The adressbook

prof. dr hab. Andrzej Pleszczyński

prof. dr hab. Andrzej Pleszczyński
Stanowisko
profesor
Jednostki
KATEDRA ANTROPOLOGII PRZEKAZU HISTORYCZNEGO
Telefon
815372749
Adres e-mail
Wyświetl
Strona www
https://orcid.org/0000-0003-4830-5201
https://umcs-pl.academia.edu/AndrzejPleszczy%C5%84ski
Konsultacje

Pokój 316 Nowa Humanistyka


konsultacje w semestrze zimowym 2021/22:


wtorek 16.30-18.00


środa  11.30-13.00


spotkanie (w ważnej sprawie) możliwe jest także w inne dni - proszę pisać:


skype: andple@yahoo.com


WhatsApp  


 

O sobie

Publikacje z lat 2010-2023:

 a/publikacja 2017-2023:

Die polnische Öffentlichkeit im 19. und frühen 20. Jahrhundert gegenüber den preuβischen Initiativen zur Verherrlichung Friedrichs I. Barbarossa, w: Friedrich Barbarossa in den Nationalgeschichten Deutschlands und Ostmitteleuropas (19-20. Jh.), wyd. K. Görich, M. Wihoda, Köln-Weimar-Wien/Böhlau 2017, s. 47-62   

https://www.vr-elibrary.de/doi/book/10.7788/9783412508722

O potrzebie uprawiania mediewistyki albo o „Polakach idiotach“. Drobne uwagi do wielkiego problemu, w: Recepcja i odrzucenie. Kontakty międzykulturowe w średniowieczu, red. L. Słupecki i in., Rzeszów/ Wyd. Un. Rzesz. 2017, s. 83-105

https://www.znak.com.pl/ksiazka/recepcja-i-odrzucenie-kontakty-miedzykulturowe-w-sredniowieczu-materialy-v-kongresu-mediewistow-polskich-tom-1--109167

Gall Anonim o relacji Polski do Niemiec/Cesarstwa Rzymskiego w kontekście wywodu Mnicha Sazawskiego o położeniu Czech, w: Symboliczne i realne podstawy tożsamości społecznej w średniowieczu, red. S. Gawlas, P. Żmudzki, Warszawa/Wyd. Un. Warsz. 2017, s. 313-332

https://www.wuw.pl/product-pol-6654-Symboliczne-i-realne-podstawy-tozsamosci-spolecznej-w-sredniowieczu.html

Od ‘króla rybaka’ do ‘króla sodomity’ – bricolage średniowiecznej historiografii polskiej, w: Między nauką a sztuką. Wokół problemów współczesnej historiografii, red. E. Solska, P. Witek, M. Woźniak, Lublin/ Wyd. UMCS 2017, s. 301-316

https://wydawnictwo.umcs.eu/produkt/4875/miedzy-nauka-a-sztuka-wokol-problemow-wspolczesnej-historiografii

Imagined Communities. Constructing Collective Identities in Medieval Europe, ed. A. Pleszczyński, J. Sobiesiak, M. Tomaszek, P. Tyszka, Leiden-Boston/Brill 2018

https://brill.com/view/title/35279

Niemcy i Polska w czasach Ottona z Bambergu: ludzie i wydarzenia, przestrzenie współpracy i rywalizacji, w:  Biskup Otto z Bambergu i jego świat, red. M. Rębkowski, S. Rosik, Wrocław/ Chronicon 2018, s. 73-88

http://chronicon.pl/produkt/biskup-otton-z-bambergu-i-jego-swiat-wolinskie-spotkania-mediewistyczne-iv/

Slavs in the 13th century German literature: Problems of perceptionCлавяне  в немецкой итературе XIII века: Проблемы восприятия, “Studia Slavica et Balcanica Petropolitana”, 2018, 1,  pp. 42-70

https://slavica-petropolitana.spbu.ru/en/arkhiv/192-studia-slavica-et-balcanica-petropolitana-2018-1.html

The Identity of Self-Governing Groups (Guilds and Communes) in the Middle Ages and Their Collective Identity, w: Imagined Communities. Identities in Medieval Europe, ed. A. Pleszczyński, J. Sobiesiak, Michał Tomaszek, Przemysław Tyszka, Leiden-Boston/ Brill 2018, s. 204-221

https://brill.com/view/book/edcoll/9789004363793/B9789004363793_002.xml

Kryzys i upadek wczesnych państw słowiańskich oraz ich odbudowa (IX-XI wiek). Zarys problemu, "Kwartalnik Historyczny", 125, 2018, 2, s. 263-302

https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/KH/article/view/KH.2018.125.2.01

Krzyż - Drzewo Życia z wrocławskiego kościoła Świętego Krzyża. Znaczenie i kontekst kulturowy wyobrażenia, w: Hierofanie, wierzenia obrzędy. Kultura symboliczna w średniowieczu między pogaństwem a chrześcijaństwem (Materiały V Kongresu Mediewistów Polskich, tom 2), red. S. Rosik, S. Jędrzejewska, K Kolinger, Rzeszów/ Wyd. Un. Rzesz., 2018, s. 103-120

https://www.znak.com.pl/ksiazka/hierofanie-wierzenia-obrzedy-kultura-symboliczna-w-sredniowieczu-miedzy-poganstwem-a-chrzescijanstwem-materialy-v-kongresu-mediewistow-polskich-tom-2--134018

Die Deutschen – Feinde oder Partner? Eine Übersicht über polnische Autoren des Mittelalters, "Annales UMCS, s. F", 74, 2019, s. 9-49

https://journals.umcs.pl/f/issue/view/586/showToc

Die Sicht auf die Geschichte der Slawen im Chronicon imperatorum et pontificum Bavaricum im Kontext damaliger stereotyper deutscher Ansichten, "Questiones Medii Aevi Novae", 24, 2019, s. 193-216

http://qman.com.pl/volumes/t-24-2019/

Cultural Change and Ethnic Change in the Early Middle Ages – the Example of Central and Eastern Europe in the Context of Contemporary Biological Studies of the Continent’s Past Populations, "Res Historica", 50, 2020, s. 55-78

https://journals.umcs.pl/rh/article/viewFile/10592/8377

Odkrywanie i postrzeganie Pomorza przez autorów łacińskich do schyłku XXII wieku, w: Europa sięga nad Bałtyk. Polska i Pomorze w kształtowaniu cywilizacji europejskiej (X-XII wiek), re. S. Rosik, Wrocław 2020, s. 561-580

Changes in the spatial functioning of power in Poland from the early Middle Ages until the 13 century - the example of the province of Sandomierz, w: Poland, Pomerania and their Neighbours' Shaping of Medieval European Civilisation (10th-12th centuries), red. Rosik, Wrocław 2020, s. 83-102

Chodlik civitas - charakter i losy pewnej słowiańskiej wczesnośredniowiecznej wspólnoty zamieszkującej Kotlinę Chodelską (VIII-X w.), w: Polska-Pomorze-sąsiedzi (X-XII w.) W kręgu studiów nad początkami średniowiecznej cywilizacji eurpejskiej, red. S. Rosik, Wrocław 2020, s. 35-51

Portraying the People and Lands of Eastern Europe in Polish Writings up to the Union of Lublin (1569), w: Memories in Multi-Ethnic Societies. (Cohesion in Multi-Ethnic Societies in Europe from c.1000 to the Present, I), ed. ed. P. Wiszewski, Turnhout/Brepols 2020, s. 259-287

http://www.brepols.net/Pages/ShowProduct.aspx?prod_id=IS-9782503588902-1

Narrative Schemata in polnischer mittelalterlicher Historiographie zu deutsch-polnischen Kontakten, w: Schaffen und Nachahmen – Kreative Prozesse im Mittelalter, ed. Volker Leppin, Samuel J. Raiser, Das Mittelalter. Perspektiven mediävistischer Forschung. Beihefte, 16, Berlin-Boston/De Gruyter 2021, s. 249-262

The Image of the Germans and the Holy Roman Empire in Polish Historiography until the 13th Century, w: Germans and Poles in the Middle Ages. The Preception of the "Other" and the Presence of Mutual Ethnic Stereotypes in Medieval Narrative Sources, red. A. Pleszczyński, G. Vercamer, Leiden-Boston/Bril 2021, s. 101-118.

Niemieckie żony władców Polski czasów sprzed rozbicia dzielnicowego w opinii średniowiecznej historiografii polskiej, w: Totius mundi philohistor. Studia Georgio Strzelczyk octuagienario oblata, red. Małgorzata Delimata-Proch, Adam Krawiec, Jakub Kujawiński, Poznań 2021, s. 553-566,

Genesis of early Slavic states and changes in their organisation up to the eleventh century, "Journal of the Australian Early Medieval Association", t. 18, 2022, ss. 67-101.

Ethnic-economic relations within the cities of Lublin, Zamość, and Lviv in the sixteenth to the ninetieth centuries, w: Inter-Ethnic relations and functioning of multi-ethnic societies, ed. P. Wiszewski, Turnhout 2022, ss. 175-189.

Bolesław the Brave (Chrobry) in the Records of Early Medieval Commemorative Sources, w: Between East and West Studies on the History of Memory, Commemoration and Reception of Medieval Culture, ed. P. Pranke, Göttingen 2023, s. 113-124.    

 

b/publikacja 2010-2017:

Monografie:
Przestrzeń i polityka. Studium rezydencji władcy wcześniejszego średniowiecza. Przykład czeskiego Wyszehradu, Lublin 2000 -

  • rec.: J. Žemlička, "Česky Časopis Historicky", 98, 2000, č. 4, s. 870-871; 
  • rec.: P. Kopal, "Medievalia Historica Bohemica", 9, 2003 s. 327-328.


Vyšehrad – rezidence českých panovníků. Studie o rezidenci panovníka raného středověku na příkladu českého Vyšehradu, Praha 2002;

  • rec.: D. Kalhous - D. Malaťák, „Časopis Matice Moravské”, 122, 2003, s. 229-233.

Niemcy wobec Pierwszej Monarchii Piastowskiej (963-1034). Narodziny stereotypu – Postrzeganie i cywilizacyjna klasyfikacja władców Polski i ich kraju, Lublin 2008; 

  • rec.: M. Wihoda, „Časopis Matice Moravské”, 127, 2008, s. 410-515.
  • rec.: N. Kersken, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung”, 58, 2009, 3, s. 399-401; 
  • rec.: G. Verkamer, Sehepunkte.de
  • rec.: J. Strzelczyk, „Studia Historica Slavo-Germanica”, 28, 2011, s. 279-281.


The Birth of a Stereotype. Polish Rulers and their Country in German Writings c. 1000 A.D. , Boston-Leiden 2011.

  • rec.: D. A. Warner, "The Medieval Review" /Indiana University/  https://scholarworks.iu.edu/handle/2022/3631
  • rec.: E. Muehle, "Speculum"/ The Medieval Academy of America/, 88, 2013, 2, s. 567-569.
  • rec.: D. Kalhous, „Časopis Matice Moravské”, 133, 2014, s. 466-470.
  • rec: N. Zajac, "Austrian History Yearbook", 45, 2014, s. 252-253.

Przekazy niemieckie o Polsce i jej mieszkańcach w okresie panowania Piastów, Lublin 2016.

  • rec.: J. Wojtczak, "Historia Slavorum Occidentis", 2017, 2 (13), s. 119-121.

 Historia communitatem facit. Struktura narracji tworzących tożsamoścu grupowe w średniowieczu, Wrocław 2016 (wespół z J. A. Sobiesiak, K. Szejgiecem, M. Tomaszkiem, P. Tyszką).

 

Redakcja: 

Moc a jeji symbolika v středověku (wespół z M. Nodlem), Praha 2011.

Historia narrat. Studia mediewistyczne, (wyd. wespół z: J. Sobiesiak, M. Tomaszek, P. Tyszka), Lublin 2012. 

 

Artykuły i recenzje :

 
Das Reich und das Verhältnis des Piastenstaates zu ihm im Urteil der Chronik des sogenannten Gallus Anonymus, „Frühmittelalterliche Studien“, 43, s. 297-314.

Świętość i polityka. Henryk II na synodzie w Dortmundzie (rok 1005), w: Świat średniowiecza. Księga Jubileuszowa Profesora Henryka Samsonowicza, red. A Bartoszewicz, G. Myśliwski, J. Pysiak, P. Żmudzki, Warszawa 2010, s. 127-141. 

Pierwsza Monarchia Piastowska w koncepcjach urządzenia wschodnich obszarów imperium Ludolfingów u schyłku X i początku XI wieku a problem aspiracji politycznych władców polskich, w: Proměna středovýchodní Evropy raného a vrcholného středověku, wyd. M. Wihoda, Brno 2010, s. 32-58.

Znaczenie symboliczno-insygnialne dekoracji pochwy tzw. Miecza Rzeszy (wykonanej ok. 1070), w: ‘Klio viae et invia’. Opuscula Marco Cetwiński dedicata, wyd. A. Odrzwolska-Kidawa, Warszawa 2010, s. 827-834.

Hofburg, w: Dynastie Europy - Habsburgowie, red. A. Dąbrowska, J. Cieślewska, Warszawa 2010, s. 116-123.

Bolesława Chrobrego z Henrykiem II rozmowy bez słów a Thietmara z Merseburga polemika ze współczesnymi (Kronika Thietmara VI/92). Uwagi na marginesie koncepcji Philippe'a Buca dotyczącej rozumienia średniowiecznych rytuałów, w: Średniowiecze w rozjaśnieniu, red. K. Skupieński, Warszawa 2010, s. 177-188.

The Symbolic Meaning of the Scabbard Decoration of the Reich Sword (c. 1070), w: Moc a jeji symbolika v středověku, ed. M. Nodl, A. Pleszczyński, Praha 2011, s. 127-136.

Powołanie i koronacja króla niemieckiego od X do XIII wieku. Miejsca, ryty, insygnia - zarys problematyki, w: Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ch środkowoeuropejskie konteksty, wyd. J. Dobosz, M. Matla, L. Wtesko, Gniezno 2011, s. 59-73.

Schönheit vergeht – Tugend besteht albo o modzie i racji w nauce: przykład analizy wstępnych części Kroniki Czechów Kosmasa oraz Dudona z St Quentin 'Librorum tres de moribus et actis primorum Normanniae ducum', w: Historia narrat. Studia mediewistyczne, wyd. A. Pleszczyński, J. Sobiesiak, M. Tomaszek, P. Tyszka, Lublin 2012, s. 129-144.

The Struggle for power in Suzdal-Vladimir Rus’ in 1252 according to the author of ‘The Life of Alexander Nevsky’, w: Violence or Consensus? Birth of States in Medieval Northern and Eastern Central Europe, wyd. Sławomir Moździch, Przemysław Wiszewski, Wrocław 2013 (Inerdisciplinary Medieval Studies, wyd. Sławomir Moździch, Przemysław Wiszewski, vol 1), s. 219-229.

Zur Geschichte und Bedeutung der Stiftung des Klarissenkloster in Zawichist, w: Monarchische und adlige Sakralstiftungen im mittelalterlichen Polen, wyd. Eduard Mühle, Berlin 2013, s. 395-416.

Die Taufe Polens – das Jahr 966, w: Religiöse Erinnerungsorte in Ostmitteleuropa. Konstitution und Konkurrenz im nationen- und epochenübergreifenden Zugriff, red. Joahim Bahlcke, Stephan Rohdewald, Thomas Wünsch, Berlin 2013, s. 795-803.

Die uralten Wurzeln des neuzeitlichen Polenstereotypes bei den Deutschen, oder: Welchen Zusammenhang hatte Hitlers Propaganda mit der Wahrnehmung der Slawen im Mittelalter?, „Res Historica”, 36, 2013, s. 55-71.

Meandry pamięci o chrzcie Polski 966 r. ujęte brzegami paradygmatu badawczego stworzonego przez Pierre’a Nora. Zalety i wady metody, w: Memoria et damnatio memorie ve středověku, ed. M. Nodl, P. Węcowski, (Colloquia mediaevalia pragensia 15), Praha 2014, s. 15-27.

Rec. A. Pieniądz, Więzi braterskie we wczesnym średniowieczu: wyobrażenia i praktyka społeczna, Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2014, ss. 318, „Res Historica” 38, 2014, s. 303-307.

Mauritani, id est omne genus Slavorum. Wizja pochodzenia Polaków w Chronicon Imperatorum et Pontificum Bavaricum (XIII w.), w: Scientia nihil est quam veritatis imago. Studia ofiarowane Profesorowi Ryszardowi Szczygłowi w siedemdziesięciolecie urodzin, red. Anna Sochacka, Paweł Jusiak, Lublin 2014, s. 1225-1235.

Wenezlan, Hornboge, Herman i inni: Pôlân (Polacy) w epice niemieckiej dojrzałego średniowiecza (XIII w.); główne cechy oraz historyczno-kulturowe podłoże ich przedstawiania, w: Ludzie – Władza – Narody – Religie: Lubelszczyzna – Polska – Europa, red. A. Kidzińska-Król, Lublin 2015, s. 343-353.

Bruno z Kwerfurtu, „Mówią Wieki”, 669, 10: 2015, s. 54-56.

Blask i cień rzymskiej korony, w: 966: Narodziny Polski, (Polityka, Pomocnik historyczny 8), ed. Leszek Będkowski, Warszawa 2015, s. 26-29.

Wiadomości Ottona z Fryzyngi i Rahewina o Polsce na tle ich doniesień o wschodnich sąsiadach Niemiec, „Roczniki Historyczne”, 2015, s. 87-106.

Organizacja przestrzeni władzy w europejskich społecznościach tradycyjnych – zarys problemu, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio F: Historia, 52, 2015, s. 9 - 27.

Rec.: Dariusz Andrzej SIKORSKI, Początki Kościoła w Polsce [Die Anfänge der Kirche in Polen] (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Prace Komisji Historycznej, tom 70), Poznań 2012, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 343 S., ISBN 978-83-7654-159-4; Dariusz Andrzej SIKORSKI, Wczesnopiastowska architektura sakralna (jako źródło do dziejów Kościoła w Polsce) [Die frühpiastische Sakralarchitektur (als die Quelle für die Geschichte der Kirche in Polen)] (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Prace Komisji Historycznej, tom 72), Poznań 2012, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 217 S., ISBN 978-83-7654-224-9, „Deutsches Archiv”, 71, 2015, 1, s. 408.

Problem genezy grup prawa samorządowego – cechów, gildii, komun – i kwestia ich znaczenia dla historii cywilizacji europejskiej, w: Pravni kultura středověku, (Colloquia mediaevalia Pragensia 17), Praha 2016, s. 1-15.

Chrzest Mieszka I – świadomy wybór, czy konieczność polityczna? , „Mówią Wieki”, 675, 2016, 4, s. 8-12.

Legenda powstania klasztoru w Lubiążu zawarta w Wierszach lubiąskich (Versus lubenses), jej budowa i znaczenie, w: Stilo et animo. Prace historyczne ofiarowane Tomaszwoi Jasińskiemu w 65. rocznicę urodzin, red. M. Dorna, M. Matla, M. Sosnowski, E. Syska, Poznań 2016, s. 159-169.

Drużyna Mieszka I, rdzeń wczesnego państwa „ Mówią Wieki”, 679, 2016, 8, s. 14-17.

rec.: Mühle, Eduard, ed. Breslau und Krakau im Hohen und Späten Mittelalter: Stadtgestalt - Wohnraum – Lebensstil. Vienna: Böhlau, 2014. pp. vi, 384, maps, illus., “Austrian History Yearbook”, 47, 2016, s. 207-208.

Próba interpretacji formy, funkcji i znaczenia projektu palatium w Gieczu w kontekście struktury tamtejszej siedziby Piastów i innych wybranych rezydencji europejskich wcześniejszego średniowiecza, w: Gród piastowski w Gieczu. Geneza – funkcja – kontekst, red. M. Kara, T. Krysztofiak, A.M. Wyrwa, Poznań 2016, s. 155-178.

Postawy i działania europejskich społeczeństw pogańskich w średniowieczu wobec misji chrześcijańskich- zarys problemu, w: Chrystianizacja „Młodszej Europy”, red. J. Dobosz, J. Strzelczyk, M. Matla, Poznań 2016, s. 293-304.

Rec.: Karol Kollinger, Polityka wschodnia Bolesława Chrobrego (992-1025), Wrocław 2014, Chronicon, ss. 524, „Kwartalnik Historyczny”, 2016, 3, s. 602-606.

Rec.: A. Pieniądz, Więzi braterskie we wczesnym średniowieczu: wyobrażenia i praktyka społeczna, Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2014, ss. 318, Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters 72, 2016, 1, s. 367.

The Problem of an Ideological and Sacral Structure of the Přemyslids Seat at Czech Vyšehrad (10th–12thCenturies), and Its Relations to the Prague Castle, “Annales UMCS” section F, 2016, s. 9-24.

Zagadka pochodzenia Słowian, „Mówią Wieki”, 685, 2017, 2, s. 8-11.

 

 

Zainteresowania naukowe

Mediewistyka (szeroko pojęta) i średniowiecze - epoka, w której ukształtowała się cywilizacja europejska, zajmuje mnie najbardziej, jednak staram się zawsze spoglądać w stronę starożytności oraz ku nowożytności (aż do czasów współczesnych), jeśli dostrzegam w badanym materiale:
1/struktury myślowe i fabularne (mity, stereotypy, archetypy i inne) - ciekawi mnie ich budowa i funkcjonowanie w przekazach pisemnych i obrazowych; podobnie:
2/ideologia władzy - zajmują mnie sposoby jej wyrażania, trwałość pewnych form, zmiennośc innych;
3/konfrontacje - spotkania kultur.

 

Życiorys naukowy

1982-1987 studia historyczne na UMCS w Lublinie: praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Michała Tymowskiego na temat: „Wyprawy europejskie do Imperium Wielkich Chanów. Niebezpieczeństwa i trudy podróży”. Przez ostatnie lata studiowania historii (od roku 1985) uczestnictwo w zajęciach historii sztuki na KUL w Lublinie, sfinalizowane w r. 1990 obroną pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Tadeusza Chrzanowskiego, poświęconej wizerunkom mieszkańców Nowego Świata na barokowych malowidłach pojezuickiego kościoła śś. Franciszka Ksawerego i Ignacego Loyoli w Krasnymstawie.

1 października 1989 r. zatrudnienie w Zakładzie Historii Krajów Anglosaskich (późniejsza: Pracownia, następnie Zakład Historii Powszechnej Średniowiecznej) Instytutu Historii UMCS w Lublinie w charakterze asystenta.

24 czerwca 1998 r. obrona pracy doktorskiej, pisanej pod promotorską opieką prof. dr hab. Jacka Banaszkiewicza, pt. „ Wyszehrad jako gród stołeczny i siedziba władców czeskich od X do schyłku XII w.”; przejście na stanowisko adiunkta.

3 grudnia 2008 r. nadanie przez Radę Wydziału Humanistycznego UMCS tytułu doktora habilitowanego po obronie rozprawy pt.: Niemcy wobec pierwszej monarchii piastowskiej (963-1034): Narodziny stereotypu (Postrzeganie i cywilizacyjna klasyfikacja władców Polski i ich kraju), Lublin 2008.

 9 maja 2018 nadanie tytułu profesora przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej.


Działalność naukowa

Biorę udział jako wykonawca w następujących projektach badawczych:

- Cohesion building of multiethnic societies, 10th-21st c. - NPRH kier. prof. P. Wiszewski

- Polska i Pomorze w kształtowaniu cywilizacji europejskiej (od słowiańskich plemion do przełomu XII/XIII w. - NPRH kier. prof. S. Rosik

An Uneven Friendship and Its Perception: The Holy Roman Empire and Poland in the Eyes of the Other’s Chroniclers/Authors During the Middle Ages (10th-15th c.)” - NCN kier. dr hab. Grischa Vercamer

- Du Dictionnaire historique de l’Europe centrale médiévale et de la première modernité, kier.: prof. M.-M. de Cevins, Un. Rennes 2.