The adressbook

dr hab. Mariusz Ausz

Stanowisko
profesor uczelni
Jednostki
KATEDRA HISTORII SPOŁECZNEJ I EDUKACJI
Funkcje
Kierownik Katedry
Telefon
81 537 52 85; 505 381 475
Adres e-mail
Wyświetl
Konsultacje

 


Konsultacje semestr letni 2023/24:


Poniedziałek 13.30.-14.30.


Czwartek  09.30-10.30


 


 

O sobie

1996 - magisterium Instytut Historii UMCS

2000 - doktorat

2014 - habilitacja

 

Członkostwo w organizacjach naukowych:

Lubelskie Towarzystwo Genealogiczne - prezes,

Towarzystwo Historii Edukacji - członek zarządu

Polskie Towarzystwo Historyczne

Radomskie Towarzystwo Naukowe

 

ORCID - 0000-0001-7014-8164

 

 


Działalność naukowa

Książki autorskie:

  1. Szkoły pijarskie na Lubelszczyźnie w wiekach XVII-XIX, Lublin 2006.
  2. Odbudowa polskiej prowincji pijarów. Działalność wychowawczo-edukacyjna zakonu w latach 1873-1918, Lublin 2013.
  3. współaut. Kazimierz Puchowski, Komisja Edukacji Narodowej 1773-1794. Szkoły w wydziale pijarskim, seria: Komisji Edukacji Narodowej model szkoły i obywatela – koncepcje, doświadczenia i inspiracje, Warszawa 2018.

Redakcja i współredakcja:

  1. "Lubelski Rocznik Genealogiczny" (II red. naczelny), R. I-VIII, Lublin 2009-2017.
  2. Dzieje i kultura Opola Lubelskiego i okolic, współred. H. Mącik), wyd. I, Lublin-Opole Lubelskie 2006; wyd. II rozszerzone, Lublin-Opole Lubelskie 2007.
  3. Szkolnictwo pijarskie w czasach minionych a współczesne problemy edukacji historycznej, T. I-III, współred. K. Wróbel-Lipowa, Kraków-Lublin 2010.
  4. Muzea skansenowskie we współczesnej edukacji historycznej, współred. G. Maliszewski, H. Stachyra, D. Szewczuk, wyd. I i II Lublin 2011.
  5. Edukacja historyczna o Lublinie, współred. J. Bugajska-Więcławska, G. Maliszewski, H. Stachyra, D. Szewczuk, Lublin 2012.
  6. Z historii polskich pijarów. 350-lecie Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów, Kraków 2013.
  7. Przez praktyki do praktyki. W stronę innowacyjności w kształceniu nauczycieli. Część pierwsza, język polski, historia, wiedza o społeczeństwie, współred. I. Morawska, M. Latoch-Zielińska, B. Jarosz, Lublin 2014.
  8. Lubelskie miejsca pamięci w przestrzeni publicznej i edukacyjnej, wspórek. J. Bugajska-Więcławska, D. Staszczyk, A, Stępnik, D. Szewczuk, wyd I Lublin 2015, wyd. II 2016.
  9. Multimedia a źródła historyczne w nauczaniu i badaniach, współred. M. Szabaciuk, Lublin 2015.
  10. Problemy nauczania ustawicznego po studiach historycznych, archiwistycznych i pokrewnych, wpółred. M. Szabaciuk, Lublin 2017.
  11. Turystyka w edukacji historycznej i obywatelskiej, współred. J. Bugajska-Więcławska, A. Stępnik, D. Szewczuk, Lublin 2017.

Wybrane artykuły:

  1. Obyczaje i obrzędy religijne Rosjan w drugiej połowie XVI i pierwszej połowie XVII wieku w  opisach cudzoziemców, „Annales”, sec. F, vol. LII/LIII, 1997/98, s. 67-81.
  2. Szkoły pijarskie w Opolu Lubelskim, „Res Historica, W kręgu edukacji i dydaktyki historii", R. 2000, z. 12, s.11-25.
  3. Współautor z Z. Osiński i J. Bugajska-Więcławska, Wykorzystywanie postaci historycznych w      pracy wychowawczej w liceach ogólnokształcących Polski środkowowschodniej,  "Res Historica, Edukacja wczoraj i dziś", R. 2004, z. 18, s. 69-92.
  4. Realizacja programu nauczania Komisji Edukacji Narodowej w szkole chełmskiej księży pijarów,  "Res Historica, Edukacja wczoraj i dziś", R. 2004, z. 18, s. 13-30.
  5. Edukacja w świetle Urządzenia tymczasowego szkół pijarskich z 1808 roku, "Res      Historica, Edukacja wczoraj i dziś", R. 2004, z. 18, s. 30-41.
  6. Rola szkolnictwa pijarskiego w okresie zaborów [w:] Funkcja      prywatnych szkół średnich w II Rzeczypospolitej, red. E.J. Kryńska, Białystok 2004, s. 30-38.
  7. Szkoły pijarskie w Radomiu, Chełmie i Opolu Lubelskim w latach 1809-1815 [w:] W służbie Bogu i społeczeństwu. Zakony na ziemiach polskich w XVI i XIX wieku, red D. Kupisz, Radom 2004, s. 113-124.
  8. Współautor z D. Szewczuk, Współpraca  szkół z instytucjami muzealnymi Lublina w ramach edukacji regionalnej,  [w:] Toruńskie Spotkania Dydaktyczne II, Region w edukacji historycznej. Nauka-doradztwo-praktyka, pod red. S. Roszaka, M. Strzeleckiej, A. Wieczorek, Toruń 2005, s. 149-155.
  9. Szkoła rzemieślniczo-niedzielna w Opolu Lubelskim w latach 1835-1870, „Teka Komisji Historycznej PAN w Lublinie”, XI, T. II, Lublin 2005, s. 73-97.
  10. Metody nauczania i multimedia. Możliwość zastosowania komputera w metodzie projektów [w:]  Metody komputerowe w badaniach i nauczaniu historii, red. K. Narojczyk, B. Ryszewski, Olsztyn 2005, s. 157-162.
  11. Współautor z D. Szewczuk, Metoda projektu jako forma aktywizacji studentów na zajęciach z dydaktyki historii [w:] Jakość kształcenia w szkole wyższej. Media i metody wspomagające jakość kształcenia, red.      K. Jankowski, B. Sitarska, C. Tkaczuk, Siedlce 2005, s. 100-107.
  12. Współautor z Z. Osiński, Edukacyjne wykorzystanie filmu dokumentalnego a możliwości jakie stwarza technologia      informacyjna [w:] Dokument filmowy i telewizyjny, red. M. Szczurowski, Toruń 2005, s. 363-374.
  13. Obraz COP w polskich podręcznikach historii okresu PRL-u [w:] Centralny Okręg Przemysłowy. Infrastruktura-Produkcja-Procesy miastotwórcze, red. S. Piątkowski, Radom 2005, s. 123-130.
  14. Praktyki śródroczne w Prywatnym Katolickim Liceum im. Ks. K. Gostyńskiego jako przykład realizacji zadań kształcenia zawodowego studentów historii UMCS w Lublinie, [w:] Jakość kształcenia w szkole wyższej. Nabywanie praktycznych umiejętności w kształceniu kierunkowym, red. B. Sitarska, K. Jankowski, R. Droba, Siedlce 2006, s. 451-456.
  15. Współautor z K. Wróbel-Lipowa, Bohaterowie doby transformacji społeczno-politycznej w Europie Środkowo-Wschodniej w opinii młodzieży studenckiej, [w:]  Historia-Pamięć-Tożsamość. Postaci upamiętniane przez współczesnych mieszkańców różnych części Europy, red. M. Kujawska i B. Jewsiewicki, Poznań 2006, s. 429-436.  
  16. Współautor z K. Wróbel-Lipowa, Pamiętniki i wspomnienia przełomu XVI i XVII w. jako źródło wiedzy      na temat stosunków polsko-rosyjskich tego okresu, [w:] Toruńskie Spotkania Dydaktyczne III. Źródła w edukacji historycznej. Toruń 2006, s. 138-145.
  17. Współautor z K. Wróbel-Lipowa, Model integracji międzyprzedmiotowej w szkole średniej na przykładzie Prywatnego Katolickiego Liceum im. Ks. K. Gostyńskiego w Lublinie, [w:] Korelacja-integracja wiedzy-szansa dla ucznia, red. G. Pańko, J. Wojdon, Wrocław 2006, s. 65-70.
  18. Współautor z D. Szewczuk, Projekt edukacyjny szansą na integracje międzyprzedmiotową [w:] Korelacja-integracja wiedzy-szansa dla ucznia, red. G. Pańko, J. Wojdon, Wrocław 2006, s. 255-260.
  19. Przywileje dla      rzemieślników niemieckich w Opolu Lubelskim w XVIII wieku [w:] Ważna obecność. Przedstawiciele państw i narodów europejskich wśród mieszkańców międzyrzeca Bugu i Pilicy XVII-XIX wieku, red A. Górak i K. Latawiec, Radzyń Podlaski-Radom 2006, s. 37-46.
  20. Pijarskie Gymnasium Artificum [w:] W służbie historii nauki, kultury i edukacji. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Mokrzeckiemu, pod red. R. Grzybowskiego i T. Maliszewskiego, Gdańsk 2006, s. 165-171.
  21. Problematyka życia codziennego w polskich podręcznikach historii do szkół średnich [w:] Problematika sociálnich skupin ve výuce společenskovědnich předmětů, Brno 2006, s. 114-120.
  22. Pijarzy - współpracownicy i kontynuatorzy dzieła reformy ks. S. Konarskiego w okresie przedrozbiorowym [w:] Staropolski etos wychowania, pod red. E.J. Kryńskiej, Białystok 2006, s. 115-125.
  23. Szkoły średnie w Opolu Lubelskim w latach 1799-1848 [w:] Dzieje      i kultura Opola Lubelskiego i okolic, red. M. Ausz i H. Mącik, Lublin-Opole Lubelskie 2006, s. 67-87.
  24. Św. Józef Kalasancjusz – twórca szkolnictwa pijarskiego, "Wiadomości Historyczne", 2007, nr      5, s. 5-10.
  25. Współautor z A. Ausz, Lublin  moje miasto (historia, kultura, gospodarka i społeczeństwo). Propozycja projektu interdyscyplinarnego, "Wiadomości Historyczne", 2007, nr 5, s. 55-60.
  26. Opinie studentów na temat możliwości wykorzystania technologii informacyjnej w nauczaniu historii, [w:] Megabajty dziejów. Informatyka w badaniach, popularyzacji i dydaktyce historii, Poznań 2007, 139-147.
  27. Wkład pijarów w odbudowę i rozwój szkolnictwa Księstwa Warszawskiego [w:] Księstwo Warszawskie w historii i tradycji napoleońskiej (1807-2007), red. K. Bucholc-Srogosz, M. Trąbski, Częstochowa 2008, s. 157-171.
  28. Praktyki śródroczne jako element przygotowania studentów Instytutu Historii UMCS do wykonywania zawodu nauczyciela, [w:] Dydaktyka historii jako dyscyplina akademicka wobec wyzwań współczesności, red. L. Kudła, Cz. Nowarski, Kraków 2008, s. 240-253.
  29. Dzieło św. Józefa Kalasancjusza w Polsce. Szkic, [w:] Św. Józef Kalasancjusz 1557-1648. życie oddane wychowaniu. Praca zbiorowa, Kraków 2008, s. 40-91.
  30. Współautor z  Frantisek Capka, Historia Polski na kartach współczesnych czeskich podręczników do nauczania historii [w:] Polska-Europa-Świat w szkolnych podręcznikach historii, red. S. Roszak, M. Strzelecka, A. Wieczorek, Toruń 2008, s. 47-52.
  31. Pijorai ir Sausio sukilimas, [w:]Dvasininkija, r 1863 m. Sukilimas buvusios, abiejų tautų Respublikos Žemėse, red. A. Prašmantaitė,  Vilnius 2009 ss. 382, s. 253-267.
  32. Działalność edukacyjna pijarów w Opolu Lubelskim, [w:] Szkolnictwo pijarskie w czasach minionych a współczesne problemy  edukacji historycznej, T. II, red. M. Ausz, K. Wróbel-Lipowa, Kraków-Lublin 2010, s. 133-160.
  33. Współautor z K.      Wróbel-Lipowa, Edukacja regionalna w działalności Muzeum Wsi Lubelskiej, [w:] „Duża i mała ojczyzna” w świadomości historycznej, źródłach i edukacji, red. B. Burda, M. Szymczak, Zielona Góra 2010 s. 277-283.
  34. Christian Upbringing In Piarist Schools At      the Time of the Grand Duchy of Warsaw and the Polish Kingdom (1807-1832), “Sbornik Praci Pedagogicke  Fakulty Masarykovy Univerzity”, Rada Spolecenskych Ved, c. 24, 2-2010, s. 18-26
  35. Współautor z D. Szulc, Początki i związki sukiennictwa niemieckiego w Janowie Ordynackim i Opolu Lubelskim w XVIII i I ćw. XIX w., [w:] Janów i Janowiacy w kręgu polityki, gospodarki, prawa, kultury i religii,      Janów Lubelski 2011, wydawca Muzeum Regionalne Janów Lubelski ss. 189, s. 45-66.
  36. Współautor z A. Ausz, Metody nauczania historii a multimedia. Możliwości zastosowania komputera w      metodzie projektów – teoria i praktyka, „Wiadomości Historyczne, nr 3/2011, s. 21-29.
  37. Konwikt Szaniawskich przy kościele księży pijarów w Łukowie w XVIII-XIX wieku – kształcenie i życie codzienne, [w:] Virginibus puerisque cz. I, Z dziejów szkolnictwa i oświaty w XVIII-XX wieku, Kielce 2011, s. 51-57.
  38. Multimedia in history teachers training. The use of learning platform as an example of www.praktyki.wh.umcs project, “Sbornik Praci Pedagogicke Fakulty Masarykovy Univerzity”, Rada Spolecenskych ved, c. 25, 2-2011, s. 79- 86.
  39. Współautor z J. Bugajska-Więcławska, D. Szewczuk, Praca ze  źródłami w edukacji historycznej – zagadnienia teoretyczne, [w:] Edukacja historyczna o Lublinie, red M. Ausz i in., Lublin 2012, s.16-24,
  40. Współautor z R. Gumuła, J. Bugajska-Więcławska, Cmentarz przy ulicy Lipowej – miejsce zbiorowej  pamięci lublinian [w:] Edukacja historyczna o Lublinie, , red M. Ausz i in., Lublin 2012, s. 313-327,
  41. O poprawę kształcenia przyszłego nauczyciela. Przygotowanie i realizacja nowego programu praktyk w Instytucie Historii UMCS w Lublinie w ramach projektu www.praktyki.wh.umcs, [w:] Być nauczycielem –  opiekunem – wychowawcą, red. G. Durka, E. Murawska, Toruń 2012, ss. 511, s. 84-98.
  42. Korespondencja Artura Wołyńskiego do ks. Adama Słotwińskiego, [w:] Z historii polskich pijarów. 350-lecie Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów, Kraków 2013, 209-244.
  43. Obraz gospodarki II Rzeczpospolitej w podręcznikach historii okresu PRL-u, [w:] Edukacja, red. G. Pańko, M.      Skotnicka-Pałka, B. Techmańska, Wrocław 2013, s. 9-22.
  44. Kształtowanie umiejętności uczniów w edukacji muzealnej, [w:] Edukacja muzealna w Polsce. Aspekty, konteksty, ujęcia, Lublin 2013, s. 107-128.
  45. Kolegium krakowskie pijarów 1872-1914, „Studia Historica Nitriensia” 2013/r. 17/c.1., s. 118-125.
  46. Konwikt pijarski w Krakowie i Rakowicach w latach 1873-1939. organizacja i założenia wychowawcze, [w:]      Dziecko w historii – wątek korczakowski, red. E.J. Kryńska, A. Suplicka, W. Wróblewska, Białystok 2013, s. 76-98.
  47. współautor D. Szewczuk, Przygotowanie pedagogiczne studentów historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Stan obecny i projektowane zmiany,[w:] Historia ludzi. Historia dla ludzi. Krytyczny wymiar edukacji historycznej, red. I. Chmura-Rutkowska, E. Głowacka-Sobiech, I. Skórzyńska, Poznań 2013 ss. 569, s. 211-225.
  48. współaut. D. Szewczuk, J. Bugajska-Więcławska, Przygotowanie i realizacja nowego programu praktyk w Instytucie Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w  ramach projektu www.praktyki.wh.umcs[w:] Przez praktyki do      praktyki. W stronę innowacyjności w kształceniu nauczycieli. Część      pierwsza, język polski, historia, wiedza o społeczeństwie, red. I.      Morawska, M. Latoch-Zielińska, B. Jarosz, M. Ausz, Lublin 2014,s.      177-188.
  49. Innowacyjność praktyk pedagogicznych w Instytucie Historii realizowanych w ramach projektu ”www.praktyki.wh.umcs. Przygotowanie i realizacja nowego programu praktyk pedagogicznych na Wydziale      Humanistycznym UMCS”, [w:] Przez praktyki do praktyki…,s. 227-237.
  50. Szkoły pijarskie w Radomiu, [w:] Szkice z dziejów radomskiej oświaty, red. A. Duszyk, K. Latawiec, Radom 2014, s. 25-73.
  51. Wielcy polscy  pijarzy okresu oświecenia, [w:] Historia. Interpretacja. Reprezentacja. Implikacje pedagogiczne, red. L. Mokrzecki, M. Brodnicki, J. Serkowska-Mąka, J.  Taraszkiewicz, Gdańsk 2015, s. 77-90.
  52. współautor z A. Ausz, Historyczny spacer po Lublinie śladami świadków historii, [w:] Lubelskie miejsca pamięci w przestrzeni publicznej i edukacyjnej, red. M. Ausz, J. Bugajska-Więcławska, D. Staszczyk, A, Stępnik, D. Szewczuk, Lublin 2015. s. 263-277.
  53. Czy znasz Lublin? Pomniki i miejsca pamięci Lublina w grze dydaktycznej, [w:] Lubelskie miejsca…, s. 295-316.
  54. współaut. D. Szewczuk, J. Bugajska-Więcławska, Wykorzystanie multimediów w realizacji nowego programu praktyk pedagogicznych na Wydziale Humanistycznym UMCS, [w:] Multimedia a źródła historyczne w nauczaniu i badaniach,  współred. M. Szabaciuk, Lublin 2015, 127-141.
  55. Wielikije polskije piaristy epochi proswieszczenija, [w:] Rol i znaczenie nacjonalnoj edukacji c perspiektiwy 240-letja jejo osnowania, red. M. Brodnicki, J. Taraszkiewicz, M. Żejmo, Kijew 2015, Велике польские пиаристы эпохи Просвещения, [w:] Роль изначение Комиссии национальной эдукации с перспективы 240-летия ее основания, Киев 2015, s. 106-123.
  56. współaut. J. Bugajska-Więcławska, Zarys działalności edukacyjno-wychowawczej zakonu pijarów w Lidzie 1927-39, [w:] Polskie dziedzictwo edukacyjne od XV do XX wieku – ciągłość i zmiana, red. R. Grzybowski, K. Jakubiak, M. Brodnicki, T. Maliszewski, Gdańsk 2015, s. 474-495.
  57. Szkoły pijarskie w Radomiu, [w:] Szkice z dziejów radomskiej oświaty, red. A. Duszyk, K. Latawiec, Radom 2014, s. 25-73.
  58. Zakład wychowawczo-naukowy x.x. pijarów w Krakowie. Krakowski konwikt pijarów – założenia wychowawcze, opieka zdrowotna i fizyczna w latach 1873–1915, [w:] HISTORIA. INTERPRETACJA. REPREZENTACJA.  III, red. L. Mokrzecki, M. Brodnicki, J. Taraszkiewicz, Gdańsk 2015, s. 23-58,
  59. Członkowie Arcybractwa Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa w Szczuczynie Nowogródzkim w latach 1928-34 – przyczynek do badań genealogicznych, „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”, T VII, 2015 (2016), s. 89-103.
  60. Instrukcja Komisji Województwa Sandomierskiego w Radomiu o nadzorze administracyjnym nad moralnością młodzieży szkolnej z 1829 roku, „Radomskie Studia Humanistyczne” T. 3 (2016), s. 199-210
  61. Turystyka w dydaktyce  polskich pijarów w pierwszych dekadach XX w., [w:] Turystyka w edukacji historycznej i obywatelskiej, Lublin 2017, s. 165-182
  62. Metoda Montessori edukacji i jej początki na ziemiach polskich, [w:] Amor patrie nostra lex. Oblicza polskiej niepodległości w literaturze dokumentu osobistego, dydaktyce i edukacji historycznej, Opole 2017, s. 129-142.
  63. Gimnazjum Handlowe Księży Pijarów w Lidzie w latach 1929-1939, jako przykład tolerancji religijnej, [w:] Dziecko w historii – w kręgu kultury chrześcijańskiej, re. E. Kryńska, A. Suplicka, U. Wróblewska, Białystok 2017, 198-218.
  64. Szkoły pijarskie na Białorusi, ”Studia Białorutenistyczne” vol.11 (2017), s. 09-20.
  65. współaut. J. Bugajska-Więcławska, A. Stępnik, D. Szewczuk, Turystyka historyczna jako kierunek studiów akademickich, ”Scriptorium Nostrum”, 2017, nr 2 (8), 408-452.
  66. Rycerki Krucjaty Eucharystycznej przy parafii katolickiej w Szczuczynie Nowogródzkim w latach 1936-1938, „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”, T VIII, 2016 (2017), s. 189-204.
  67. współaut. E. Barnaś-Baran. „Ruch Pedagogiczny” przykładem czasopisma popularyzującego przekaz radiowy treści pedagogicznych w latach 1918-1939, „Edukacja-Technika-Informatyka” 2018, nr 3(25), s. 25-32,
  68. Ksiądz Stanisław Wachowski – niedoszły historyk, [w:] Pozostali w naszej pamięci, red. E. Walewander, Lublin 2018, s. 67-74.
  69. Піярскія школы на землях Беларусi, “Наша вера”, 2018, nr 4 (86), s. 44-50
  70. współaut. K. Puchowski, Koncepcja konwiktów dla ubogiej szlachty w ustawach Komisji Edukacji Narodowej, [w:] Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku. Materiały z badań, cz. 2, red. K. Puchowski, Warszawa 2018, s. 187-210.
  71. współaut. E. Barnaś-Baran, Sport w pijarskim gimnazjum  im. Ks. Stanisława Konarskiego w Rakowicach w latach 1909-39, „Biuletyn Historii Wychowania” 2018, nr 38, s. 55-66.
  72. The Piarist college in Vitebsk, Studia Białorutenistyczne” vol.13 (2019), s. 41-54.
  73. Pozalekcyjne formy kształcenia i wychowania w Gimnazjum Pijarów w Rakowicach w latach Drugiej Rzeczpospolitej, [w:] Dziecko w historii. Sytuacja dziecka w odrodzonym państwie polskim, red. E. Kryńska, A. Suplicka, Ł. Kalisz, Białystok 2020.

Biogramy:

Komisja Edukacji Narodowej 1773-1774, t. II: Słownik biograficzny,seria: Komisji Edukacji Narodowej model szkoły i obywatela – koncepcje, doświadczenia i inspiracjered. A. Wałega, A. Meissner, Warszawa 2018, autor 305, współautor z K. Puchowskim - 100 biogramów.