Noc Biologów… Jedyna i niepowtarzalna noc w roku! Jest to wydarzenie, w które włącza się wiele instytucji naukowych w całym kraju - również studenci i pracownicy Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS. Każdego roku w jedno styczniowe popołudnie drzwi naszego Wydziału są szeroko otwarte i przybywa do nas nawet kilka tysięcy osób pragnących przez kilka godzin zgłębiać przeróżne tajemnice biologii.
Fot. Bartosz Proll
Podczas Nocy Biologów prezentowane są wykłady, wystawy oraz odbywa się wiele zajęć laboratoryjnych, pokazów i warsztatów, a nawet nocne zajęcia terenowe! Odwiedzają nas osoby w różnym wieku, z wielu, nawet najdalszych zakątków naszego województwa, mimo czasem niełatwych warunków na drodze. Zima często daje o sobie znać właśnie podczas Nocy Biologów…
Przygotowania do wydarzenia rozpoczynają się już kilka miesięcy wcześniej. Wszystko należy dokładnie omówić i zaplanować. Co chcemy pokazać? W jakiej formie? Do kogo będą adresowane nasze warsztaty? Czego potrzebujemy? Studenci podczas spotkań Kół Naukowych na początku roku akademickiego zaczynają myśleć nad nowymi, ciekawymi projektami. Tydzień poprzedzający Noc Biologów, mimo mrozu i śniegu, jest na naszym Wydziale bardzo gorący. Pracownicy i studenci przygotowują laboratoria i sale.
Wszystko zostaje dopięte na ostatni guzik. W piątek także eleganckie „biologiczne” koszule i fartuchy laboratoryjne, na których pojawiają się imienne plakietki z logiem wydarzenia. Zbliża się godzina 15.00! Do budynku wchodzą pierwsi goście oraz ekipa telewizyjna. Przybywa także Pan Rektor! To on najczęściej uroczyście otwiera Noc Biologów – razem z naszą Panią Dziekan oraz Panią dr Joanną Strubińską, która jest koordynatorem tego wydarzenia. O godzinie 16.00 w szatni możemy zaobserwować jeszcze większy tłum. Jedni spieszą na warsztaty mikrobiologiczne, inni szukają sali, w której odbywają się pokazy entomologiczne, kolejna grupa wyrusza do Muzeum Zoologicznego, a klasa licealna wraz z opiekunem podąża do sali, w której będzie wykład o wirusach. Wszyscy znaleźli „drogowskazy” do swoich zajęć na wielkiej tablicy ze „strzałkami”, która stoi w szatni.
Zobaczmy, co dzieje się w kilku salach.
W sali, w której odbywają się zajęcia z zoologii przebywa około 25 osób. Największym zainteresowaniem cieszy się ostatni stół, na którym znajdują się żywe owady. Studenci zachęcają odważnych uczniów do wzięcia modliszki na ręce. Jedni z chęcią zapraszają owada na swoją rękę, a inni obserwują sytuację z bezpiecznej odległości. Na stole obok jeden pan ogląda preparat mikroskopowy z pantofelkami. Jest mocno wzruszony, ponieważ pantofelki znał do tej pory tylko z obrazków w podręcznikach szkolnych, a teraz mógł na własne oczy ujrzeć, że życie naprawdę może zmieścić się tylko w jednej komórce.
Piętro wyżej, w laboratorium ekologicznym grupa uczniów ze szkoły podstawowej zgłębia tajemnice nasion i ich różnych sposobów rozprzestrzeniania się. To niesamowite, jak bardzo przyrodzie zależy na tym, by poszczególne gatunki mogły przetrwać. Jedne rośliny korzystają z pomocy zwierząt, inne wykorzystują silny wiatr, jeszcze inne wpadają do rzeki, nad którą rosną, a niektóre po prostu toczą się z górki.
Na kolejnym piętrze znajdujemy laboratoria biochemiczne - właściwie najpierw je czujemy. Z daleka kusi zapach olejku różanego i pomarańczowego, co sugeruje, ze tam jest coś, co będziemy mogli zabrać ze sobą. To prawda! W pomieszczeniu jest bardzo kolorowo. Można tu – z małą pomocą studentów - wyprodukować mydła z naturalnymi ekstraktami zapachowymi. Niesamowite! W kąciku pod oknem czeka zagadka. Czy uda się rozpoznać ekstrakty roślinne po zapachu?
W innej części budynku, w laboratorium mikrobiologicznym zapach jest mniej przyjemny, ale mamy za to efekty wizualne. Na stole leży kilkanaście szalek Petriego z… kolorowym odciskiem dłoni. Co to jest? Pani w fartuchu wyjaśnia: „na Waszych dłoniach znajduje się wiele bakterii należących do różnych gatunków”. Młodzi uczestnicy warsztatów zostawili odcisk dłoni na szalce, po czym te zostały umieszczone na pewien czas w temperaturze 37 stopni Celsjusza. I jak tu po takich zajęciach nie myć rąk po przyjściu do domu lub po skorzystaniu z toalety? To bardzo pouczające!
Głęboko w podziemiach znajduje się laboratorium, w których można dowiedzieć się wielu ciekawostek na temat pszczół oraz spróbować nie tylko miodu, ale też innych, mniej znanych pszczelich produktów, takich jak pyłek kwiatowy i pierzga. Za zakrętem, na tym samym piętrze odnajdziemy laboratorium, w którym można zgłębić tajemnice układu immunologicznego owadów.
W kolejnym labotatorium można poznać procedurę pobierania próbek DNA oraz przeprowadzania analizy tych próbek. Prawie jak amerykańskich serialach kryminalnych! Co za emocje!
Zbliża się godzina 19.00… W jednej z sal panuje ciemność, a już na korytarzu rozlegają się dziwne odgłosy… Nadszedł czas, by wniknąć do tajemniczego świata sów. Najpierw uczestnicy tego warsztatu wysłuchają wykładu, a później udadzą się do parku oraz na cmentarz na poszukiwania sów w miejskiej dżungli. Na cmentarzu przy ul. Lipowej panuje spokój. Grupa kilkunastu uczniów wraz z opiekunką podąża za człowiekiem, który trzyma w ręku… głośnik! Po chwili z tego głośnika rozlega się odgłos puszczyka zwyczajnego. Wszyscy uważanie nasłuchują i obserwują okolicę. Jest! Odezwał się i przeleciał na inne drzewo. To fascynujące móc obserwować dziką przyrodę w sercu miasta!
Tymczasem na Wydziale rozpoczyna się sprzątanie. Studenci są zmęczeni, ale szczęśliwi, ponieważ tego dnia mogli sprzedać tyle ciekawostek i przekazać tyle cennych wiadomości! Mogli pokazać, że biologia jest naprawdę bardzo interesującą nauką. Każdy może znaleźć coś dla siebie. Zarówno ci, których ciągnie do laboratorium, jak też ci, którzy szukają przygód w terenie. Studenci rozmawiając wciąż o gościach, którzy ich odwiedzili i o trudnych pytaniach, na jakie czasem musieli odpowiadać, powoli opuszczają budynek i udają się na zasłużoną po ciężkim dniu pracy pizzę.
Powyższa historia powtarza się każdego roku. Misją każdego biologa jest zarażanie innych swoją pasją. Jest to bardzo przyjemny aspekt studiowania na naszym Wydziale, ponieważ naprawdę dostrzegamy wdzięczność naszych gości za to, co dla nich robimy i żyjemy ze świadomością, że wiedza, jaką zdobędzie uczestnik tego wydarzenia może zainspirować innych do częstszego zgłębiania tajemnic biologii i z czasem rozwinąć w nim wielką pasję.
Autor: Agata Dzyr
Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z Nocy Biologów 2022
