Jak pokazują badania karier zawodowych absolwentów uniwersyteckich studiów w Polsce – studenci filozofii są w czołówce tych, którzy skutecznie znajdują satysfakcjonującą pracę. Wykształcenie filozoficzne uznaje się coraz częściej za czynnik mobilności zawodowej, źródło niepowtarzalnych predyspozycji intelektualno-poznawczych przydatnych w każdym zawodzie, w różnych dziedzinach życia.  

Uczestnicy debaty za punkt odniesienia wezmą doświadczenia z odbytych przez siebie studiów filozoficznych w UMCS oraz swoją praktykę w różnych sferach życia, doświadczenie na odmiennych stanowiskach oraz umiejętności nabyte w nowych zawodach. Rozpatrzą, z punktu widzenia adeptów filozofii, kwestie praktyczne jak obieranie specjalizacji filozoficznej, poszukiwanie określonej tematyki, wyboru poziomu studiów (podstawowego – licencjackiego czy uzupełniającego – magisterskiego), czy też doboru problematyki pracy dyplomowej pod kątem jej użyteczności także poza uniwersytetem Udzielą odpowiedzi na następujące pytania:  

1. Jeśli filozofowanie ma opinię wysoce abstrakcyjnego myślenia, to który z jego rodzajów – myślenie analityczne, syntetyczne, wartościujące, tzw. eksperymenty myślowe – ma wartość największą w życiu? A może takie myślenie nie ma już znaczenia w świecie stechnologizowanym i nastawionym na konsumpcję?
2. Filozofia od początku związana była z mówieniem, sztuką retoryczną, argumentowaniem, dysputowaniem, także ze scholastycznym czy hermeneutycznym analizowaniem tekstów. Które z dyspozycji, kompetencji i umiejętności językowo-komunikacyjnych – Sokratejskie stawianie pytań i wspólne dochodzenie do prawdy, czy raczej erystyczne mylenie i zwalczanie przeciwnika, a może tylko powściągliwe mówienie o tym, co dobre, prawdziwe i piękne – rozwijać u studentów filozofii, aby mogli należycie operować słowem czy tekstem w obranym, pozafilozoficznym zawodzie?
3. Jaka tematyka filozoficzna, jakie działy filozofii, którzy filozofowie, jakie nurty filozoficzne wydają się być najbardziej przydatne dla ogólnej wiedzy i postawy życiowej, i które można, co najważniejsze, wykorzystać poza samą filozofią? Rozwijać na studiach tematykę ontologiczną (dlaczego jest bardziej coś niż nic), epistemologiczną (jakie są źródła poznania i granice wiedzy) czy może aksjologiczną (dlaczego dobro winno górować nad złem, piękno nad szpetotą)?
4. Które z kwestii tradycyjnej filozofii człowieka (antropologii filozoficznej) – źródeł moralności, wolności wyboru, odpowiedzialności za wybory, solidarności, empatii – są dzisiaj ważne dla młodego człowieka w jego uczestnictwie w życiu publicznym, w polityce? Czy filozofia może przygotowywać do krytycznego, ale jednocześnie zaangażowanego uczestnictwa w życiu publicznym?
5. Czy modny dzisiaj filozoficzny coaching i doradztwo filozoficzne – powstające już w kilku ośrodkach akademickich, także w UMCS – są rozwiązaniem problemu zatrudnienia absolwentów studiów filozoficznych? Czy filozof winien być samo zatrudniającym się przedsiębiorcą od świadczenia tego rodzaju usług? Czy takie usługi mają w ogóle przyszłość?

Debata ma cel dydaktyczno-wychowawczy – uświadomić studentom filozofii, jakiego rodzaju wiedzy, zdolności intelektualnych, praktycznych umiejętności, a także doświadczenia życiowego i postaw powinni nabyć podczas swoich studiów, aby umożliwiły one im satysfakcjonujące życie i pracę zawodową. Oczywiście, filozofia nie jest ani wiedzą czy umiejętnością praktyczną, ani nie przygotowuje do konkretnego zawodu. Takiej filozofii nie wykłada się na polskich uniwersytetach, chociaż w większości przypadków odbywa się to w ramach studiów licencjackich, a więc zawodowych. Filozofia wykładana jest na ogół w oderwaniu od praktyki, bez wyraźnego ukierunkowania na zawodowe umiejętności. Tę sytuację warto jednak zmienić; coś już zresztą się zmieniało na skutek dyskusji publicystycznych na temat niezbędności/zbędności studiów filozoficznych w uniwersytecie. 

Moderator debaty: 
dr hab. Marek Hetmański, prof. UMCS
Prezes Lubelskiego Oddziału PTF