This page uses cookies
Due to the settings of your browser and in order to facilitate the functioning of the umcs.pl webpage, the cookies have been installed. By continuing to use this webpage, you accept their usage. You can change this in the settings of you browser.
Konsultacje : poniedziałek 12 - 13; środa 12 -13, pok 214, Nowa Humanistyka
Prof. dr hab. Władysława Bryła, prof. zwyczajny w Instytucie Filologii Polskiej UMCS
ORCID : 0000 0002 3267 6537
Pochodzi z Ziemi Zamojskiej, maturę uzyskała w liceum ogólnokształcącym w Turobinie. Po maturze podjęła studia na filologii polskiej na UMCS. Magisterium uzyskała na podstawie pracy pt. Język druków lubelskich XVII i XVIII wieku, napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Teresy Skubalanki. Po studiach podjęła pracę w ówczesnym Zakładzie Języka Polskiego UMCS. Od 1 X 1977 r., do 30 I 11978 r. odbyła staż naukowy na UŚ pod kierunkiem prof. dr hab. I. Bajerowej i prof. dr hab. R. Laskowskiego, oraz na UJ – pod kierunkiem prof. dr hab. M. Honowskiej, w sierpniu 1978 r. uczestniczyła w kursie języka czeskiego na Uniwersytecie Karola w Pradze.
Doktorat w 1982 uzyskała na podstawie dysertacji Deklinacja rzeczowników żeńskich spółgłoskowych na tle historycznym, przygotowanej pod kierunkiem prof. dr hab. T. Skubalanki. Pracę doktorską recenzowali prof. dr hab. H. Wiśniewska i prof. dr hab. W. Śmiech.
W 1996 roku została doktorem habilitowanym na podstawie monografii Warianty fleksyjne w historii i gwarach języka polskiego, recenzentami w przewodzie habilitacyjnym byli: prof. dr hab. Cz. Kosyl (UMCS) prof. dr hab. W. R. Rzepka i prof. dr hab. J. Zieniukowa (UŚ i PAN) .
Tytuł naukowy profesora uzyskała w 2010 roku, stanowisko profesora zwyczajnego w 2012.
Od 2020 pracuje w Katedrze Tekstologii i Gramatyki Języka Polskiego UMCS.
Działalność organizacyjna
1996-2002 - prodziekan Wydziału Humanistycznego UMCS;
2002-2005 - członek Senatu UMCS;
2004 - 2006 - członek UKA;
2002 - 2011 - z powolania Rektora UMCS opiekun naukowy Kolegium Nauczycielskiegow Radomiu;
2017 - 2020 - kierownik Zakładu Historii Języka Polskiego i Dialektologii.
Monografie:
Deklinacja rzeczowników żeńskich spółgłoskowych na tle historycznym. Studia Językoznawcze. Streszczenia prac doktorskich, tom 13, red. Wiesław Boryś, Wrocław 1988, s.5 - 55;
Wariantywność polskiej fleksji (współatorka: T. Skubalanka) Wrocław 1992.;
Warianty fleksyje w historii i gwarach języka polskiego, Lublin 1994;
Wacław Potocki i jego Ogród, ale nieplewiony, Lublin 2009;
Syn ziemian i rycerzy. Studia o twórczości i języku Wincetego Pola, Lublin 2016;
Współczesne koncepty poetyckie, publicystyczne i kaznodziejskie (współautorstwo: Agnieszka Bryła-Cruz i Joanna Rychter), Gorzów Wielkopolski 2020;
Retoryka "okołokoronawirusowa". Szkice językowo - kulturowe (współautorstwo: Agnieszka Bryła - Cruz) Lublin 2021
Wybrane artykuły:
Bryła, W. (2020). Wincentego Pola legendy o Janie Kantym, w: T. Lisowski i in. (red.) Verba multiplicia tom 1. Poznań: Wydawnictwo PSP, s. 79 -95;
Bryła, W., A. Bryła-Cruz (2020). Apologia krzyża w wybranych homiliach Jana Pawła II, Roczniki Humanistyczne, 68 (1) , s. 279-290
Bryła, W. (2020). Sposoby objaśniania proroctw biblijnych w Strasznej książce o. Adama Szustaka, Roczniki Humanistyczne, 68,6, s. 7-21
Bryła, W., A. Bryła-Cruz (2019). Przeciwdziałanie kryzysowi formy? O (nie)etycznych konceptach dziennikarzy prasowych, Świat i Słowo, 33 (2), s. 15-31
Bryła, W. (2019). Legenda Albertyńska w literaturze, w: Moryc, C., R. Wójcikowski (red.) Brat naszego Boga Albert Chmielowski. Lublin: Wydawnictwo KUL
Bryła, W. (2019). O świadomości językowej Wincentego Pola (1807-1872), Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Linguistica, 14, s. 24-35
Bryła, W., A. Bryła-Cruz (2018). Obraz Polski i Polaków w przemówieniu D. Trumpa (6 lipca 2017 roku w Warszawie), Tekst i dyskurs - text und diskurs, 11, s. 391-404
Bryła, W., Bryła-Cruz (2018). Sposoby nobilitowania Polaków w wybranych tekstach prasowych. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 24 (2), s. 31-46
Bryła, W. (2018). Rody w "Pacholęciu hetmańskim" Wincentego Pola. Zeszyty Naukowe KUL, 61 (1), s. 463-474
Bryła, W. (2017). "Kula ziemska - fakt dokonany." Opisy ziemi w prozatorskich pismach Wincentego Pola, w: M. Król, M. Nowak (red.) Świat Wincentego Pola. Mohortowskie kresy. Lublin: Wydawnictwo KUL
Bryła, W. (2017). Jubileusz 1050-lecia chrztu Polski w wybranych komunikatach prasowych. Język. Religia. Tożsamość, 1 (15), s. 7-19
Bryła, W. (2017). Skandalizacja jako sposób walki o wartości, Białostockie Archiwum Językowe, 17, s. 57-70
Bryła, W. (2015). Wincenty Pol jako wykładowca. w: W. Kruszewski, D. Pachocki (red.) Poezja i egzystencja. Księga jubileuszowa ku czci Profesora Józefa F. Ferta, Lublin: Wydawnictwo KUL
Bryła, W. (2015). "Mówiona książka" Wincentego Pola - Pamiętnik literatury polskiej, w: M. Karwatowska, L. Tymiakin (red.) Szkice o dojrzałości, kulturze i szkole - prace dedykowane Profesor Halinie Wiśniewskiej, Lublin: Wydawnictwo UMCS;
Bryła, W. (2013). "Homo moralis" w Moraliach Wacława Potockiego [w:] J. Migdał, Piotrowska - Wojaczyk (red.) Cum reverentia, gratia, amicitia..., Poznań, Wyd. Rys, s. 2011 - 2017;
Bryła, W. (2013).Trywializacja we współczesnym dyskursie religijnym, [w:] M. Karwatowska, A. Siwiec (red.) Komunikacja. Tradycja i innowacje, Chełm, Lublin , s. 117 - 123;
Bryła, W. (2013). Wpływ czytania na rozwój języka dziecka, [w:] O. Przybyla (red.) Logopedia Silesiana 2, Katowice: Wyd. UŚ, s. 15 - 23;
Bryła, W. (2012). Porównania w wierszach Potockiego, [w:] H. Pelc, M. Wojtak (red.) Słowa - Style - Metody, Lublin: Wyd. UMCS, s. 139 - 146;
Bryla, W. (2012). Syntaktologiczne badania Tadeusza Brajerskiego, [w:] Z. Gałecki (red.) Nasi Mistrzowie, Lublin: Wyd. TN KUL, s.73 79;
Bryła, W. (2012).Taeusz Brajerski jako logopeda,[ w:] Z. Gałecki (red.) Nasi Mistrzowie, Lublin: Wyd. TN KUL, s. 81 - 83;
Bryła, W. (2012). Uwagi o języku Wincentego Pola, [w:] A. Timofiejew, T. Piersiak (red.) Świat Wincentego Pola, Lublin: Wyd. UMCS, s. 53 - 60;
Bryła, W. (2011). O ekspresywności języka w wierszach Wacława Potockiego, [w:] L. Mariak, A. Seniów (red.) Ścieżkami pięknej polszczyzny, Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Redakcje książek :
Inny Reymont 2002 Wyd. UMCS
Język Polski. Współczesność. Historia, t. I - VIII; 2000 - 2009. Wyd. UMCS i TN KUL;
Sekret Wojny chocimskiej (wpółredaktorzy: Barbara Czwórnóg - Jadczak, Tadeusz Piersiak), 2012 . Wyd. UMCS.
Opiniowała do druku ponad 20 książek i kilkadziesiąt artykułów do czasopism naukowych (m. in.: do BAJ, Etnolingwistyki, Języka Polskiego, Onomastyki, Poznańskich Studiów Polonistycznych, Roczników Humanistycznych KUL, Zeszytów Naukowych KUL)
Publikowała pod nazwiskami: Władysława Książek-Bryłowa i Władysława Bryła
konsultacje semestr zimowy 2021/22 poniedziałek 12-13.00, środa 12-13.00, pokój 214 Nowa Humanistyka