Jednostki i pracownicy - książka adresowa

dr hab. Rafał Szczerbakiewicz

dr hab. Rafał Szczerbakiewicz
Stanowisko
profesor uczelni
Jednostki
SZKOŁA DOKTORSKA NAUK HUMANISTYCZNYCH, KATEDRA WSPÓŁCZESNEJ LITERATURY I KULTURY POLSKIEJ
Funkcje
Kierownik Studiów Doktoranckich, Zastępca Dyrektora
Telefon
602-730-182
Adres e-mail
Wyświetl
Konsultacje

w semestrze zimowym 2021-2022


 


w pokoju 129 "Stara Humanistyka"


wtorek od 17:00 do 18:00


czwartek od 12:50 do 13:50


 


proszę w razie potrzeby zawsze o kontakt elektroniczny


 

O sobie

 

 

W roku 1992 obrona pracy magisterskiej zatytułowanej Problemy estetyki filmów Stanleya Kubricka, napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Janusza Plisieckiego z UMCS.

W latach 1993-1997 studia doktoranckie w IFP UMCS.

W 1997 obrona pracy doktorskiej zatytułowanej O eseistyce Jana Kotta, napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Elżbiety Rzewuskiej z UMCS. Recenzentami pracy byli prof. dr hab. Jerzy Święch z UMCS i prof. dr hab. Michał Głowiński z IBL PAN.

W latach 1998-1999 adiunkt w Zakładzie Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski IFP UMCS.

Od roku 2000 zatrudniony w Zakładzie Literatury Współczesnej IFP UMCS.

W roku 2014 obrona rozprawy habilitacyjnej „Niepokalana szczerość jest urojeniem”. Dekonstrukcje mitu śródziemnomorskiego w twórczości Jana Parandowskiego. Recenzentami pracy byli prof. dr hab. Józef Olejniczak z UŚ, prof. dr hab. Jerzy Święch z UMCS, dr hab. Tomasz Wójcik z UW, prof. dr hab. Marek Zaleski z IBL PAN.

 

Zainteresowania naukowe:

-eseistyka XX-wieku

-literatura, kultura popularna i nowe media

-muzyka popularna, historia muzyki popularnej

-literatura, tekst i ideologia

-krytyka ideologii

-mit śródziemnomorski w kulturze nowoczesności

-nagrobki polskie XVI-XVIIIw.

-kino klasyczne lata 30-60t XX-wieku

-utopia, science-fiction i fantastyka


Działalność naukowa

Publikacje książkowe

„Niepokalana szczerość jest urojeniem”. Dekonstrukcje mitu śródziemnomorskiego w twórczości Jana Parandowskiego, Lublin 2013, s. 704. 

Komunizm. Tam i... z powrotem, pod red. Ewy Pogonowskiej i Rafała Szczerbakiewicza, Lublin 2019

(tutaj współautorstwo z Ewą Pogonowską słowa wstępnego: Widmo komunizmu, s. 7-12)

 

Rozdziały i rozprawy recenzowane w monografiach i pracach zbiorowych

Perspektywa osobista jako sposób przezwyciężania obcości kulturowej (na przykładzie eseistyki Jana Kotta), (w:) Swoi i obcy w literaturze i kulturze, red. E. Rzewuska, Lublin, 1997, s.115-129. 

Trwanie – doczesna forma nieśmiertelności. „Martwa natura z wędzidłem” Zbigniewa Herberta, (w:) W poszukiwaniu nowego kanonu. Interpretacje współczesnej prozy i dramatu, red. A. Chomiuk, Goleszów 2003, s.8-22.

Okrucieństwo Sycylii. Motywy sycylijskie w polskiej literaturze współczesnej, (w:) Gotycyzm i groza w kulturze, red. G. Gazda, A. Izdebska i J. Płuciennik, Łódź 2003, s.149-158.

Esej zamiast powieści inicjacyjnej. Pokusa gnozy w późnej eseistyce Jana Kotta, (w:) Z problemów prozy. Powieść inicjacyjna, red. W. Gutowski i E. Owczarz, Toruń 2003, s. 486–500.

Gdzie jest sztuka? Herbert wobec banału przedmiotów w lirykach ostatnich, (w:) Poezja nowa i najnowsza. Sytuacje. Interpretacje, red. J. Hajduk i A. Niewiadomski, Sandomierz 2003, s.16–26.

„Opracowywanie doznanych przyjemności”. Śródziemnomorskie peregrynacje Jana Parandowskiego, (w:) Reportaż w dwudziestoleciu międzywojennym, red. K. Stępnik i M. Piechota, Lublin 2004, s. 263-273.

„Sprytny dostawca optymizmu narodowego”(?). Ostatnie lata Szymona Askenazego na uboczu historii, Polski i Europy, (w:) Kwestia żydowska w XIX wieku. Spory o tożsamość Polaków, red. G. Borkowska i M. Rudkowska, Warszawa 2004, s.331-342.

Reportaż jako zarys eseju. „Wędrówki śródziemnomorskie” Jerzego Ciechanowicza, (w:) Wokół reportażu podróżniczego, red. E. Malinowska, D. Rott, Katowice 2004, s. 209-219.

Dwie kobiety – Bieńkowska i Wenecja. Portret miasta i autoportret autorki w tomie „O czym mówią kamienie Wenecji”, (w:) Gender: Wizerunki kobiet i mężczyzn w kulturze, red. E. Durys i E. Ostrowskiej, Kraków 2005, s. 85-100.

Kresy europejskich doświadczeń. Kultura Sycylii w spojrzeniu polskiej literatury, (w:) Wielokulturowość: postulat i praktyka, red. L. Drong i W. Kalaga, Katowice 2005, s. 153-168.

Jan Kott’s Joseph Conrad, (w:) A Return to the Roots: Conrad, Poland and East-Central Europe (Conrad: Eastern and Western Perspectives, East European Monographs), red. W. Krajka, New York 2004, s. 107-130.

“The Way It Was”. Sceniczne strategie Elvisa Presleya 1954-1977, (w:) W teatrze piosenki, red. I. Kiec i M. Traczyk, Poznań 2005, s. 175-190.

La Corda Pazza. Starość Gustawa Herlinga-Grudzińskiego (w:) Dojrzewanie do pełni życia. Starość w literaturze polskiej i obcej, red. S. Kruk i E. Flis-Czerniak, Lublin 2006, s.535-546.

Jan Kott za i przeciw socrealizmowi (w:) Socrealizm. Fabuły - komunikaty - ikony, red. K. Stępnik i M. Piechota, Lublin 2006, s. 561-573.

Gułag. Spojrzenie Europejki. “Po wyzwoleniu... (1945-1956)” Barbary Skargi (w:) Kresowianki. Krąg pisarek heroicznych, red. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2006, s. 405-416.

Wenecja i Artysta. Autotematyczne wątki „Białej nocy miłości” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego (w:) Z problemów prozy – powieść o artyście, red. W. Gutowski, E. Owczarz, Toruń 2006, s. 421-431. 

Obcość Innego i Obcość w Nas. Konfrontacja dwóch reportaży w tomie „Nasze nie nasze” Jana Józefa Szczepańskiego (w:) Wokół reportażu podróżniczego. Tom 2, red. D. Rott, Katowice 2007, s. 146-161. 

Życie prześnione w filmie. "Sny Akira Kurosawy" (w:) Fantastyka XIX i XX wieku. Granice i pogranicza, red. J. Szcześniak, Lublin 2007, s.157-172.

Z ukraińskich kresów w dolinę Wisły. Dosłowne i symboliczne przemieszczenia Jarosława Iwaszkiewicza, (w:) Pamięć i miejsce. Doświadczenie przeszłości na pograniczu, red. D. Staszczyk i A. Szymańska, Chełm 2008, s.97-109.

Dyslokacyjna tożsamość Jarosława Iwaszkiewicza (w:) Słowa i metody. Księga dedykowana profesorowi Jerzemu Święchowi, red. A. Kochańczyk, A. Niewiadomski, B. Wróblewski, Lublin 2009, s. 303-322. 

Bałkańska „sól ziemi”. Reportażowa miniatura Józefa Wittlina (w:) Południowa Słowiańszczyzna w literaturze polskiej XIX i XX wieku, red. K. Stępnik i M. Gabryś, Lublin 2010 , s. 261-272.

Polski Don Kichote międzywojennej teorii filmowej. "X Muza" Karola Irzykowskiego w perspektywie powrotu teorii (w:) Komunikowanie i komunikacja w dwudziestoleciu międzywojennym, red. K. Stępnik i M. Rajewski, Lublin 2010, s. 181-190. 

"Nad granicą życia". Polityczność greckiej Olimpiady w "Dysku olimpijskim" Jana Parandowskiego (w:) Nowożytne Igrzyska Olimpijskie w mediach polskich do 1936 roku, red. P. Nowak i K. Stępnik, Lublin 2010, s. 133-150. 

Plantacja Prospera. Wątki postkolonialne w późnej eseistyce Jana Kotta (w:) Studia postkolonialne nad kulturą i cywilizacją polską, red. K. Stępnik, D. Trześniowski, Lublin 2010, s. 265-283.

Sarkofagi dziecięce cesarskiego Rzymu i dziecięce nagrobki renesansowe w XVI-wiecznej Polsce. Fenomen kulturowy (w:) Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich., seria II: Wokół kultur śródziemnomorskich., tom II, Historia, język kultura, pod redakcją Z. Abramowicz i J. Ławskiego, Białystok 2010, s. 443-456.

Od spektaklu ku profanacji. Czy w polskiej przestrzeni publicznej może się przydać myśl postsekularna? (w:) Przeobrażenia w kulturze i edukacji na przełomie XX i XXI wieku, pod red. M. Karwatowskiej, A. Siwca, Chełm 2010, s.131-144.

Conrad Jana Kotta (w:) Polskość i europejskość w Josepha Conrada wizjach historii, polityki i etyki, red. W. Krajka, Lublin 2013, s. 293-311.

Metonimie PRL-u w fantastyce lat 80. Przypadek "Paradyzji" (1984) Janusza Zajdla (w:) 1984. Literatura i kultura schyłkowego PRL-u, red. K. Budrowska, Warszawa 2015, s. 139-157.

Classical Utopian Model. On the Melancholy Status of Jan Parandowski’s Ancient Discourse (w:) More After More. Essays Commemorating the Five Hundredth Anniversary of Thomas More's "Utopia", red. K. Olkusz, M. Kłosiński, K. M. Maj, Kraków 2016, s. 188-209.

"Trupki" (w:) "Wreszcie nie pojawia się nikt". Szkice o twórczości Andrzeja Niewiadomskiego, red. A. Jarzyna, K. Kuczyńska-Koschany, A. Szulc-Woźniak i J. Żabnicka, Lublin 2016, s. 49-57.

"Żuk w mrowisku" Arkadija i Borysa Strugackich. Arbitralne lokacje obcości (w:) Wykluczenia, red. J. Hańderek, N. Kućma, Kraków 2017, s. 309-331.

"Change of Habit". Manieryczny zwrot sceniczny w karierze Elvisa Presleya: 1968-1977 (w:) M.U.T.E. (Muzyka/Uniwersytet/Technologia/Emocje). Studia nad Muzyką Popularną, red. Andrzej Juszczyk, Konrad Sierzputowski, Sylwia Papier, Natalia Giemza, Kraków 2017, s. 145-160. 

Nieśmiertelność i kapitalizm. Geo-logia symptomów Ziemi w marsjańskim biopolis Kima Stanleya Robinsona (w:) Tekstowe światy fantastyki, red. Mariusz M. Leś, Weronika Łaszkiewicz, Piotr Stasiewicz, Białystok 2017, s. 205-219.

Widmowy status utopii w klasycznym Hollywoodzie (w:) Narracje fantastyczne, red. Ksenia Olkusz, Krzysztof M. Maj, Kraków 2017, s. 275-292.

Close-Hauled Points of Sail and Fore Topmast Upper Staysails in Space. Stanisław Lem and Joseph Conrad (w:) Joseph Conrad's Authorial Self. Polish and Other, red. Wiesław Krajka, Lublin/Nowy Jork 2018, s. 219-243.

"Hound Dog - the virtuoso of the hootchy-kootchy. Koncert jako akt obsceniczny (w:) M.U.T.E. 2 (Muzyka/Uniwersytet/Technologia/Emocje)Live. Studia nad muzyką popularną, tom II, red. A. Juszczyk, K. Sierzputowski, ATW, Kraków 2018, s. 69-86.

Haupt idzie do kina (w:) Jestem bardzo niefortunnym wyborem. Studia i szkice o twórczości Zygmunta Haupta, red. A. Niewiadomski, Paweł Panas, Lublin 2018, s.  219-240. 

Elvis (Live) Forever. Follow That Dream, RCA. Transmedialna alternatywa oficjalnej serii bootlegów (w:) Kultura Rocka 3. Tradycje, poszukiwania, kontynuacje, red. J. Osiński, M. Pranke, P. Tański, Toruń 2019,  s. 259-280. 

Rewolucja i pamięć. Gospel jako tożsamościowy komponent rock'n'rolla w latach 1953-1956 (w:) Etyka i estetyka słowa w piosence, red. K. Gajda, M. Chrząstowska, Poznań 2019, s. 243-263.

Dlaczego country trafiło na salony? Perswazyjny powrót tekstu w rytmicznej piosence (w:) Etyka i estetyka słowa w piosence, red. K. Gajda, M. Chrząstowska, Poznań 2019, s. 265-288.

Joe Alex – kryminał inteligencki w PRL‐u (w:) Literatura popularna. T III. Kryminał, red. E. Bartos. K. Niesporek, Katowice 2019, s. 239-254.

Wojenne zombie (nie)męskiego konfliktu. Koreańska dylogia Samuela Fullera (w:) Biopolityka męskości. Seria: Studia o męskości, red. T. Kaliściak. W. Śmieja, P. Mosak, Warszawa 2020, s. 135-163.

Rhythm, Soul and Country. Powrót muzyki w 1969 roku (w:) Kultura rocka 4. Muzyczny rok 1969, red. M. Jeziński, W. Kuligowski, M. Pranke, P. Tański, Toruń 2020, s. 81-107.

Odnaleźć siebie na zewnątrz. Podróże literackie jako pozory otwarcia (w:) Studii de limba, literatura si Metodica. XV, red. K. Balázs, S. Misirianțu, Cluj-Napoca 2020, s. 277-292.

Wyjazd to nic innego jak początek podróży powrotnej do domu. Wenecka manga Jiro Taniguchiego (w:) Komiks. Okolice (auto)biografii, red. M. Traczyk , Poznań 2021, s. 135-163. 

Olga Tokarczuk za i przeciw polskiej tradycji literackiej (w:) Nobliści - od inspiracji do dydaktyki, red. A. Zielińska, Lublin 2021, s. 7-21.

 

Artykuły w czasopismach:

Nieufność wobec języka w filmach Stanleya Kubricka, „Studia filmoznawcze”. Tom XV. Film: Obraz – język, wyobraźnia – idea, red. J. Trzynadlowski, Wrocław 1994, s.51-76.

Doświadczanie historii. Eseje Jana Kotta o tragedii antycznej, „Pamiętnik literacki”, zeszyt 4, Wrocław 1997, s.91-107.

Grecja w eseistyce Ciechanowicza, „Kresy”, nr 38-39, 1999, s. 282-289.        

Pollakówna patrzy na Wenecjan, „Kresy”, nr 42-43, 2000, s. 206-210. 

Południowy kres Europy. Motywy sycylijskie w polskiej literaturze współczesnej, „Kresy”, 2000, nr 4 (44), s. 142–180. 

„Cywilizacja” vs cywilizacja. Kłopoty gier strategicznych z historią, „Teksty drugie”, nr 6 (78), 2002, s.158-166. 

W cieniu doryckiej świątyni. Polska eseistyka współczesna wobec greckiej architektury, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio FF, vol. XXIV, 2006, s.7-20.

Autoportret z Gidem w tle, „Kresy”, nr 1-2 (73-74), 2008, s. 153-157. 

Spowiedź Urszulki wieku, „Akcent”, nr 3 (113), 2008, s. 141-144.

Gdzie jest sztuka? Herbert wobec banału przedmiotów w lirykach ostatnich, "Kozirynek", nr 6, jesień 2008, s.38-45.

Dlaczego Polska (nie) leży nad Morzem Śródziemnym?, „Akcent”, nr 3, 2011, s. 97-103.

Kolejny raz o tym, jak Polacy piękna szukają, "Akcent", nr 2, 2015, s. 108-111.

Kolejny raz o tym, jak Polacy piękna szukają, "Polonia włoska", nr 4-5 (77/78), 2015, s. 59-61. (w zmienionej formie)

współredakcja (z M. Gabryś-Sławińską i J. Dąbrowską) Post-Apo monograficznego numeru „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio FF, vol. XXXIV, 2016. (autorstwo wstępu do tego numeru: When will we ever learn? s. 7-9)

Zamrozić Piłsudskiego. Jacek Dukaj i limity strategii demitologizacyjnej, ”Akcent”, nr 4, 2017, s. 118-127. 

Good Rockin’ Tonight. Świt rock and rolla, "Artes Humanae", vol.2, 2017, s. 117-141.

„[...] w zwierciadle mroczne i niejasne [...]”. Alternatywne quasi-biografie św. Pawła w lustrze filozofii (Jacob Taubes, Alain Badiou, Giorgio Agamben, Slavoj Žižek, Kenneth Reinhard, Eric Santner, Emmanuel Carrère),  „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio FF, vol. XXXIV, 2-2017, s. 9-27.

Archiwistyczny reportaż kryminalny. Retrokryminalna paraliteratura, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF, vol. XXXVI, nr 2/2018, s. 61-79.

Retrotopia Bez-Kresna, „Akcent”, nr 1, 2019, s. 139-143.

After the crime is (not) over. Paradoksy filmów jenieckich i więziennych (część pierwsza), „Akcent”, nr 1, 2019, s. 162-174.

After the crime is (not) over. Paradoksy filmów jenieckich i więziennych (część druga), „Akcent”, nr 2, 2019, s. 174-183.

Fenomen archiwistycznych reportaży kryminalnych, Dialogul slaviştilor la începutul secolului al XXI-lea, Anul VII, nr. 1/2019, s. 427-444.

Tish już nie śpiewa na ulicy Beale, "Nowe Książki", nr 6/2019, s. 93-94.

Muszki w oczach (J. Heller: Paragraf 22), "Nowe Książki", nr 9/2019, s. 93-94.

(Nie)bezpieczni Obcy – (Nie)pewni siebie Swoi, "Etyka" 58, nr 1/2019, s. 280-285.

Za mało Szczygła w "Szczygle", "Nowe Książki", nr 1/2020, s. 95-96.

Popkulturowe dawkowanie Emily, "Nowe Książki", nr 3/2020, s. 95-96.

Jo March - matka kobiet piszących, "Nowe Książki", nr 4/2020, s. 94-95.

"Outsider" - ekstrakt Kinga w książce i na ekranie, "Nowe Książki", nr 6/2020, s. 93-94.

Ucieczka z Brooklynu, "Nowe Książki", nr 7-8/2020, s. 127-128.

Down Eros, Up Mars! Postmęskość w filmach Williama Wylera, „Śląskie Studia Polonistyczne” 2020, nr 1 (15)

Syn - wierzyciel Ojca, "Nowe Książki", nr 9/2020, s. 94-95.

Być kobietą, być kobietą..., "Nowe Książki", nr 12/2020, s. 91-92.

Morderca, Pisarka i Aktor, "Nowe Książki", nr 12/2020, s. 94-95.

Serial "Od nowa" - a po staremu, "Nowe Książki", nr 2/2021, s. 95-96.

Pamięć i historia „Nie zależności”, „Akcent”, nr 1, 2021, s. 106-109.

Mroczny odcień bieli "bidoka", "Nowe Książki", nr 3/2021, s. 94-95.

Aura tajemnicy (rozmowa z Anną Kańtoch), "Nowe Książki", nr 6/2021, s. 4.7.

Reporter i wampir (P. Semczuk, Wampir z Zagłębia), "Nowe Książki", nr 6/2021, s. 84-85.

Kap-Dan tańczący z Cykadą, "Nowe Książki", nr 7-8/2021, s. 126-127

Hillbilly gospel. Rasowa i muzyczna tożsamość młodego rock and rolla, „Akcent”, nr 3, 2021, s. 66-73.

"Biały" etos wykluczenia wczesnego rock and rolla. Przyczynek do etnicznych i klasowych uwarunkowań kultury rocka, "Kultura współczesna", nr 2/2021, s. 16-30.

Pukanie do Conradowskich piekieł, "Nowe Książki", nr 9/2021, s. 94-95.

Prywatne ścieżki, „Akcent”, nr 4, 2021, s. 158-161.

Miłośnik opery i algorytm sprawiedliwości, "Nowe Książki", nr 12/2021, s. 92-93.

"Nowy Świat to nazwa cyrku". Nowocześni przeglądają się w obrazach Giandomenica Tiepolo, "Panoptikum", nr 25 (32) 2021, s. 13-35.

Realistyczno-fantastyczne listy z Ukrainy [Wołodymyr Jaworski-Woldmur „Półsenne kartki z Diamentowego Cesarstwa i Królestwa Ziemi Północnej. Epopeja”], „Akcent”, nr 3, 2022, s. 112-114.

Реалістично-фантастичні листи з України, "Українська літературна газета", nr 17, 2022, s. 9.

Brexit w galaktycznym imperium, "Nowe Książki", nr 01/2022, s. 91-92.

Mężczyźni bez prawa jazdy, "Nowe Książki", nr 04/2022, s. 94-95.

"W ciemnym domu trzymam cię w ramionach", "Nowe Książki", nr 06/2022, s. 96-97.

Pachinko - gra tożsamości w diasporze, "Nowe Książki", nr 09/2022, s. 95-96.

Wyśniony komiks, dośniony serial, "Nowe Książki", nr 12/2022, s. 95-96.

Rozmawiaj ze zwierzętami. Animal Crossing: New Horizons, "Zagadnienia Rodzajów Literackich", LXVI, z. 1/2023, s. 261-277. 

Marylin Monroe jako Monica Lewinsky, "Nowe Książki", nr 03/2023, s. 96-97.

Przemijanie z dżinnem w oku kamery, "Nowe Książki", nr 04/2023, s. 96-97.

Ekologia, nauka i kosmici, "Nowe Książki", nr 09/2023, s. 95-96.

Trauma i wstyd"Nowe Książki", nr 12/2023, s. 96-97. 

Ameryka Haupta. Próba entropicznej powieści. Szkice: Luizjana, W barze Harry'ego, Zamierzchłe echa, Oak Alley nad Missisipi, Cyklon, "Forum Poetyki", nr 32/2023, s. 8-27.

Uwolnić "soul", wracając do Memphis, "Przegląd Kulturoznawczy", nr 3 (57) 2023, s. 375-394.

Grobowiec Atylli na obcym globie: "Zadanie" Pétera Zsoldosa, "Roczniki Humanistyczne", Tom LXXII, zeszyt 1 – 2024, s. 61-84.

 

Teksty wygłoszone, w druku i w przygotowaniu:

Opisywanie niemożliwego. Intersemiotyczne trudności Zbigniewa Herberta. (Lublin)

Czemu humanitas bywa paradoksalnym mariażem Clementia i Maiestas? Uwagi na marginesie książki Richarda A. Baumana „Human rights in Ancient Rome”. (Gniezno/Poznań)

Totalitarian capitalism? Janusz Zajdel’s “Limes Inferior” from the biopolitical perspective. (Regenburg, Niemcy)

Białoruski suspens powieści kryminalnej. Melancholia dziedziczna Katarzyny Bondy. (Kowno, Litwa)

Niepodziewana obcość Małej Ojczyzny. Przypadek "kryminalny". (Kraków)

BAJM. Poetyka kiczu w polskim rocku. (Toruń)

1000 lat eutopijnych pragnień autarkii weneckiej. (Kraków)

Co to znaczy LIVE? Presley LIVE na koncertach i w studiu w latach 1968-1977. (Kraków)

Gdy strona "B" bywała ważniejsza niż "A". Strategie Sama Phillipsa w Sun Studios w latach 1953-1956. (Opole)