusz

• kierownictwo indywidualnego grantu dydaktycznego Unii Europejskiej Jean Monnet Project 2002 - File No. C02/0096 Permanent Course in European Political Science: ,,Political and Legal Aspects of European Integration" (2002-2007), [pierwotny kierownik grantu do 2004 r.: prof. dr hab. Ziemowit Jacek Pietraś]

Dr hab. Piotr Tosiek

·        kierownictwo zespołowego grantu dydaktycznego Unii Europejskiej Jean Monnet na lata 2011-2013 na prowadzenie modułu europejskiego pt. European Union in the 21st Century. Summer School for Teachers (numer grantu 176532-LLP-1-2010-1-PL-AJM-MO)

·        kierownictwo indywidualnego grantu dydaktycznego Unii Europejskiej Jean Monnet Project na lata 2003-2006 na prowadzenie modułu europejskiego pt. The European Parliament in the Institutional System of the European Union (numer grantu C03/0014)

Ekspertyzy

Prof. dr hab. Grzegorz Janusz jest autorem ponad 30 ekspertyz dotyczących statusu mniejszości narodowych w Polsce, mniejszości i grup polskich na Wschodzie, w Niemczech i Austrii, statusu prawnego mniejszości narodowych w Europie, w tym praw językowych i praw wyborczych mniejszości narodowych w Europie oraz statystyki ludnościowej przygotowanych na zlecenie Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, parlamentarzystów, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Najwyższej Izby Kontroli, Głównego Urzędu Statystycznego, Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, a także kilku ekspertyz na zlecenie organizacji pozarządowych m.in. Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej Opole-Gliwice, Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim, w tym (w ostatnich 5 latach):

• Opiniadotycząca odpowiedzi na pytania 1.Czy Grecy w Polsce  spełniają warunki, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz.U. 2005 r., nr 17, poz. 141, z późn. zm.)? 2. Czy - jeśli Grecy w Polsce spełniają te warunki, o których mowa w pytaniu pierwszym, to muszą oni z mocy prawa zostać uznani za mniejszośćnarodową, tzn. czy istnieje obowiązek nowelizacji ustawy o  mniejszościach? – opinia przygotowana w 2019 r.  na zlecenie Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu RP, umowa BAS-1013/19A/UM/1;
• Opinia w sprawie Czy dialekt języka innego niż polski może być językiem regionalnym w Polsce, w rozumieniu ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym?  – opinia przygotowana w 2018 r. na zlecenie Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu R,P umowa nr BAS-563/18A/UM/1;
• Opinia w sprawie nauczania języka mniejszości w kontekście występującego nauczania danego języka jako języka obcego w związku z pismem Dyrektor Departamentu Kształcenia Ogólnego Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 15 marca 2018 roku (l.dz. DKO-WOK.440.2.2018.MK) – opinia przygotowana w 2018 r. na wniosek Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim
• Opinia w sprawie potencjalnego uzyskania przez Polaków w Republice Federalnej Niemiec odszkodowania tytułem skonfiskowanego przez władze III Rzeszy Niemieckiej mienia organizacji polskich w Niemczech   (opinia przygotowana w 2017 r. na zlecenie MSZ, umowa nr BBG-650/2017;
• Opinia w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz konsekwencji dla mniejszości narodowych i etnicznych, wynikających z wejścia w życie przedmiotowych przepisów (druk nr 985) – opinia przygotowana w 2016 roku na zlecenie posła Ryszarda Galli; 
• Opinia odnośnie do możliwości uznania społeczności greckiej w Polsce za mniejszość narodową i wpisania jej do ustawy z dnia 6 stycznia 2005 roku o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. Nr 17, poz. 141 z późn. zm.) – opinia przygotowana w 2015 r. na zlecenie Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu RP, umowa nr2788/14/UM/2.

Dr hab. Piotr Tosiek jest autorem 2 ekspertyz i 1 opinii sporządzonych na zamówienie Biura Analiz Sejmowych:

• Konsekwencje wprowadzenia jednolitej ordynacji europejskiej do Parlamentu Europejskiego dla systemu politycznego i ładu prawnego w Polsce – opinia przygotowana w maju 2016 r., umowa nr 1010/16A/UM/1
• Warunki i możliwości budowy skutecznej koalicji wokół polskiej inicjatywy odnowy Unii Europejskiej (Polska liderem zmian) – ekspertyza przygotowana w czerwcu 2016 r., umowa nr 1429/16A/UM/1
• Sposoby i formy wzmocnienia pozycji parlamentów narodowych wobec Parlamentu Europejskiego – ekspertyza przygotowana w czerwcu 2016 r., umowa nr  1430/16A/UM/1.

Inne

Pracownicy Katedry współpracują z wieloma organizacjami pozarządowymi i innymi instytucjami publicznymi w Polsce i za granicą, m.in.: Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Helsińską Fundacją Praw Człowieka, Frontem Europejskim, Fundacją im. Roberta Schumana, Iustitia Lublin, Komendą Wojewódzką Policki w Lublinie, Homo Faber, Akademią Obywatelską, Lubelską Izbą Lekarską,  Amnesty International, Lubelskim Towarzystwem Naukowym, Interrights, Domem Współpracy Polsko-Niemieckiej Gliwice-Opole, organizacjami mniejszości narodowych. Regularnie organizowane są seminaria dla komendantów policji z województwa lubelskiego z zakresu ochrony praw człowieka w pracy policji. Współorganizują seminaria, wykłady otwarte, festiwale o prawach człowieka. Od 2002 roku są współorganizatorami lubelskiej edycji Festiwalu Watch Docs – Prawa Człowieka w Filmie. Pracownicy Katedry uczestniczą w dorocznych konferencjach sieci NISPAcee, The Network of Institutes and Schools of Public Administration in Central and Eastern Europe. Prof. Grzegorz Janusz jest członkiem Rady Spraw Precedensowych Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Od 2012 roku pracownicy Katedry przeprowadzają olimpiadę z wiedzy o Polsce i świecie współczesnym oraz z zakresu praw człowieka wśród uczniów szkół średnich w województwie lubelskim. Pracownicy Katedry uczestniczą w ogólnopolskim programie edukacyjnym (ponad 500 szkół w każdej edycji), organizowanym przez Stowarzyszenie im. Prof.  Zbigniewa Hołdy, którego celem jest przybliżenie uczniom szkół średnich problematyki za zakresu wiedzy o Konstytucji RP. Służą także od 2013 r. wsparciem tutorskim dla stypendystów z Rosji, Ukrainy i Białorusi w ramach  Stypendium im. L. Kirklanda.