Jak nie kochać tak jak my… Bruno Latoura

Jak nie kochać tak jak my, albo – a zdaje się, obyśmy się mylili, że większość (do której wielkiej sympatii nie żywimy) akademików tę opcję wybrała – nienawidzić idealnego chuligana w nauce, burzyciela wszelkich zastanych i bezpiecznych poglądów na jej własny temat – o tym, co różni naukowe od politycznego, naturalne od sztucznego, obiektywne od subiektywnego. Burzyciel, ale – żeby nie było – zarazem także i twórca własnej teorii: „teorii aktora-sieci” (ang. actor-network theory, skrót ANT).

I wszystko byłoby w porządku, poważnie i „naukowo”, gdyby nie jeden szczegół, ten mianowicie, że sam jej autor wypowiada się o niej – jakby to powiedzieć – mało poważnie: że to niby jej nazwa (ant to po ang. mrówka) tak dziwaczna i pozbawiona znaczenia, że… że szkoda z niej zrezygnować. Nie koniec na tym. Socjolog, który mówi, że… nie ma rzeczywistości społecznej – istnieją tylko translacje między mediatorami wymieniającymi właściwości tego, co ludzkie i tego, co nie-ludzkie. Trzeba się zająć tymi mediatorami, mieszaniem natur i polityk, tego, co jest z tym, jak być powinno. I w twarz wygarnia wszystkim, że zawsze tak czyniliśmy, chociaż nie chcieliśmy się do tego głośno przyznawać, bo to by oznaczało, że… nigdy tak naprawdę nie byliśmy nowocześni! Oj, takie dictum mogło zaboleć. Tym bardziej, jeśli zostało podpalone wezwaniem do buntu na pokładzie akademii: badacze społeczni nie wierzcie w żaden „obiektywny styl”, w kilka gramatycznych sztuczek takich, jak posługiwanie się stroną bierną lub królewskim „my” i mnóstwem przypisów.  Wystarczy, że będziecie pisać dobre teksty!

9 października 2022 roku w Paryżu zmarł Bruno Latour. I jemu to będzie poświęcona najbliższa – w czwartek 24 listopada, jak zwykle na żywo o godz. 19:00Profesura i Popkultura w Radiu Centrum na falach 98,2 FM (oraz na centrum.fm).


(Powtórka programu w niedzielę – 27.11 – o godzinie 18:00. Audycje dostępne także jako podcasty na stronie audycji: centrum.fm/profesura-i-popkultura).

    Aktualności

    Data dodania
    23 listopada 2022