Miło nam poinformować, że książka prof. Roberta Litwińskiego z Wydziału Humanistycznego UMCS, zatytułowana - Kordian Józef Zamorski „granatowy” generał, otrzymała II nagrodę w konkursie „Książka Historyczna Roku”. Plebiscyt został zorganizowany pod egidą Polskiego Towarzystwa Historycznego w Warszawie. Wręczenie dyplomu nastąpi podczas XX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, odbywającego się w Lublinie w dniach 18-20 września 2019 r.
Publikacja została wydana nakładem Wydawnictwa UMCS w Lublinie w 2018 roku.
Biografistyka w przypadku najnowszych dziejów Polski ciągle pozostaje interesującym nurtem badawczym, co wynika w dużej mierze z mnogości postaci nie zawsze należących do grona ściśle pierwszoplanowych aktorów życia publicznego, a mimo tego wywierających znaczący wpływ na rozmaite aspekty polityki czy wojskowości. Do takich osób niewątpliwie należał gen. Kordian Józef Zamorski. Powszechnie znany jest on jako wieloletni Komendant Główny Policji Państwowej II Rzeczypospolitej, ale, jak wykazał autor, funkcja ta stanowiła najistotniejszy może, jednakże nie jedyny, epizod jego działalności. Prof. Robert Litwiński opierając się na bogatej podstawie źródłowej (dość stwierdzić, że skorzystał z zasobów 19 archiwów, w tym polskich placówek w Londynie i Nowym Jorku), nakreślił sylwetkę bohatera na szerokim tle historycznym, posługując się przy tym świetnym stylem narracji, w zrozumiały sposób prezentując fachowe zagadnienia z historii administracji czy służb mundurowych.
Od przedwojennych organizacji niepodległościowych, przez służbę w I Brygadzie, aż po wysokie stanowiska w armii II Rzeczypospolitej K.J. Zamorski pozostawał, jak pokazał autor, w zasadzie wiernym, ale nie bezrefleksyjnym realizatorem koncepcji politycznych Józefa Piłsudskiego. Za szczególnie cenne uznać należy licznie cytowane opinie Generała na temat czołowych osobistości polskiego życia publicznego, formułowane zarówno przed, ale i po 1939 r. Prof. Litwiński nie odniósł się do nich jednakże bezrefleksyjnie. Starał się wyświetlić motywy niekiedy gorzkich ocen bohatera książki. Pisząc o okresie policyjnej służby K.J. Zamorskiego, autor poczynił szersze refleksje na temat polskich międzywojennych służb porządkowych, dowodząc swej znakomitej orientacji w tej tematyce. Najobszerniejszą część pracy stanowi rozdział przedstawiający losy Generała po 1939 r., wpisujący się w niezwykle interesujące zagadnienie działalności piłsudczyków na emigracji.
Prof. Litwiński nie zlekceważył nie tylko problematyki wychodźstwa polskiego w latach II wojny światowej, ale także po jej zakończeniu, co jest szczególnie ważne wobec szerokich perspektyw badawczych dotyczących tej problematyki. Książka prof. Roberta Litwińskiego stanowi poważne, wyczerpujące studium z dziejów elity polityczno-wojskowej II Rzeczypospolitej, będąc przy tym opowieścią nie tylko o piłsudczyku czy oficerze, ale o jednostce, uwikłanej w dylematy swej epoki.
___
Informujemy również, że Stowarzyszenie Historyków Starożytności uhonorowało dr. hab. Dariusza Słapka, prof. UMCS za wybitne zasługi dla popularyzacji w Polsce wiedzy o świecie starożytnym. Nagroda zostanie wręczona na oficjalnym posiedzeniu Stowarzyszenia jesienią tego roku.
Prof. Dariusz Słapek od 1984 roku jest zatrudniony w Zakładzie Historii Starożytnej UMCS i pracuje w nim nieprzerwanie do chwili obecnej. Od wielu lat stara się podejmować niestandardowe działania zachęcające studentów i uczniów do spojrzenia w przeszłość oraz zainteresowania się historią starożytną. Zaczęło się od pokazów filmowych, poprzez zainteresowanie historią za pomocą zmysłów (np. stworzenie kadzidła antycznego czy odtworzenie ciekawych połączeń smakowych tamtejszej kuchni), aż po rekonstrukcje historyczne.
W początkach pracy zawodowej zainteresowania badawcze prof. Słapka skupiały się wokół problematyki rzymskich widowisk prywatnych i publicznych. Rozprawę doktorską napisał pod kierunkiem Prof. T. Łoposzki i obronił w 1994 r. Pracę pt. „Gladiatorzy i polityka. Igrzyska w okresie późnej Republiki Rzymskiej” opublikowano w serii humanistycznej monografii Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (wyróżniona nagrodą MEN). Autor zanalizował w niej złożone funkcje polityczne igrzysk gladiatorskich w ostatnich dekadach republiki, od ich ideologicznych kontekstów po wykorzystanie w ówczesnym systemie wyborczym.
W toku dalszej pracy zawodowej wcześniej zakreślona sfera zainteresowań Pana Profesora została poszerzona o nowe obszary badawcze: prawne i propagandowe aspekty igrzysk, niewolnictwo i status kobiety rzymskiej, recepcja antyku oraz agonistyka grecka. Praca, zwłaszcza nad ostatnim z zagadnień, zaowocowała książką pt. „Sport i widowiska w świecie antycznym” (Kraków, W-wa 2010).
Poza wspomnianymi monografiami Profesor jest autorem w sumie ponad czterdziestu artykułów naukowych, kilku recenzji, kilkudziesięciu haseł encyklopedycznych oraz kilkunastu prac popularnych. Prof. Słapek uczestniczył w kilkudziesięciu konferencjach naukowych w Polsce i zagranicą. Jest twórcą i opiekunem studenckiego Koła Naukowego Amatorów Antyku UMCS (aktywnego w ruchu rekonstrukcyjnym) oraz pisma „Ad operam!”. Jest członkiem PTH oraz Komisji Badań nad Antykiem Chrześcijańskim. Uczestniczy w pracach lubelskich oddziałów PTF i PTN. Współpracuje z Komisją do Oceny Podręczników Szkolnych PAU w Krakowie. Jest honorowym prezesem Stowarzyszenia na Rzecz Popularyzacji Antyku „Hellas et Roma”.
